แนวทางการปฏิบัติของผู้ประกอบการตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่ดีในการผลิตอาหาร : กรณีศึกษาจังหวัดสมุทรสงคราม
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาแนวทางสำหรับผู้ประกอบการตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่ดีในการผลิตอาหาร ให้สามารถปฏิบัติตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 420 (GMP420) วิธีการ: ผู้ประกอบการสถานที่ผลิตอาหารที่เข้าข่าย primary GMP ทั้งหมด 50 ราย ประเมินตนเองตามแบบประเมินตนเองตามเกณฑ์ GMP420 พนักงานเจ้าหน้าที่ประเมินสถานที่ผลิตตามเกณฑ์ GMP420 ในช่วงเดือนกรกฎาคม 2023 ถึงมีนาคม 2024 หลังจากนั้นนำ “ช่องว่าง” ที่สถานที่ผลิตไม่ผ่านเกณฑ์มาตรฐาน เสนอต่อที่ประชุมพนักงานเจ้าหน้าที่ เพื่อพัฒนาแนวทางการปฏิบัติของผู้ประกอบการ ผู้วิจัยนำแนวทางที่ได้ไปพัฒนาสถานที่ผลิต 25 แห่งที่ไม่ผ่านมาตรฐานตาม GMP 420 เป็นเวลา 1 เดือน หลังจากนั้นพนักงานเจ้าหน้าที่ประเมินสถานที่ผลิตอีกครั้ง ผลการวิจัย: ผู้ประกอบการร้อยละ 73.47 ประเมินสถานที่ผลิตของตนเองว่าได้คะแนนร้อยละ 76.00 – 100.00 ในขณะที่พนักงานเจ้าหน้าที่ประเมินพบสถานที่ผลิตที่ผ่านมาตรฐาน GMP420 เพียงร้อยละ 48.97 อีกทั้งยังพบว่า “ช่องว่าง” ที่สถานที่ผลิตไม่ผ่านเกณฑ์มาตรฐาน 2 แบบ คือ แบบที่ 1 ส่วนใหญ่มีข้อบกพร่องในข้อกำหนดข้อ 28 ในข้อ 2 ย่อยมากถึงร้อยละ 38.78 และแบบที่ 2 ส่วนใหญ่มีข้อบกพร่องในข้อกำหนดที่ 18 มากถึงร้อยละ 59.18 เมื่อนำข้อมูล ”ช่องว่าง” ทั้ง 2 แบบมาประชุมระดมความคิดของพนักงานเจ้าหน้าที่ของสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสมุทรสงครามเพื่อพัฒนาแนวทางสำหรับผู้ประกอบการให้สามารถปฏิบัติตาม GMP420 ซึ่งประกอบด้วยแนวทางที่สำคัญ คือ การจัดทำบันทึกที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการผลิตและการควบคุมกระบวนการผลิตให้เป็นไปตามข้อกำหนด เมื่อนำแนวทางที่พัฒนาขึ้นไปปรับใช้กับผู้ประกอบการประมาณ 1 เดือน พบว่า สถานที่ผลิต 21 แห่ง จากทั้งหมด 25 แห่งผ่านมาตรฐาน GMP420 คะแนนการประเมินของพนักงานเจ้าหน้าที่ตาม GMP420 ในแต่ละหมวดรวมไปถึงคะแนนรวมทุกหมวดเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญเมื่อเทียบกับช่วงก่อนนำแนวทางมาใช้ (P < 0.001) ยกเว้นในหมวดที่ 4 ที่ไม่มีความแตกต่าง (P = 0.065) เนื่องจากเป็นหมวดสุขอนามัยของสถานที่ผลิตโดยประเมินจากห้องน้ำของสถานที่ผลิต สารเคมี การตรวจสอบสัตว์แมลง เป็นต้น ซึ่งในห้องน้ำและสุขอนามัยต้องใช้ระยะเวลาในการปรับปรุงห้องน้ำและต้องใช้เงินทุน จึงทำให้ผู้ประกอบการบางแห่งยังไม่สามารถแก้ไขได้ทันเวลาที่พนักงานเจ้าหน้าที่มาตรวจประเมินอีกครั้ง สรุป: การใช้แนวทางที่พัฒนาขึ้นสามารถพัฒนาสถานที่ให้ผ่านมาตรฐานตาม GMP420 ได้เพิ่มขึ้น หลังการใช้แนวทางที่พัฒนายังมีผู้ประกอบการบางรายยังไม่ผ่านมาตรฐาน GMP420 เนื่องจากระยะเวลาในการใช้แนวทางฯ ค่อนข้างสั้น
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ผลการวิจัยและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความถือเป็นความคิดเห็นและอยู่ในความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์ มิใช่ความเห็นหรือความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ หรือคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากการพิมพ์ บทความที่ได้รับการเผยแพร่โดยวารสารเภสัชกรรมไทยถือเป็นสิทธิ์ของวารสารฯ
เอกสารอ้างอิง
FAO and WHO. Codex Alimentarius Commission–Procedural manual. 27th ed. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations; 2019.
Public Health Ministerial Declaration in 2000 on production processes, production equipment, and foods storages. Royal Gazette No.118, Part 6D (Jan 28, 2001).
Public Health Ministerial Declaration in 2000 on amendment of the notification of the Ministry of Public Health (No. 193) B.E. 2543. Royal Gazette No.27, Part 11D (Sep 16, 2010).
Public Health Ministerial Declaration in 2020 on food production processes, processing equipment/ utensils and storage practices according to the Food Act. Royal Gazette No.138, Part 31D (Feb 9, 2021).
Thai Food and Drug Administration.Guide to inspections of low-acid canned foods and acidified Foods Manufacturers. Bangkok: WVO Office of Printing Mill; 2013.
Industry Miniserial Declaration in 2018 the cancellation and determination of industrial product standards, general requirements for the capabilities of testing laboratories and calibration laboratories according to Industrial Product Standards Act. Royal Gazette No.135, Part 243D (Oct 1, 2018).
Prakobsil J, Benjapong W, Moungsrichan N, Karnpanit W. Assessment on sanitation of traditional coconut sugar production in Samut Songkhram Province. Thai Journal of Toxicology 2020; 24: 136-45
Prasopchaichana S. A study of factors affecting the availability of food production supervisor of sealed container-drinking water manufacturers in Chonburi province. Multidisciplinary Journal for Health 2022; 4: 27-43.
Charoenphong S. The feasibility analysis of the development of production facilities for processed food contained in ready-to-sell containers in accordance with the primary GMP guidelines by Lamphun entrepreneurs. Thai Journal of Public Health and Health Sciences 2019; 2: 16-8
Meerattanawat J, Pumpruk P. Factors Related to Registration for General Food Product According to Primary GMP of One Tambon One Product Traders in The Eastern Provinces of Thailand. The Public Health Journal of Burapha University 2017; 12: 54 - 56 :
Srisamer K. Development of processed food producers according to primary GMP in Prakonchai District. Journal of Health Science of Thailand 2018; 27: 634–43.
