ระเบียบวิธีวิจัยและวิธีการทางสถิติในการสร้างเครื่องมือวัดคุณภาพชีวิต ที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพ ในวารสารและวิทยานิพนธ์ทางการแพทย์ และสาธารณสุขของไทย
คำสำคัญ:
ระเบียบวิธี, การสร้างสเกล, คุณภาพชีวิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพบทคัดย่อ
งานวิจัยนี้ศึกษาระเบียบวิธีวิจัยและสถิติที่ใช้สร้างเครื่องมือวัดคุณภาพชีวิตที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพประเภทสร้างใหม่ จาก
บทความวิจัยและวิทยานิพนธ์ระดับบัณฑิตศึกษาทางการแพทย์และสาธารณสุขของไทย ที่เผยแพร่ในช่วงมกราคม 2543 ถึง ธันวาคม
2552 สืบค้นบทความวิจัยจากฐานข้อมูล E-Database และสืบค้นด้วยมือ สืบค้นวิทยานิพนธ์จากฐานข้อมูลวิทยานิพนธ์ TDC คำสำคัญ
ในการสืบค้น ได้แก่ “health related quality of life” “illness related quality of life” “disease related quality of life” และ “disorder
related quality of life”
ได้บทความวิจัยและวิทยานิพนธ์เข้าข่าย 3 บทความ และ 10 เรื่องตามลำดับ ซึ่งเมื่อพิจารณาตามมาตรฐานการสร้างสเกลที่
ผู้วิจัยสร้างขึ้นโดยศึกษาจากตำรา งานวิจัยและข้อเสนอแนะของผู้เชี่ยวชาญ พบ 13 เรื่องรายงานการวิธีนิยามตัวแปรที่จะวัด, การ
รวบรวมคำถาม, การกำหนดรูปแบบสเกล, และค่าความเที่ยงของสเกลด้วยสัมประสิทธ์แอลฟา, 12 เรื่องรายงานการทดสอบสเกล
เบื้องต้น, 11 เรื่องรายงานการตรวจสอบความตรงตามเนื้อหา โดย 7/11 เรื่องประเมินโดยผู้เชี่ยวชาญ 3/11 เรื่องเสนอค่า CVI,
9 เรื่องรายงานการวิเคราะห์รายการคำถาม โดย 8/9 เรื่องใช้การวิเคราะห์ปัจจัย, 6 เรื่องรายงานการนำไปใช้, 3 เรื่องรายงานการ
ตรวจสอบความตรงตามโครงสร้าง สถิติที่ใช้คือสหสัมพันธ์อย่างง่ายและการวิเคราะห์ปัจจัยเชิงยืนยัน, 2 เรื่องรายงานการตรวจสอบ
ความตรงตามเกณฑ์สัมพัทธ์ด้วยสหสัมพันธ์อย่างง่าย, ในทุกงานไม่พบการรายงานการประเมินความไว
แม้ขั้นตอนการสร้างสเกลของงานที่ทบทวนจะครบถ้วน แต่วิธีที่ใช้ในแต่ละขั้นตอนยังต้องปรับปรุง เช่นควรใช้หลายวิธีการ
ร่วมกันในการนิยามตัวแปร และควรประเมินความตรงตามโครงสร้างเสมอ