ผลของการพัฒนาระบบการคัดกรองคำสั่งใช้ยาของแผนกผู้ป่วยในต่อ ความคลาดเคลื่อนทางยาของโรงพยาบาลกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อพัฒนาระบบการคัดกรองคำสั่งใช้ยาของงานบริการจ่ายยาผู้ป่วยใน และเพื่อเปรียบเทียบอัตราความคลาดเคลื่อนจากการสั่งใช้ยา (prescribing errors: PEs) ในช่วงก่อนและการหลังพัฒนาระบบดังกล่าว วิธีการ: การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการมี 4 ขั้นตอน คือ 1) ขั้นการวางแผน ประกอบด้วย ก) การรวบรวมข้อมูลขั้นตอนในการปฏิบัติงาน เกณฑ์ในการคัดกรองคำสั่งใช้ยา และข้อมูล PEs ใน 3 ช่วงเวลา คือ ช่วงที่ไม่มีการคัดกรองคำสั่งใช้ยา (มกราคมถึงกันยายน พ.ศ.2565) ช่วงที่มีการคัดกรองคำสั่งใช้ยา (ตุลาคม พ.ศ.2565 ถึง มิถุนายน พ.ศ.2566) และช่วงที่มีการกำหนดเกณฑ์ในการคัดกรองคำสั่งใช้ยา (ตุลาคม พ.ศ.2566 ถึง มีนาคม พ.ศ.2567) ข) การวิเคราะห์ข้อมูล PEs ใน 3 ช่วงเวลาดังกล่าว และ ค) การกำหนดกระบวนในการพัฒนาระบบ 2) ขั้นการปฏิบัติตามระบบหรือตามโปรแกรมการคัดกรองคำสั่งใช้ยาที่พัฒนาขึ้น (เมษายนถึงมิถุนายน พ.ศ.2567) 3) ขั้นการสังเกตการณ์เป็นการรวบรวมผลจากการดำเนินงานในขั้นการปฏิบัติตามระบบที่วางไว้ ได้แก่ กระบวนการในการพัฒนาระบบและข้อมูล PEs 4) ขั้นการสะท้อนผลการปฏิบัติและการปรับปรุงระบบ ประกอบด้วย ก) การประเมินผลการดำเนินงานตามระบบ ข) การปรับปรุงระบบโดยเพิ่มการมีเภสัชกรประจำจุดคัดกรองคำสั่งใช้ยา (กรกฎาคมถึงกันยายน พ.ศ.2567) และ ค) การประเมินผลลัพธ์โดยเปรียบเทียบ PEs ระหว่างก่อนและหลังการดำเนินการตามระบบในช่วงเวลาต่าง ๆ กับในช่วงที่มีเภสัชกรประจำจุดคัดกรองคำสั่งใช้ยา ผลการวิจัย: กระบวนการที่พัฒนาขึ้นในระบบ ได้แก่ การพัฒนาโปรแกรมการคัดกรองคำสั่งใช้ยา การกำหนดเกณฑ์การคัดกรองคำสั่งใช้ยาที่เหมาะสม การสนับสนุนด้านนโยบาย เทคโนโลยี และบุคลากร การพัฒนาความรู้และทักษะในการคัดกรองคำสั่งใช้ยาของเภสัชกร การมีส่วนร่วมของผู้ปฏิบัติงานและสหสาขาวิชาชีพในการพัฒนาระบบร่วมกัน และการปรับปรุงแนวทางปฏิบัติในการคัดกรองใบสั่งยาตามเกณฑ์ให้ครบถ้วน หลังการดำเนินการตามระบบการคัดกรองคำสั่งใช้ยาสามารถดักจับและแก้ไข PEs ได้มากกว่าก่อนการพัฒนาระบบ โดยค้นพบ PEs เพิ่มขึ้นจาก 2.41 ครั้งต่อ 1,000 วันนอน เป็น 4.61 ครั้งต่อ 1,000 วันนอน (P=0.001) หลังการดำเนินการโดยมีโปรแกรมการคัดกรองคำสั่งใช้ยาสามารถดักจับและแก้ไข PEs ได้มากกว่าก่อนมีโปรแกรมการคัดกรองคำสั่งใช้ยา โดยค้นพบ PEs เพิ่มขึ้นจาก 5.02 ครั้งต่อ 1,000 วันนอน เป็น 8.74 ครั้งต่อ 1,000 วันนอน (P=0.009) สรุป: หลังการพัฒนาและดำเนินการตามระบบการคัดกรองคำสั่งใช้ยา และการมีโปรแกรมการคัดกรองคำสั่งใช้ยา ทำให้เภสัชกรสามารถดักจับและแก้ไข PEs ได้มากกว่าก่อนพัฒนาระบบ ส่งผลให้ผู้ป่วยได้ใช้ยาอย่างเหมาะสม และปลอดภัยเพิ่มมากขึ้น
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ผลการวิจัยและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความถือเป็นความคิดเห็นและอยู่ในความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์ มิใช่ความเห็นหรือความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ หรือคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากการพิมพ์ บทความที่ได้รับการเผยแพร่โดยวารสารเภสัชกรรมไทยถือเป็นสิทธิ์ของวารสารฯ
เอกสารอ้างอิง
National Coordinating Council for Medication Error Reporting and Prevention. What is a medication error? [online]. 2023 [cited Jul 1, 2024]. Available from: www.nccmerp.org/about-medication-errors.
Thiwthanom K, Thananonniwat S. Medication error and prevention guide for patient’s safety. Veridian E-Journal Silpakorn University. 2009; 2: 195-217.
Hospital Pharmacy Association (Thailand). Hospital Pharmacy Professional Standards 2023 – 2027. [online]. 2023. [cited Jul 1, 2023]. Available from: heyzine.com/flip-book/918a88b264.html#page/1
Healthcare Quality Accreditation Institute. Hospital and health service standards. 5th Ed. Bangkok: Healthcare Accreditation Institute; 2022.
Kamnarai H, Kampeera N. Effects of the development of the medication management system in inpatient departments on medication errors at Krathumbaen Hospital, Samut Sakhon Province. Thai Journal of Pharmacy Practice. 2024; 16: 1209-27.
Sukhanon N, Srimaphol W, Wongkhrut M, Kongnil N, Thongsri N, Supapaan T. Development of a prescription screening system for reducing medication error in an in-patient department, Sunpa- sitthiprasong Hospital, Ubon Ratchathani Province. Isan Journal of Pharmaceutical Sciences. 2022; 17: 25-38.
Aungsathammarat A, Jewsuebpong A. Development of pre-dispensing system in out-patient Department at Sawanpracharak Hospital, Nakhon Sawan Province. Srinagarind Medical Journal. 2022; 37: 667-76.
Kiettanawattana P. Development of a prescription screening system for inpatients by pharmacist at Songklanagarind Hospital. Thai Journal of Pharmacy Practice. 2024; 16: 1197-1208.
Deeprasithipunya P, Paleekui S, Siriluk L, Chumpoo P, Saipun N. Suandok prescription screening program by pharmacist for reducing medication errors. [online] 2023. [cited Jul 1, 2024]. Available from: hr.oop.cmu.ac.th/kmcmu/files/ppt65-29.pdf
Kemmis S, McTaggart R. Participatory action research and the public sphere. In: Denzin N, Lincoln Y, editors. Sage handbook of qualitative research. California: Sage; 2005. p. 559–603.
Chatakarn W. Action research. Academic Journal Wicha Nakhon Si Thammarat Rajabhat University. 2010; 29: 1-7.
Saramunee K. Conducting action research for the development of pharmaceutical services [online]. 2018 [cited Jul 1, 2023]. Available from: Available from: ccpe.pharmacycouncil.org/index.php?option= article_detail&subpage=article_detail&id=583
Jullasattee P. The development of a drug order screening system of patients at H.R.H The Princess Mother’s Centenary Celebrations Hospital, Nahkon Ratchasima Province. Department of Health Service Support Journal. 2022; 18: 5-16.
Manias E, Williams A, Liew D. Interventions to reduce medication errors in adult intensive care: a systematic review. Br J Clin Pharmacol 2012; 74: 411-23.
Manias E, Kusljic S, Wu A. Interventions to reduce medication errors in adult medical and surgical settings: a systematic review. Ther Adv Drug Saf 2020; 11: 2042098620968309. doi: 10.1177/204209 8620968309.
