Is There any Difference in the Quality between the Pharmacies Accredited by the Pharmacy Council and Non-accredited Pharmacies?
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
Objective: To compare the quality of services provided by the pharmacies accredited by the Pharmacy Council and non-accredited pharmacies. Methods: The study assessed pharmacies on 16 criteria selected from the standard of pharmacies issued by the Pharmacy Council and the draft for the declaration of Ministry of Health on good pharmacy practices which were rated as having a significant impact on the quality of community pharmacy services (score>4.5 from the total of 5) and were assessable by observation and simulated client method. Samples were 9 accredited pharmacies and 14 modern pharmacies matched by their location and size. The researcher assessed the pharmacies using direct observation and 2 pharmacy visits to ask for 1) steroid tablets by showing a small plastic bag with the name of hospital and prednisolone, without showing any prescription and 2) sore throat medication by describing the symptoms of an upper respiratory tract infection (URI) which required no antibiotics. Results: The accredited pharmacies were more likely to have separate pill counting devices for some certain drugs in order to minimize possible contamination (P=0.005). More accredited pharmacies provided the services by pharmacists (8 out of 9), compared to those non-accredited (5 out of 14) (P=0.001). Four accredited pharmacies and 6 non-accredited pharmacies dispensed steroid tablets without a prescription (P=1.00). Nearly all accredited pharmacies asked questions for diagnosing and drug selections for uncomplicated URI treatment and were more likely to do so when compared to non-accredited pharmacies (P<0.05). Accredited pharmacies were more complied with treatment guideline than non-accredited pharmacies. However, 6 accredited pharmacies unnecessarily dispensed antibiotics, while 13 of non-accredited pharmacies did so. Accredited pharmacies were more likely to have the name of pharmacies and drug’s names appeared on the plastic bag for containing the medication they dispensed (P<0.05). Conclusion: The pharmacies accredited by the Pharmacy Council provided a better service quality, in terms of in the selected criteria in the study, than non-accredited pharmacies. Relevant parties should communicate this message to public and pharmacy entrepreneurs to increase the awareness on the variation of quality among pharmacies.
Article Details
ผลการวิจัยและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความถือเป็นความคิดเห็นและอยู่ในความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์ มิใช่ความเห็นหรือความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ หรือคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากการพิมพ์ บทความที่ได้รับการเผยแพร่โดยวารสารเภสัชกรรมไทยถือเป็นสิทธิ์ของวารสารฯ
References
2. ภิญญุภา เปลี่ยนบางช้าง, สุดารัตน์ จันทร์ประธาตุ, ธรณ์ธันย์ ทองเพิ่ม. พฤติกรรมการขายยาเม็ดสเตียรอยด์อย่างไม่ถูกต้องในร้านยาเขตอำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก. วารสารวิชาการสาธารณสุข 2544; 10: 594-601.
3. Saengcharoen W, Lerkiatbundit S. Practice and attitudes regarding the management of childhood diarrhoea among pharmacies in Thailand. Int J Pharm Pract 2010; 18: 323–31.
4. Saengcharoen W, Chongsuvivatwong V, Lerkiatbundit S, Wongpoowarak P. Client and pharmacist factors affecting practice in the management of upper respiratory tract infection presented in community pharmacies: a simulated client study. Int J Pharm Pract 2008; 16: 265–70.
5. สำนักงานโครงการพัฒนาร้านยา. แนะนำหน่วยงาน. [ออนไลน์]. 2552 [สืบค้นวันที่ 10 ธันวาคม 2554]. เข้าถึงได้จากhttp://newsser.fda.moph.go.th/advance pharmacy/2009/index.php.
6. สัญชัย อนุลักขณาปกรณ์. การศึกษาความเป็นไปได้ในการลงทุนธุรกิจร้านยาคุณภาพในจังหวัดนครปฐม [วิทยานิพนธ์ เศรษฐศาสตรมหาบัณฑิต]. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง; 2550.
7. ธนัญชัย ชมภู. การตัดสินใจเชิงเศรษฐศาสตร์ในการเข้าร่วมเป็นร้านยาคุณภาพในโครงการพัฒนาและรับรองคุณภาพของสภาเภสัชกรรมในอำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่. [รายงานการค้นคว้าอิสระบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต]. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2553.
8. ธีรวรรณ ปัญญาสว่างจิตร. ทัศนคติของผู้ประกอบการร้านยาในอำเภอเมืองเชียงใหม่ต่อโครงการพัฒนาและรับรองคุณภาพร้านยา. [รายงานการค้นคว้าอิสระบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต]. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2549.
9. น้องเล็ก บุญจูง, ธีราพร ชนะกิจ, ภกรกิจ ดอกรักกลาง, ภูมิวศิษฏ์ วงษา, ศักดิ์โกสินทร์ สูตสนธิ์, ศุภักษณา ยศปัญญา. การปฏิบัติตามเกณฑ์ร้านยาคุณภาพภายหลังการรับรองมาตรฐานโดยสภาเภสัชกรรม. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยขอนแก่น. 2550; 12: 53-65.
10. อริสรา นภดลลดาภรณ์. ศักยภาพความพร้อมและการให้ความสำคัญของผู้ประกอบการร้านยาแผนปัจจุบันที่มีต่อเกณฑ์มาตรฐานร้านยาของสภาเภสัชกรรม : กรณีศึกษาร้านยาแผนปัจจุบันในอำเภอเมืองจังหวัดอุดรธานีที่ยังไม่เข้าร่วมโครงการพัฒนาและรับรองคุณภาพร้านยา. [รายงานการศึกษาอิสระวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต]. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2548.
11. ภิญญุภา เปลี่ยนบางช้าง, ดวงทิพย์ หงษ์สมุทร. ความคิดเห็นของเจ้าของร้านยาทั่วประเทศต่อมาตรฐานร้านยาของสภาเภสัชกรรม. วารสารวิชาการสาธารณสุข 2549; 15: 111-22.
12. กัมพล ล้อตระกานนท์, ฉัตราภรณ์ ชุ่มจิต และชนัญชิดา สมจิตร. การสำรวจความคิดเห็นของผู้ประกอบการร้านยาแผนปัจจุบันในเขตสาธารณสุขที่ 4 ในการนำเกณฑ์มาตรฐานร้านยา มาตรฐานที่ 3 ไปปฏิบัติ [การศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองเภสัชศาสตรมหาบัณฑิต]. พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยนเรศวร; 2547.
13. ภัทรศิณี ทองไพฑูรย์, วันดี วัฒนธาดากุล และอัจจิมา สถาพรเจริญยิ่ง. การสำรวจความคิดเห็นของเภสัชกร
ชุมชนต่อเกณฑ์มาตรฐานร้านยาตามโครงการพัฒนาและรับรองคุณภาพร้านยา. [การศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง เภสัชศาสตรมหาบัณฑิต]. พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยนเรศวร; 2547.
14. นำพร อินสิน. ความตระหนักของประชาชนในการเข้ารับบริการร้านยาตามมาตรฐานร้านยาคุณภาพ และความคิดเห็นของผู้ประกอบการร้านยาเกี่ยวกับโครงการพัฒนาและรับรองคุณภาพ ร้านยาในพื้นที่ ต. ธาตุเชิงชุม อ. เมือง จ.สกลนคร. [วิทยานิพนธ์สาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต]. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2553.
15. ระพีพรรณ ฉลองสุข, ฑิฆัมพร แสงจันทร์, ณัฐกานต์ พุทธศิลพรสกุล, ทวิตียา ชัยสุวรรณรัตน์, ปิยนันท์ เหลืองพูนลาภ. การสำรวจความคิดเห็นของผู้ประกอบการร้านยาต่ออุปสรรคในการเข้าร่วมโครงการร้านยาคุณภาพ. วารสารวิจัยวิทยาศาสตร์การแพทย์ 2550; 21: 43-53
16. วิวรรธน์ อัครวิเชียร, ช่อบัว เกิดมงคล, วีนัส ชมาฤกษ์, ธารินี อัครวิเชียร. แรงจูงใจและปัญหาอุปสรรคของการเข้าร่วมในโครงการร้านยาคุณภาพ. วารสารมหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติวิชาการ. 2550; 11: 16-25.
17. Puntaluck P, Kiatying-Angsulee N. Understanding the decision of pharmacy owning pharmacists to enroll in community pharmacy accreditation program in Nakonratchacima province. FDA Journal 2009; 16: 57-70.
18. ปริณดา โตสิตารัตน์. กระบวนการพัฒนาร้านยาคุณภาพของโครงการพัฒนาและรับรองคุณภาพร้านยาในอำเภอเมืองเชียงใหม่ [รายงานการค้นคว้าอิสระบริหารธุรกิจมหาบัณฑิต]. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่; 2552.
19. น้องเล็ก บุญจูง, ศิริศักดิ์ บุญหมั่น, ศิริทัศน์ กระดานพล, สาวิตรี ประจงบัว. ความคิดเห็นและปัจจัยที่เกี่ยวข้องต่อร้านยาคุณภาพตามมาตรฐานสภาเภสัชกรรม. วารสารวิจัยมหาวิทยาลัยขอนแก่น. 2548; 10: 174-83.
20. อภิรักษ์ วงศ์รัตนชัย, เพชรกุณฑล เตียวตระกูล, ปิยพร เงินทองเนียม, สุนันทา ค้าทวี. ความคิดเห็นของผู้มารับบริการที่มีต่องานบริการของร้านยาคุณภาพในกรุงเทพมหานคร. วารสารวิจัยวิทยาศาสตร์การแพทย์ 2550; 21: 55-66.
21. Sanguanvorapong W. Customers' satisfaction in service of accredited community pharmacies in the Bangkok area [master thesis]. Bangkok: Thammasat University; 2007.
22. กัญจน์ญาดา นิลวาศ, นภาลัย นิรมิตกุศล, สุทัศวรรณ จิตรสุขสม. ความพึงพอใจของผู้รับบริการต่อบริการของร้านยาคุณภาพและร้านยาทั่วไป. วารสารวิชาการสาธารณสุข 2549; 15: 133-40.
23. วิรัตน์ ทองรอด, พิมลพรรณ แก้วทรัพย์, สิริลดา พัฒนาอนุสรณ์. การสำรวจคุณภาพบริการทางเภสัชกรรมของร้านยาคุณภาพในเขตกรุงเทพและปริมณฑล พ.ศ.2548. รายงานเสนอต่อสำนักงานรับรองคุณภาพร้านยา สภาเภสัชกรรม; 2549.
24. สภาเภสัชกรรม. มาตรฐานร้านยา [ออนไลน์]. 2546 [สืบค้นวันที่ 10 ธันวาคม 2554]. เข้าถึงได้จาก: http://www.pharmacycouncil.org/main/law.php.
25. สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. (ร่าง) ประกาศกระทรวงว่าด้วยหลักปฏิบัติที่ดีทางเภสัชกรรม สำหรับร้านขายยาแผนปัจจุบัน (ขายปลีก). 2552.
26. Agresti A. An introduction to categorical data analysis. 2nd ed. New York: John Wiley & Sons; 2000.
27. Arroll B, Kenealy T. Antibiotics for the common cold and acute purulent rhinitis. Cochrane Database Syst Rev. 2005; 3:CD000247.
28. สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา. แนวทางการใช้ยาปฏิชีวนะอย่างสมเหตุผล โรคติดเชื้อเฉียบพลันของระบบทางเดินหายใจส่วนบนและอวัยวะใกล้เคียง โรคท้องร่วงเฉียบพลัน โรคแผลเลือดออก. [ออนไลน์]. 2552 [สืบค้นวันที่ 13 พฤศจิกายน 2554). เข้าถึงได้จาก :http://newsser.fda.moph.go.th/rumthai/userfiledownload/asu15dl.pdf.
29. นิภาภัทร ชีวศรีรุ่งเรือง, สงวน ลือเกียรติบัณฑิต, สุชาดา สูรพันธุ์. ปัญหาจากการใช้ยาอันเกิดจากการซักประวัติไม่ครบถ้วนในร้านยา:กรณีการซื้อยาแทนและการระบุชื่อยา. วารสารเภสัชกรรมไทย 2553; 2: 60-75.