การทบทวนวรรณกรรมแบบกำหนดขอบเขตเพื่อวิเคราะห์ อันตรกิริยาระหว่างกัญชาต่อยาที่ใช้ในกลุ่มโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อรวบรวมและประมวลผลการศึกษารวมถึงการรายงานถึงอุบัติการณ์เกี่ยวกับผลของอันตรกิริยาจากการใช้พืชกัญชาและสารสกัดที่ได้จากกัญชาต่อกลุ่มยารักษาโรคไม่ติดต่อเรื้อรัง วิธีการ: การวิจัยทบทวนวรรณกรรมแบบกำหนดขอบเขต โดยระบุคำสืบค้นและรูปแบบการสืบค้นอย่างเป็นแบบแผนเพื่อรวบรวมบทความวิชาการที่เกี่ยวข้องในมนุษย์ การศึกษาสืบค้นบทความวิชาการในฐานข้อมูล PubMed และ Embase ที่ตีพิมพ์ระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2555 จนถึง 30 พฤศจิกายน 2565 การสืบค้นทำโดยผู้วิจัย 2 คนแบบเป็นอิสระต่อกัน ผลการวิจัย: บทความวิชาการจำนวน 15 บทความถูกคัดเลือกเข้าสู่การวิเคราะห์ ผลอันตรกิริยาจากกัญชาส่วนใหญ่เป็นไปตามลักษณะทางเภสัชจลนศาสตร์ของสารสำคัญจากพืชกัญชา โดยผลการรบกวนในขั้นตอนการแปรสภาพยาเป็นสาเหตุหลักที่นำไปสู่ผลลัพธ์ที่เปลี่ยนแปลงของคู่ยาที่มีการใช้ร่วมกับพืชกัญชาหรือสารจากกัญชา สรุป: การใช้กัญชาร่วมกับยารักษาโรคหลาย ๆ กลุ่ม จำเป็นต้องมีการใช้อย่างระมัดระวัง โดยเฉพาะกลุ่มยาที่มีวิถีการแปรสภาพเดียวกับสารจากกัญชา เนื่องจากมีความเสี่ยงสูงต่อการเปลี่ยนแปลงทางเภสัชจลนศาสตร์ของคู่ยาที่ใช้ร่วมกันจนนำไปสู่ความล้มเหลวทางการรักษาได้ ดังนั้นการใช้ผลิตภัณฑ์กัญชาเพื่อการแพทย์จะสามารถบรรลุวัตถุประสงค์ได้หากมีมาตรการและแนวปฏิบัติที่เหมาะสม หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรให้ความสำคัญกับการสื่อสารให้ความรู้แก่ภาคประชาชน รวมถึงผู้มีส่วนร่วมทุกภาคส่วนเพื่อปรับมุมมองทางความคิดให้เป็นไปในแนวทางเดียวกันและเป็นไปในทางที่ถูกต้อง
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ผลการวิจัยและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความถือเป็นความคิดเห็นและอยู่ในความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์ มิใช่ความเห็นหรือความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ หรือคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากการพิมพ์ บทความที่ได้รับการเผยแพร่โดยวารสารเภสัชกรรมไทยถือเป็นสิทธิ์ของวารสารฯ
References
Heide FJ, Chang T, Porter N, Edelson E, Walloch JC. Spiritual benefit from cannabis. J Psychoactive Drugs 2022; 54: 149-57.
Lee G, Grovey B, Furnish T, Wallace M. Medical cannabis for neuropathic pain. Curr Pain Headache Rep. 2018; 22: 8.
Wilsey B, Marcotte T, Deutsch R, Gouaux B, Sakai S, Donaghe H. Low-dose vaporized cannabis signifi- cantly improves neuropathic pain. J Pain 2013; 14: 136-48.
Herbert A, Hardy J. Medicinal cannabis use in pallia- tive care. Aust J Gen Pract 2021; 50: 363-8.
Newmeyer MN, Swortwood MJ, Barnes AJ, Abulseoud OA, Scheidweiler KB, Huestis MA. Free and glucuronide whole blood cannabinoids' pharmaco kinetics after controlled smoked, vaporized, and oral cannabis administration in frequent and occasional cannabis users: Identification of recent cannabis intake. Clin Chem 2016; 62: 1579-92.
Grotenhermen F. Pharmacokinetics and pharmaco dynamics of cannabinoids. Clin Pharmacokinet 2003; 42: 327-60.
Assanangkornchai S, Thaikla K, Talek M, Saingam D. Medical cannabis use in Thailand after its legalization: a respondent-driven sample survey. PeerJ 2022; 10: e12809.
Llamas R, Hart DR, Schneider NS. Allergic broncho pulmonary aspergillosis associated with smoking moldy marihuana. Chest 1978; 73: 871-2.
Remington TL, Fuller J, Chiu I. Chronic necrotizing pulmonary aspergillosis in a patient with diabetes and marijuana use. Can Med Assoc J 2015; 187: 1305-8.
Dryburgh LM, Bolan NS, Grof CPL, Galettis P, Schneider J, Lucas CJ, et al. Cannabis contaminants: sources, distribution, human toxicity and pharmaco- logic effects. Br J Clin Pharmacol 2018; 84: 2468-76.
Monte AA, Shelton SK, Mills E, Saben J, Hopkinson A, Sonn B, et al. Acute illness associated with cannabis use, by route of exposure: an observational study. Ann Intern Med 2019; 170: 531-7.
Leach E, Fomum Mugri LB, Keung MY, Ouellette L, Fleeger T, Sapp T, et al. Neuropsychiatric effects of cannabis toxicity in the emergency department: A community-based study. Am J Emerg Med 2022; 56: 375-7.
Huestis MA. Human cannabinoid pharmacokinetics. Chem Biodivers 2007; 4: 1770-804.
Weinberger AH, Platt J, Goodwin RD. Is cannabis use associated with an increased risk of onset and persistence of alcohol use disorders? A three-year prospective study among adults in the United States. Drug Alcohol Depend 2016; 161: 363-7.
Williams AR. Cannabis as a Gateway Drug for Opioid Use Disorder. J Law Med Ethics 2020; 48: 268-74.
Hall W, Stjepanović D, Caulkins J, Lynskey M, Leung J, Campbell G, et al. Public health implications of legalising the production and sale of cannabis for medicinal and recreational use. Lancet 2019; 394: 1580-90.
Nnanthisin. 8 Cannabis dishes from restaurants that would make you happy and refreshness [online]. 2022 [cited May 8, 2023]. Available from: food.trueid.net/de tail/1d0DXXBNggld.
PPTV Online. Cannabis-containing snacks: Parents must be ready to advise and chrilden must need to be cautious [online]. 2022 [cited May 8, 2023]. Available from: www.pptvhd36.com/health/news/1030
BBC News Thai. Food/snacks-containing cannabis: guide to safely consume them [online]. 2022 [cited May 8, 2023]. Available from: www.bbc.com/thai/thai land-61797479.
Public Health Ministerial Declaration No. 438 in 2022 Issued under the Food Act B.E. 2522 on Food products containing parts of cannabis or hemp (No. 2). Royal Gazette No. 139, Part 251D special (Oct 21, 2022).
Ramathibodi Poison Center. Information about patients who have a history of marijuana exposure and have consulted the Ramathibodi Poison Center (from June to August 2022) [online]. 2022 [cited Aug 11, 2023].Available from: www.rama.mahidol.ac.th/ poisoncenter/th/news/event/07jun2022-1448-th.
Lu HC, Mackie K. An Introduction to the endogenous cannabinoid system. Biol Psychiatry 2016; 79: 516-25.
Zou S, Kumar U. Cannabinoid receptors and the endocannabinoid system: Signaling and function in the central nervous system. Int J Mol Sci 2018; 19: 833. doi: 10.3390/ijms19030833.
Mechoulam R. Plant cannabinoids: a neglected pharmacological treasure trove. Br J Pharmacol 2005; 146: 913-5.
Appendino G, Chianese G, Taglialatela-Scafati O. Cannabinoids: occurrence and medicinal chemistry. Curr Med Chem 2011; 18: 1085-99.
Bergamaschi MM, Queiroz RH, Zuardi AW, Crippa JA. Safety and side effects of cannabidiol, a Cannabis sativa constituent. Curr Drug Saf 2011; 6: 237-49.
Devinsky O, Cross JH, Laux L, Marsh E, Miller I, Nabbout R, et al. Trial of cannabidiol for drug-resistant seizures in the dravet syndrome. N Engl J Med 2017; 376: 2011-20.
Hiley CR, Ford WR. Cannabinoid pharmacology in the cardiovascular system: potential protective mechanisms through lipid signalling. Biol Rev Camb Philos Soc 2004; 79: 187-205.
Chayasirisobhon S. Mechanisms of action and pharmacokinetics of cannabis. Perm J 2020; 25: 1-3. doi: 10.7812/TPP/19.200.
Lucas CJ, Galettis P, Schneider J. The pharmaco kinetics and the pharmacodynamics of cannabinoids. Br J Clin Pharmacol 2018; 84: 2477-82.
Atakan Z. Cannabis, a complex plant: different compounds and different effects on individuals. Ther Adv Psychopharmacol 2012; 2: 241-54.
Hartley JP, Nogrady SG, Seaton A. Bronchodilator effect of delta1-tetrahydrocannabinol. Br J Clin Pharmacol 1978; 5: 523-5.
Benowitz NL, Rosenberg J, Rogers W, Bachman J, Jones RT. Cardiovascular effects of intravenous delta-9-tetrahydrocannabinol: Autonomic nervous mechanisms. Clin Pharmacol Ther 1979; 25: 440-6.
Russo E, Guy GW. A tale of two cannabinoids: the therapeutic rationale for combining tetrahydrocanna- binol and cannabidiol. Med Hypotheses 2006; 66: 234-46.
Grassin-Delyle S, Naline E, Buenestado A, Faisy C, Alvarez JC, Salvator H, et al. Cannabinoids inhibit cholinergic contraction in human airways through prejunctional CB1 receptors. Br J Pharmacol 2014; 171: 2767-77.
Devinsky O, Patel AD, Cross JH, Villanueva V, Wirrell EC, Privitera M, et al. Effect of Cannabidiol on drop seizures in the Lennox-Gastaut syndrome. N Engl J Med 2018; 378: 1888-97.
Fragoso YD, Carra A, Macias MA. Cannabis and multiple sclerosis. Expert Rev Neurother 2020; 20: 849-54.
Siritho S, Prayoonwiwat N, Pulkes T, Chankrachang S, Laptikultham S, Nidhinandana S, et al. A retrospec- tive study of multiple sclerosis in Thailand. Neurol Asia. 2010; 15: 253-61.
Fischer B, Daldegan-Bueno D, Boden JM. Facing the option for the legalisation of cannabis use and supply in New Zealand: An overview of relevant evidence, concepts and considerations. Drug Alcohol Rev 2020; 39: 555-67.
Nasrin S, Watson CJW, Bardhi K, Fort G, Chen G, Lazarus P. Inhibition of UDP-glucuronosyltransferase enzymes by major cannabinoids and their metabo- lites. Drug Metab Disois 2021; 49: 1081-9.
Elmes MW, Prentis LE, McGoldrick LL, Giuliano CJ, Sweeney JM, Joseph OM, et al. FABP1 controls hepatic transport and biotransformation of Δ9-THC. Sci Rep 2019; 9: 7588.
Stoll AL, Cole JO, Lukas SE. A case of mania as a result of fluoxetine-marijuana interaction. J Clin Psychiatry 1991; 52: 280-1.
Division of Non-Communicable Diseases, Depart- ment of Disease Control. Annual report 2022 [online]. 2022 [cited Aug 11, 2023]. Available from: www.thaincd.com/2016/media-detail.php?id=14502& gid=1-015-005.
Ramathibodi Poison Center. Warnings about the use of cannabis products [online]. 2022 [cited Aug 11, 2023]. Available from: www.rama.mahidol.ac.th/poi soncenter/th/news/event/07jun2022-1448-th.
Haas S, Ten Cate H, Accetta G, Angchaisuksiri P, Bassand JP, Camm AJ, et al. Quality of vitamin K antagonist control and 1-year outcomes in patients with atrial fibrillation: A global perspective from the GARFIELD-AF registry. PLoS One. 2016; 11: e0164076.
Gallagher AM, Setakis E, Plumb JM, Clemens A, van Staa TP. Risks of stroke and mortality associated with suboptimal anticoagulation in atrial fibrillation patients. Thromb Haemost 2011; 106: 968-77.
Doohan PT, Oldfield LD, Arnold JC, Anderson LL. Cannabinoid interactions with cytochrome p450 drug metabolism: A full-spectrum characterization. AAPS J 2021; 23: 91. doi: 10.1208/s12248-021-00616-7.
Leite PM, Martins MAP, Castilho RO. Review on mechanisms and interactions in concomitant use of herbs and warfarin therapy. Biomed Pharmacother 2016; 83: 14-21.
Surh Y-J. Reverse pharmacology applicable for botanical drug development - inspiration from the legacy of traditional wisdom. J Tradit Complement Med 2011; 1: 5-7.
Narayana D. Chapter 12 Reverse pharmacology for developing functional foods/herbalc supplements: approaches, framework and case studies [online]. 2014 [cited Aug 11, 2023]. Available from: onlinelibra ry.wiley.com/doi/abs/10.1002/9781444323351.ch12.
Roerrig. Glucotrol-glipizide tablet [online]. 2008 [cited Feb 15, 2023]. Available from: www.accessdata.fda. gov/drugsatfda_docs/label/2008/017783s019lbl.pdf.
Powers AC, D'Alessio D. Endocrine pancreas and pharmacotherapy of diabetes mellitus and hypoglyce mia. In: Brunton LL, Chabner BA, Knollmann BC, editors. Goodman & Gilman's: The pharmacological basis of therapeutics. 12ed. New York, NY: McGraw-Hill Education; 2015.
Laires P, Kurtyka K, Witt EA, Qiu Y, Yu S, Iglay K. Factors associated with physicians' decision to discontinue or down-titrate sulfonylureas for type 2 diabetes patients. Expert Rev Pharmacoecon Out- comes Res 2019; 19: 71-9.
Gunaratne K, Austin E, Wu PE. Unintentional sulfonylurea toxicity due to a drug-drug interaction: a case report. BMC Res Notes 2018; 11: 331.
Sundhani E, Lukitaningsih E, Nurrochmad A, Nugroho AE. Potential pharmacokinetic and pharma codynamic herb-drug interactions of Andrographis paniculata (Burm. f.) and andrographolide: A systematic review. J Herbmed Pharmacol 2022; 11: 154-65.
Tirkkonen T, Heikkilä P, Huupponen R, Laine K. Potential CYP2C9-mediated drug-drug interactions in hospitalized type 2 diabetes mellitus patients treated with the sulphonylureas glibenclamide, glimepiride or glipizide. J Intern Med 2010; 268: 359-66.
Thikekar AK, Thomas AB, Chitlange SS. Herb-drug interactions in diabetes mellitus: A review based on pre-clinical and clinical data. Phytother Res 2021; 35: 4763-81.
Danielsson AK, Lundin A, Yaregal A, Östenson CG, Allebeck P, Agardh EE. Cannabis use as risk or protection for type 2 diabetes: A longitudinal study of 18 000 Swedish men and women. J Diabetes Res 2016; 2016: 6278709.
Kim W, Lao Q, Shin YK, Carlson OD, Lee EK, Gorospe M, et al. Cannabinoids induce pancreatic β-cell death by directly inhibiting insulin receptor activation. Sci Signal 2012; 5: ra23.
Porr CJ, Rios P, Bajaj HS, Egan AM, Huot C, Batten R, et al. The effects of recreational cannabis use on glycemic outcomes and self-management behaviours in people with type 1 and type 2 diabetes: A rapid review. Syst Rev. 2020; 9: 187.
Damkier P, Lassen D, Christensen MMH, Madsen KG, Hellfritzsch M, Pottegård A. Interaction between warfarin and cannabis. Basic Clin Pharmacol Toxicol 2019; 124: 28-31.
Brown GW, Bellnier TJ, Janda M, Miskowitz K. Δ-9-tetrahydrocannabinol dose increase leads to warfarin drug interaction and elevated INR. J Am Pharm Assoc 2021; 61: e57-e60.
Cortopassi J. Warfarin dose adjustment required after cannabidiol initiation and titration. Am J Health Syst Pharm 2020; 77: 1846-51.
Thomas TF, Metaxas ES, Nguyen T, Bennett W, Skiendzielewski KV, Quinn DH, et al. Case report: Medical cannabis-warfarin drug-drug interaction. J Cannabis Res 2022; 4: 6.
Klotz KA, Hirsch M, Heers M, Schulze-Bonhage A, Jacobs J. Effects of cannabidiol on brivaracetam plasma levels. Epilepsia 2019; 60: e74-e7.
Leino AD, Emoto C, Fukuda T, Privitera M, Vinks AA, Alloway RR. Evidence of a clinically significant drug-drug interaction between cannabidiol and tacrolimus. Am J Transplant 2019; 19: 2944-8.
Bacle A, Le Daré B, Vigneau C. Lessons for the clinical nephrologist: unexplained tacrolimus overdose in a kidney transplant patient. J Nephrol 2022; 35: 1911-3.
Ridout KK, Young-Wolff KC, Ridout SJ. A change in blood carbamazepine levels associated with cannabis use: implications for clinical practice. J Clin Psychiatry 2021; 82: 20cr13777. doi: 10.4088/JCP.20cr13777.
Vierke C, Marxen B, Boettcher M, Hiemke C, Havemann-Reinecke U. Buprenorphine-cannabis interaction in patients undergoing opioid maintenance therapy. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci 2021; 271: 847-56.
Wiemer-Kruel A, Stiller B, Bast T. Cannabidiol interacts significantly with everolimus-report of a patient with tuberous sclerosis complex. Neurope- diatrics. 2019; 50: 400-3.
Murtadha M, Raslan MA, Fahmy SF, Sabri NA. Changes in the pharmacokinetics and pharmacody- namics of sildenafil in cigarette and cannabis smokers. Pharmaceutics. 2021; 13: 876. doi: 10.3390/ pharmaceutics13060876.
Geffrey AL, Pollack SF, Bruno PL, Thiele EA. Drug-drug interaction between clobazam and cannabidiol in children with refractory epilepsy. Epilepsia 2015; 56: 1246-51.
Pizzolato K, Thacker D, Toro-Pagán ND, Hanna A, Turgeon J, Matos A, et al. Cannabis dopaminergic effects induce hallucinations in a patient with Parkinson's disease. Medicina (Kaunas) 2021; 57:1107. doi: 10.3390/medicina57101107.
Madden K, Tanco K, Bruera E. Clinically significant drug-drug interaction between methadone and canna bidiol. Pediatrics. 2020; 145: e20193256. doi: 10.1542 /peds.2019-3256.
Parihar V, Rogers A, Blain AM, Zacharias SRK, Patterson LL, Siyam MA-M. Reduction in tamoxifen metabolites endoxifen and n-desmethyltamoxifen with chronic administration of low dose cannabidiol: A CYP3A4 and CYP2D6 drug interaction. J Pharm Pract 2022; 35: 322-6.
Bresson-Hadni S, Montange D, Richou C, Brumpt E, Fillion A, Bartholomot B, et al. Tobacco, cannabis, and liquorice: Hidden players altering albendazole metabolism in patients with hepatic alveolar echino coccosis. J Hepatol 2021; 74: 471-3.
Vickery AW, Finch PM. Cannabis: are there any benefits? Intern Med J. 2020; 50: 1326-32.