Inspection for Compliance to the Good Manufacturing Practice among the Community-Owned Production Sites of Bottled Drinking Water in Trang and their Product Quality

Main Article Content

สุพัตรา คงจริง
สงวน ลือเกียรติบัณฑิต

Abstract

Objectives: To inspect the compliance to the Good Manufacturing Practice standard (GMP) among the community-owned production sites for bottled drinking water in Trang and to determine their product quality. The study also tried to improve 2 production sites failing to meet the GMP standard to become model sites of the province. Method:  The subjects were 35 production sites randomly selected from 73 sites receiving financial support from the Sufficiency Economy project of Thai Government in 2009. The researcher interviewed those in charge of the production sites, tested their knowledge on the GMP standard and relevant law and inspected whether the sites met the GMP standard. Moreover, bottled water was sampled for laboratory test. Subsequently, two sites with the highest scores on GMP inspection, but failed to meet the standard, were chosen for quality improvement. Results: Community’s decision on the drinking water production was based mainly on perceived benefit without a careful consideration of relevant regulations. Entrepreneurs showed a low level of knowledge on the GMP standard and relevant law (8.64±2.86 out of 15). All of the production sites in the study failed the GMP standard. Laboratory test of bottled water sampled from the study sites revealed that 47.10% of them met the chemical and microbiological standard. Knowledge on the GMP standard of those in charge of the production sites positively correlated with the scores on GMP inspection. Those with the products passing the chemical and microbiological standard had a higher level of the GMP scores than those failing the test in the following categories; premises, equipment and machines, and sanitation. The researcher was able to improve one production site (from the total of two) to satisfy the GMP standard. Key success factors were commitment of those in charge of the site, priority given to the production by the community, management skill and guidance from the governmental agency. Conclusion: Community-owned production sites of bottled drinking water were prone to fail the GMP standard, their quality of product was also lower than that stipulated by law. Governmental granting agencies for community projects should integrate their work with those responsible for consumer protection in order to prevent the similar problems in the future.

Article Details

Section
Research Articles

References

1. สำนักงานเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อยกระดับชุมชน. คู่มือการบริหารจัดการโครงการเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อยกระดับชุมชน พ.ศ.2553. กรุงเทพฯ: สำนักงานปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี; 2553.

2. สำนักงานปกครองจังหวัดตรัง. ข้อมูลโครงการเศรษฐกิจพอเพียงเพื่อยกระดับชุมชน ปีงบประมาณ 2553. ตรัง: สำนักงานปกครองจังหวัดตรัง; 2553

3. ประกาศกระทรวงสาธารณสุขฉบับที่ 61 (พ.ศ.2524) เรื่องน้ำบริโภคในภาชนะบรรจุปิดสนิท. (2524, 24 กันยายน). ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 98, ตอนที่พิเศษ 157ง ฉบับ หน้า 52-6.

4. ประกาศกระทรวงสาธารณสุขฉบับที่ 135 (พ.ศ.2534) เรื่อง น้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท (ฉบับที่ 2) (2534, 2 เมษายน). ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 108, ตอนที่ 61ง หน้า 3041-2.

5. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 220 (พ.ศ.2544) เรื่อง นํ้าบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท (ฉบับที่ 3) (2544, 26 กรกฎาคม). ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 118, ตอนที่พิเศษ 70ง หน้า 4-5.

6. ประกาศกระทรวงสาธารณสุขฉบับที่ 256 (พ.ศ.2545) เรื่อง น้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท (ฉบับที่ 4). (2545, 18 มิถุนายน). ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 119, ตอนที่พิเศษ 54ง หน้า 15-6.

7. ประกาศกระทรวงสาธารณสุขฉบับที่ 284 (พ.ศ. 2547) เรื่อง น้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท (ฉบับที่ 5). (2548, 31 มกราคม). ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 122 ตอนที่พิเศษ 9ง หน้า 1-2.

8. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง น้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท (ฉบับที่ 6) (2553, 27 พฤษภาคม). ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 127 ตอนที่พิเศษ 67ง หน้า 8-9.

9. สำนักอาหาร สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. ขั้นตอนการขออนุญาต [ออนไลน์]. [สืบค้นวันที่ 10 เมษายน 2555]. เข้าถึงได้จาก: URL: http://newsser.fda.moph.go.th/food/index01.php
1
10. อินทริยา อินทพันธุ์, จิระ วิภาสวงศ์. การประเมินผลการผลิตน้ำดื่มชุมชนจังหวัดลำพูน. วารสารอาหารและยา 2551;15: 54–62

11. สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. สรุปโครงการวิจัยเชิงปฏิบัติการเพื่อสร้างมาตรฐานในการผลิตและคุณภาพความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์น้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิทของสถานที่ผลิตขนาดเล็ก.นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข; 2548.

12. นิทรา เนื่องจำนงค์, พลับพลึง เทพวิทักษ์กิจ, เสาวนิตย์ บุณพัฒนศักดิ์, เรณู วิริยะประสิทธิ์, นพรัตน์ คงสกุล, ทิพวัลย์ จิตตะวิกูล. คุณภาพน้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท ในเขตภาคเหนือตอนล่าง. วารสารกรมวิทยาศาสตร์
การแพทย์ 2539; 38: 203-8.

13. น้อย ทองสกุลพานิชย์, สุภาพร เวทีวุฒาจารย์, ไพรวัลย์ อินทร์อุดม, วิไล เส, ลักษณา ลือประเสริฐ. คุณภาพน้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิทในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. วารสารวิทยาศาสตร์มหาวิทยาลัยขอนแก่น 2540; 25: 288-97.

14. ฉวีวรรณ นวจินดา, จุรีภรณ์ บุณยวงศ์วิโรจน์, บุญสงค์ ลี้สุรพลานนท์, ศิรินทิพย์ อินทร์ชัย, กรุณา ดิรสมิทธิ์, ไพริน ทาปัญนะ. ปัจจัยการผลิตที่มีผลกระทบต่อคุณภาพน้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท. วารสารอาหารและยา 2541; 5: 22-31.

15. ชนินทร์ เจริญพงศ์, ประธาน ประเสริฐวิทยาการ. การศึกษาความสัมพันธ์ของปัจจัยพื้นฐานในการผลิตต่อคุณภาพมาตรฐานของน้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิทในเขต 12 ปี พ.ศ. 2542. วารสารอาหารและยา 2544; 8: 22-9.

16. อุษณีย์ ทองใบ. การประเมินคุณภาพมาตรฐานน้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิทในเขตตรวจราชการที่ 2 (จังหวัดอ่างทอง สิงห์บุรี ลพบุรี และชัยนาท) ปีงบประมาณ 2552. นนทบุรี: สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา; 2552.

17. Cochran WG. Sampling techniques. 3rd ed. New York: John Wiley & Sons; 1977.

18. สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. คู่มือการตรวจสถานที่ผลิตตามหลักเกณฑ์ GMP น้ำบริโภคในภาชนะบรรจุปิดสนิท (ฉบับปรับปรุงครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก; 2551

19. ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ที่ 2 กรมวิทยาศาสตร์ การแพทย์. คู่มือการให้บริการตรวจวิเคราะห์ (M 42 02 001). นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข; 2553.

20. นันทรัตน์ พรทรัพย์มณี, อัจฉรา ชนะสิทธิ์, เสาวนีย์ เก้าเอี้ยน, อลิสรา เรืองขำ. การพัฒนาคุณภาพน้ำดื่มในโรงเรียนในเขตจังหวัดตรัง. ในหนังสือรวบรวมบทคัดย่อจากการประชุมวิชาการกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ครั้งที่ 16 "วิทยาศาสตร์การแพทย์ เพื่อยกระดับคุณภาพชีวิต"; 12-13 มิถุนายน 2551; นนทบุรี. นนทบุรี: กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์; 2551.

21. กองวิชาการ สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. รายงานการสำรวจสถานประกอบการผลิตน้ำบริโภคในภาชนะบรรจุปิดสนิท ปีงบประมาณ 2543. นนทบุรี: สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา; 2544.

22. สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. การวิจัยสถานการณ์ความปลอดภัยของการบริโภคน้ำที่ผลิตจากเครื่องผลิตน้ำดื่มหยอดเหรียญ. นนทบุรี: สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา; 2551

23. กองวิเคราะห์และทดสอบ กรมวิทยาศาสตร์ทหารเรือ. อันตรายจากการปนเปื้อนของไนเตรทในน้ำดื่ม [ออนไลน์]. 2545 [สืบค้นวันที่ 7 มิถุนายน 2555]. เข้าถึงได้จาก: URL: http://www.navy.mi.th/science/ Webpage/newdocument/ni_water.htm

24. Howell DC. Statistical methods for psychology. 7th ed. Belmont, CA: Wadsworth; 2007.

25. สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. โครงการวิจัยเชิงปฏิบัติการเพื่อสร้างมาตรฐานการผลิตและคุณภาพความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์น้ำบริโภคปิดสนิทของสถานที่ผลิตขนาดเล็ก (ต่อเนื่อง) ปีงบประมาณ 2549.