ผลของการใช้เครื่องมือช่วยตัดสินใจรับการบำบัดทดแทนไต ในผู้ป่วยไตเรื้อรังในโรงพยาบาลชุมชนแห่งหนึ่งทางภาคใต้

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาผลของการใช้เครื่องมือช่วยตัดสินใจรับการบำบัดทดแทนไตในผู้ป่วยไตเรื้อรังโดยมีผู้ป่วยเป็นศูนย์กลางในโรงพยาบาลชุมชนแห่งหนึ่งทางภาคใต้ วิธีการ: รูปแบบการศึกษาเป็นการวิจัยแบบผสมผสานวิธีวิจัยเชิงคุณภาพและการวิจัยเชิงปริมาณแบบกึ่งทดลองในตัวอย่างกลุ่มเดียวที่มีการวัดผลก่อนและหลังการทดลอง ระหว่างเดือนสิงหาคม 2564 ถึงเดือนมกราคม 2567 การศึกษาแบ่งเป็น 3 ระยะ ได้แก่ 1) การหาปัจจัยที่มีผลต่อการบำบัดทดแทนไต 2) การพัฒนาเครื่องมือช่วยตัดสินใจฯ ซึ่งประกอบด้วยกระบวนการให้คำแนะนำประกอบด้วยชุดของคู่มือให้คำแนะนำ แบบสนับสนุนการตัดสินใจ และแบบประเมินความสำคัญเหตุผลในการตัดสินใจ และ 3) การศึกษาผลของการใช้เครื่องมือดังกล่าวในผู้ป่วยไตเรื้อรังจำนวน 60 รายที่คัดเลือกแบบเจาะจง โดยเก็บข้อมูลก่อนและหลังการให้คำแนะนำ 2 เดือนในประเด็นการตัดสินใจบำบัดทดแทนไต ความรู้สึกขัดแย้ง การรับรู้ความสามารถของตนเองในการตัดสินใจ และความรู้ที่เกี่ยวข้อง ผลการวิจัย: ทุกเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยมีค่า Cronbach’s alpha > 0.7 หลังการให้คำแนะนำผู้ป่วยตัดสินใจเลือกการบำบัดทดแทนไตเพิ่มขึ้นจาก 3 ราย (ร้อยละ 5) เป็น 26 ราย (ร้อยละ 43.33) ในขณะที่ผู้ปฏิเสธการบำบัดทดแทนไตเหลือ 34 ราย (ร้อยละ 56.67) จาก 57 ราย (ร้อยละ 95) คะแนนเฉลี่ยความรู้เพิ่มขึ้นจาก 2.53 ± 1.52 เป็น 7.08 ± 1.05 (เต็ม 10 คะแนน) คะแนนเฉลี่ยความรู้สึกขัดแย้งในการตัดสินใจลดลงจาก 51.54 ± 13.10 เป็น 25.50 ± 9.30 (เต็ม 100 คะแนน) และคะแนนเฉลี่ยการรับรู้ความสามารถของตนเองในการตัดสินใจเพิ่มขึ้นจาก 50.08 ± 16.77 เป็น 67.92 ± 14.30 (เต็ม 100 คะแนน) การเปลี่ยนแปลงทั้งหมดมีนัยสำคัญทางสถิติในทุกผลลัพธ์ (P<0.001) สรุป: เครื่องมือสนับสนุนการตัดสินใจทำให้ผู้ป่วยมีความรู้และเข้าใจในแต่ละทางเลือกของการรักษา รวมถึงกระบวนการแก้ไขปัญหารายบุคคล ช่วยลดความขัดแย้งในการตัดสินใจ และตัดสินใจเลือกการบำบัดทดแทนไตมากขึ้น