การศึกษาลักษณะการกระทำความผิดและการบังคับใช้กฎหมาย ตามพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 ในจังหวัดสกลนคร

Main Article Content

ไชยวิชิต ไชยสิทธิ์

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาลักษณะการกระทำความผิดและลักษณะการดำเนินคดีตามพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 ในจังหวัดสกลนคร ในปีงบประมาณ 2560 – 2565 วิธีการ: การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาแบบเก็บข้อมูลย้อนหลัง การศึกษาเก็บข้อมูลการดำเนินคดีจากบันทึกการกระทำความผิดตามพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 ของกลุ่มงานคุ้มครองผู้บริโภคและเภสัชสาธารณสุข สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสกลนคร ในช่วงวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2560 ถึงวันที่ 31 ธันวาคม 2565 ผลการศึกษา: ในช่วง 6 ปีระหว่าง พ.ศ.2560-2565 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสกลนคร ดำเนินคดีกับผู้ฝ่าฝืนพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 รวมจำนวน 138 คดี ผู้กระทำผิดส่วนใหญ่เป็นผู้ประกอบการประเภทบุคคลธรรมดา (ร้อยละ 75.4) การกระทำความผิดส่วนใหญ่เกิดขึ้น ณ สถานที่ผลิตอาหาร (ร้อยละ 96.4) สถานที่ผลิตอาหารที่ทำผิดกฎหมายเป็นสถานที่ผลิตที่ได้รับอนุญาตผลิตอาหาร (ร้อยละ 96.2) และไม่เข้าข่ายเป็นโรงงาน (ร้อยละ 74.4) ผู้กระทำความผิดส่วนใหญ่เป็นผู้ประกอบการผลิตอาหารประเภทน้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท (ร้อยละ 68.1) รองลงมาคือ น้ำแข็งบริโภค (ร้อยละ 17.4) อาหารพร้อมบริโภค (ร้อยละ 4.4) และนมโค (ร้อยละ 3.6) ลักษณะการกระทำความผิดที่พบมากที่สุด 3 อันดับ ได้แก่ 1. ผู้ผลิตไม่ปฏิบัติตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง วิธีการผลิต เครื่องมือเครื่องใช้ในการผลิต และการเก็บรักษาอาหาร หรือ GMP (ร้อยละ 59.5) 2. ผลิตอาหารผิดมาตรฐาน (ร้อยละ 27.5) และ 3. ฝ่าฝืนประกาศกระทรวงสาธารณสุขว่าด้วยเรื่องฉลากอาหาร (ร้อยละ 10.2) ส่วนใหญ่กระทำความผิดเป็นครั้งที่ 1 (ร้อยละ 76.8) การกระทำผิดถูกพบจากการตรวจเฝ้าระวัง (ร้อยละ 80.4) สำหรับการกระทำความผิดส่วนใหญ่ นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดมีอำนาจเปรียบเทียบ (ร้อยละ 98.5) ผู้กระทำความผิดส่วนใหญ่ยอมรับสารภาพและยินยอมให้ทำการเปรียบเทียบ (ร้อยละ 94.2) คดีที่ดำเนินการเปรียบเทียบปรับ ส่วนใหญ่มีค่าปรับที่ถูกเปรียบเทียบเท่ากับ 1,000 บาท (ร้อยละ 34.6) โดยมี ค่ามัธยฐาน 3,000 บาท สรุป: ผู้กระทำความผิดส่วนใหญ่ผลิตอาหารประเภทน้ำบริโภคในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท ฐานความผิดที่พบส่วนใหญ่เกี่ยวกับสถานที่ผลิตไม่เป็นไปตามหลักเกณฑ์ GMP และมีผลตรวจวิเคราะห์อาหารไม่เป็นไปตามมาตรฐาน สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสกลนคร จึงควรให้ความรู้แก่ผู้ประกอบการผลิตอาหารเกี่ยวกับหลักเกณฑ์ GMP และกฎหมายที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งตรวจติดตาม เฝ้าระวังเชิงรุก และบังคับใช้กฎหมายเพื่อความปลอดภัยของผู้บริโภค

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Food Act B.E. 2522. Royal Gazette No. 96, Part 79 (May 13, 1979).

Food and Drug Administration. Summary of consu- mer protection performance in regional health products for fiscal year 2020 [online]. [cited May 25, 2023] Available from: catalog.fda.moph.go.th/data set/kbs-report/resource/cf0c00ac-2c04-4fe1-8db8-16e6cacfc67c

Notification of the Ministry of Public Health (Number 420) of B.E. 2563 Issued by the Virtue of the Food Act of B.E. 2522 Title: Food production processes, processing equipment/ utensils and storage practices. Royal Gazette No.138 Part 31 special, (February 9, 2021).

Khamthanee T, Maneemai O, Taupachit W, Boon sang K, Chaiyasit C, Insorn T. Characteristics of complaints and violations of food laws: a case study of northeastern region of Thailand. Thai Journal of Pharmacy Practice 2023; 15: 1034-45.

Kongjing S, Lerkiatbundit S. Inspection for com- pliance to the good manufacturing practice among the community-owned production sites of bottled drinking water in Trang and their product quality. Thai Journal of Pharmacy Practice 2012; 4: 65-84.

Baipaisarn S. Drinking water in sealed container knowledge of supervisors and factors associated with drinking water quality in the 3rd regional health area. Thai Food and Drug Journal 2020; 27: 90-100.

Angkoonsit D, Jiamwachira R. Situation and develop- ment of complaint data management on health products and health services in term of health consumer protection in Samut sakhon province. Thai Food and Drug Journal 2021; 28: 76-84.

Kaikaewkanjana M. Strengthening of the measures to control the production of ice cubes in Chainat. Thai Journal of Pharmacy Practice 2015; 7: 130-144.

Food and Drug Administration. Order of the Thai Food and Drug Administration No. 425/2021 [online]. 2021 [cited Aug, 2023] Available from: food.fda.moph .go.th/media.php?id=509468102510125056&name=425_2564.pdf

Act Amending the Criminal Procedure Code (No. 16), 2529 BE. Royal Gazette No. 103, Part 215 (Dec 4, 1986).