อุบัติการณ์การติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจในผู้ป่วยที่ได้รับ ยาโคลซาปีนที่รับไว้รักษาในโรงพยาบาลพระศรีมหาโพธิ์

Main Article Content

พิสิษฐ์ แถวจันทึก
อภิรดี แสงงาม
กมลรัตน์ โสมรักษ์
ทวนธน บุญลือ

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาอุบัติการณ์การติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจและปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการเกิดการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจในผู้ป่วยที่ได้รับยา clozapine ที่รับไว้รักษาในโรงพยาบาลพระศรีมหาโพธิ์ วิธีการ: การศึกษาแบบเหตุไปหาผลแบบย้อนหลังโดยเก็บรวบรวมข้อมูลย้อนหลังจากเวชระเบียนของผู้ป่วยในที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคจิตเภทและได้รับยา clozapine ในช่วงระหว่าง 1 มกราคม 2564 – 31 ธันวาคม 2565 การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างการเกิดอาการไม่พึงประสงค์ การใช้ยาร่วม โรคเรื้อรัง และปัจจัยอื่น ๆ กับการเกิดภาวะติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจในผู้ป่วยที่ได้รับยา clozapine ใช้สถิติ cox proportional hazards regression ผลการศึกษา: จากผู้ป่วยที่ได้รับยา clozapine 350 คน มี 51 คน ที่มีภาวะติดเชื้อทางเดินหายใจ คิดเป็นอุบัติการณ์เท่ากับ 1.544 ต่อประชากร 1,000 คน-วัน ทั้งนี้พบผู้ป่วยติดเชื้อทางเดินหายใจที่มีภาวะปอดอักเสบ 4 คน ซึ่งคิดเป็นอุบัติการณ์ท่ากับ 0.121 ต่อประชากร 1,000 คน-วัน ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจในผู้ที่ได้รับยา clozapine ได้แก่ การได้รับยา clorazepate (HRadj=5.51; 95%CI 1.29-23.51, P=0.021) การได้รับยา lorazepam (HRadj=2.00; 95% CI 1.05-3.79, P=0.034) การมีโรคร่วมเป็นความดันโลหิตสูง (HRadj=5.65; 95%CI 1.32-24.19, P=0.019) และการมีโรคร่วมเป็นเบาหวาน (HRadj=2.02; 95%CI 1.06-3.85, P=0.031) สรุป: ผู้ป่วยในที่ได้รับยา clozapine ที่มีความเสี่ยงในการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจคือ ผู้ป่วยที่ได้รับยา lorazepam หรือ clorazepate หรือมีโรคร่วมเบาหวานหรือความดันโลหิตสูง ดังนั้น บุคลากรทางการแพทย์ควรเฝ้าระวังผู้ป่วยกลุ่มนี้เพื่อป้องกันการติดเชื้อทางเดินหายใจ

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Kanjanasilp J, Ploylearmsang C. A short term outcomes of pharmaceutical care in Thai patients with schizophrenia: a randomized controlled trial. Songklanakarin J Sci Technol 2016; 38: 189-97.

Sathienluckna T. Pharmacotherapy of schizophrenia [online]. 2017[cited Mar 13, 2023]. Available from: ccpe.pharmacycouncil.org/index.php?option=article_detail&subpage=article_detail&id=218.

Mortimer A, Singh P, Shepherd C, Puthiryackal J. Clozapine for treatment-resistant schizophrenia: National Institute of Clinical Excellence (NICE) guidance in the real world. Clin Schizophr Relat Psy choses 2010; 4: 49-55.

Alvarez PA, Pahissa J. QT alterations in psychophar macology: proven candidates and suspects. Curr Drug Saf 2010; 5: 97-104.

De Leon J, Ruan C-J, Verdoux H, Wang C. Cloza- pine is strongly associated with the risk of pneumonia and inflammation. Gen Psychiatr 2020; 33: 25-36.

De Leon J, Ruan C-J, Schoretsanitis G, De las Cuevas C. A rational use of clozapine based on adverse drug reactions, pharmacokinetics, and clinical pharmacopsychology. Psychother Psycho som 2020; 89: 200-14.

Dzahini O, Singh N, Taylor D, Haddad P. Antipsychotic drug use and pneumonia: systematic review and meta-analysis. J Psychopharmacol 2018; 32: 1167-81.

Cicala G, Barbieri MA, Spina E, de Leon J. A comprehensive review of swallowing difficulties and dysphagia associated with antipsychotics in adults. Expert Rev Clin Pharmacol 2019; 12: 219-34.

Kasper D, Fauci A, Hauser S, Longo D, Jameson J, Loscalzo J. Harrison's principles of internal medicine. New York, USA: Mcgraw-hill; 2015.

Chang C-K, Chen P-H, Pan C-H, Su S-S, Tsai S-Y, Chen C-C, et al. Antipsychotic medications and the progression of upper respiratory infection to pneumonia in patients with schizophrenia. Schizophr Res 2020; 222: 327-34.

Fournier T, Medjoubi-N N, Porquet D. Alpha-1-acid glycoprotein. Biochim Biophys Acta 2000; 1482: 157-71.

Israili Z, Dayton P. Human alpha-1-glycoprotein and its interactions with drugs. Drug Metab Rev 2001; 33: 161-235.

Stoecker ZR, George WT, O’Brien JB, Jancik J, Colon E, Rasimas JJ. Clozapine usage increases the incidence of pneumonia compared with risperidone and the general population: a retrospective comparison of clozapine, risperidone, and the general population in a single hospital over 25 months. Int Clin Psychopharmacol 2017; 32: 155-60.

Espnes KA, Heimdal KO, Spigset O. A puzzling case of increased serum clozapine levels in a patient with inflammation and infection. Ther Drug Monit 2012; 34: 489-92.

Leung JG, Nelson S, Takala CR, Gören JL. Infection and inflammation leading to clozapine toxicity and intensive care: a case series. Ann Pharmacother 2014; 48: 801-5.

Osborne IJ, McIvor RJ. Clozapine-induced myoclo- nus: a case report and review of the literature. Ther Adv Psychopharmacol 2015; 5: 351-6.

Wong J, Delva N. Clozapine-induced seizures: recognition and treatment. Can J Psychiatry 2007; 52: 457-63.

Clark SR, Warren NS, Kim G, Jankowiak D, Schubert KO, Kisely S, et al. Elevated clozapine levels associated with infection: a systematic review. Schizophr Res 2018; 192: 50-6.

Haupt DW, Newcomer JW. Hyperglycemia and antipsychotic medications. J Clin Psychiatry 2001; 62: 15-26.

Department of Disease Control. Epidemiological surveillance report 2019. Nonthaburi: Ministry of public health, Thailand; 2019.

Cheng SY, Chen WY, Liu HC, Yang TW, Pan CH, Yang SY, et al. Benzodiazepines and risk of pneumonia in schizophrenia: a nationwide case-control study. J Psychopharmacology (Berl) 2018; 235: 3329-38.

Zekavat SM, Honigberg M, Pirruccello JP, Kohli P, Karlson EW, Newton-Cheh C, et al. Elevated blood pressure increases pneumonia risk: epidemiological association and mendelian randomization in the UK Biobank Med 2021; 2: 137-48.

Abdelmawla N, Ahmed MI. Clozapine and risk of pneumonia. Br J Psychiatry 2009; 194: 468-9.