ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเกิดความคลาดเคลื่อนในการสั่งใช้ยาของ ห้องยาผู้ป่วยนอกพิเศษ ศูนย์การแพทย์สมเด็จพระเทพรัตน์
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเกิดความคลาดเคลื่อนในการสั่งใช้ยา (prescribing errors: PE)ของห้องยาผู้ป่วยนอกพิเศษ ศูนย์การแพทย์สมเด็จพระเทพรัตน์ วิธีการ: การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบย้อนหลังเก็บรวมรวมข้อมูลจากใบสั่งยาของผู้ป่วยระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2567 ถึง 1 มีนาคม 2567 จำนวน 82,137 ใบสั่งยา ปัจจัยที่ศึกษามีทั้งหมด 7 ปัจจัย ได้แก่ ระบบการสั่งใช้ยา ค่าอัตราการกรองของไต การมี warfarin ในใบสั่ง หน่วยตรวจ จำนวนรายการยาต่อใบสั่งยา ผู้ป่วยรับยามากกว่า 1 ใบสั่งยาต่อวัน และรายการยาที่จำกัดจำนวนจ่ายยาตามนโยบายของโรงพยาบาล การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ของการเกิด PEs ความคลาดเคลื่อนของการสั่งใช้ยากับปัจจัยต่าง ๆ ใช้สถิติ logistic regression ผลการวิจัย: ปัจจัยที่มีผลต่อ PEs ได้แก่ การที่ผู้ป่วยมีค่า eGFR ≥ 30 ถึง< 60 mL/min/1.73m2 (ORadjust =1.31, 95% CI=1.20-1.44, P<0.001) การที่ผู้ป่วยมีค่า eGFR < 30 mL/min/1.73m2 (ORadjust =1.99, 95% CI=1.75-2.27, P<0.001) การไม่มีผลตรวจค่า eGFR (ORadjust =0.87, 95% CI=0.79-0.97, P=0.011) หน่วยตรวจอายุรกรรม (ORadjust =1.95, 95% CI=1.72-2.22, P<0.001) หน่วยตรวจศัลยกรรมและกระดูก (ORadjust =2.95, 95% CI=2.58-3.39, P<0.001) จำนวนรายการยาต่อใบสั่งยา 3-4 รายการ (ORadjust =1.53, 95% CI=1.39-1.67, P<0.001) จำนวนรายการยาต่อใบสั่งยา 5-6 รายการ (ORadjust =2.18, 95% CI=1.97-2.42, P<0.001) จำนวนรายการยาต่อใบสั่งยา 7 รายการขึ้นไป (ORadjust =4.13, 95% CI=3.76-4.53, P<0.001) ผู้ป่วยรับยามากกว่า 1 ใบสั่งยาต่อวัน (ORadjust =1.37, 95% CI=1.27-1.48, P<0.001) และการมีรายการยาที่จำกัดจำนวนจ่ายยาตามนโยบายของโรงพยาบาล (ORadjust =4.21, 95% CI=3.88-4.58, P<0.001) ปัจจัยที่ไม่มีผลต่อ PEs ได้แก่ ระบบการสั่งใช้ยา และการมี warfarin ในใบสั่ง ประเภทของ PEs ที่พบมากที่สุด 3 อันดับแรก ได้แก่ การสั่งยาผิดขนาด/ความถี่/ระยะเวลา การสั่งยาในระบบ CPOE โดยระบุหน่วยการใช้ยาไม่สอดคล้องกับยา และการสั่งยาไม่เป็นไปตามนโยบายของโรงพยาบาล ส่วนชนิดของยาที่พบ PEs มากที่สุด 3 อันดับแรก ได้แก่ denosumab, icosapent ethyl และ erythropoietin alfa สรุป: ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเกิด PEs มากที่สุด 3 อันดับแรก ได้แก่ การมีรายการยาที่จำกัดจำนวนจ่ายยาตามนโยบายของโรงพยาบาล จำนวนรายการยาต่อใบสั่งยา 7 รายการขึ้นไป และหน่วยตรวจศัลยกรรมและกระดูก โรงพยาบาลควรนำปัจจัยต่าง ๆ ที่พบไปเป็นข้อมูลในการพัฒนาปรับปรุงระบบสั่งยา รวมถึงนำเสนอต่อคณะกรรมการเภสัชกรรมและการบำบัดของโรงพยาบาลเพื่อกำหนดนโยบายในการสั่งใช้ยาให้มีความปลอดภัยเพิ่มมากขึ้น ลดการเกิด PEs และส่งผลให้ผู้ป่วยมีความปลอดภัยสูงสุดจากการได้รับยา
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ผลการวิจัยและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความถือเป็นความคิดเห็นและอยู่ในความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์ มิใช่ความเห็นหรือความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ หรือคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากการพิมพ์ บทความที่ได้รับการเผยแพร่โดยวารสารเภสัชกรรมไทยถือเป็นสิทธิ์ของวารสารฯ
เอกสารอ้างอิง
Ningsanon T, Ratanawijitrasin S. Hospital drug system performance indicators. 2 ed. Bangkok: Pora- matkanpim; 2008.
Samp J, Touchette D, Marinac J, Kuo G, American College of Clinical Pharmacy Practice-Based Research Network C. Economic evaluation of the impact of medication errors reported by US clinical pharmacists. Pharmacotherapy 2014; 34: 350-7.
Association of Hospital Pharmacy (Thailand). Basic framework of drug system [online]. 2020 [cited Aug 15, 2024]. Available from: backend.ha.or.th/fileup load/DOCUMENT/00514/72647587-6d96-428e-8de 6-9f9c3fd88776.pdf
National Coordinating Council for Medication Error Report and Prevention (NCC MERP). Types of medication errors [online]. 2017 [cited Jul 8, 2024]. Available from: www.nccmerp.org/ types-medication-errors.
Albarrak AI, Al Rashidi EA, Fatani RK, Al Ageel SI, Mohammed R. Assessment of legibility and completeness of handwritten and electronic prescriptions. Saudi Pharm J 2014; 22: 522-7.
Manias E, Street M, Lowe G, Low JK, Gray K, Botti M. Associations of person-related, environment-related and communication-related factors on medication errors in public and private hospitals: a retrospective clinical audit. BMC Health Serv Res 2021; 21: 1025.
Rasool MF, Rehman AU, Imran I, Abbas S, Shah S, Abbas G, et al. Risk factors associated with medication errors among patients suffering from chronic disorders. Front Public Health 2020; 8: 531038.
Phianchana C. Predictive factors for outpatient prescribing errors at Phrachomklao Phetchaburi hospital. Thai Bulletin of Pharmaceutical Sciences 2024; 19: 1-18.
Kebede B, Kefale Y. Medication error patients admitted to medical ward in primary hospital, Ethiopia: prospective observational study. J Pharma Care Health Sys 2019; 6: 205. doi:10.35248/2376-0419.19.6.205
Mahomedradja RF, Schinkel M, Sigaloff KC, Reumerman MO, Otten RH, Tichelaar J, et al. Factors influencing in‐hospital prescribing errors: A systematic review. Br J Clin Pharmacol 2023; 89: 1724-35.
Ningrum SOP, Prabasari MR, Chalidyanto D. Completeness of prescription contributes to
prescribing errors in hospitals: Is this the doctor’s negligence?. Biomol Health Sci J 2022; 5: 77-80.
Seden K, Kirkham JJ, Kennedy T, Lloyd M, James S, Mcmanus A, et al. Cross-sectional study of prescribing errors in patients admitted to nine hospitals across North West England. BMJ Open 2013; 3: e002036.
Alshahrani F, Marriott JF, Cox AR. A qualitative study of prescribing errors among multi-professional prescribers within an e-prescribing system. Int J Clin Pharm 2021; 43: 884-92.
Kruse C, Smith M, Clarke D. Technology alone does not achieve error reduction–a study of handwritten, tick-sheet, ink stamp and electronic medical prescriptions. S Afr J Surg 2022; 60: 259-67.
Kidney Disease improving global outcomes. KDIGO 2024 clinical practice guideline for the evaluation and management of chronic kidney disease [online]. 2024 [cited Aug 7, 2024]. Available from: www.kidney-international.org/action/showPdf?pii=S0 085-2538%2823% 2900766-4
Hirsch JS, Brar R, Forrer C, Sung C, Roycroft R, Seelamneni P, et al. Design, development, and deployment of an indication-and kidney function-based decision support tool to optimize treatment and reduce medication dosing errors. JAMIA Open. 2021; 4: ooab039
