การศึกษาประสิทธิผลและความปลอดภัยของครีมสารสกัดยาตำรับสหัศธารา ในการรักษาโรคข้อเข่าเสื่อมปฐมภูมิเปรียบเทียบกับยาเจลพริก: การทดลองทางคลินิกแบบปกปิดสองทางที่มีกลุ่มควบคุม

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาประสิทธิผลและความปลอดภัยในการใช้ครีมสารสกัดยาตำรับสหัศธาราในผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อมปฐมภูมิโดยเปรียบเทียบกับยาเจลพริก วิธีการ: การศึกษานี้เป็นการวิจัยทางคลินิกเชิงทดลองแบบสุ่มแบบปกปิดสองทางและมีกลุ่มควบคุมในกลุ่มอาสาสมัครจำนวน 60 คน แบ่งเป็นกลุ่มที่ได้รับครีมสารสกัดยาตำรับสหัศธารา และยาเจลพริก โดยทายาวันละ 3 ครั้ง การศึกษาติดตามผลการรักษาเมื่อครบวันที่ 7, 14 และ 28 โดยใช้เครื่องมือแบบประเมินความเจ็บปวดแบบ visual analog scale (VAS) ภายหลังการเดินระยะทาง 100 เมตร แบบประเมินอาการข้อเข่าเสื่อม Modified WOMAC (Western Ontario and McMaster Universities Osteoarthritis Index) ฉบับภาษาไทย และแบบประเมิน KOOS (Knee Injury and Osteoarthritis Outcome Score) ฉบับภาษาไทย การประเมินความปลอดภัยทำโดยการซักประวัติและตรวจร่างกายอาสาสมัครทุกครั้งที่นัดติดตามผล ร่วมกับผลทางห้องปฏิบัติการเกี่ยวกับการทำงานของตับและไต ผลการวิจัย: ผลการศึกษาในวันที่ 28 พบว่า อาสาสมัครกลุ่มครีมสารสกัดยาตำรับสหัศธารา และยาเจลพริกมีระดับความเจ็บปวด (VAS) เท่ากับ 28.70±19.09 และ 37.73±17.86 ตามลำดับ คะแนนรวมจากแบบประเมิน WOMAC มีค่าเท่ากับ 21.70±16.93 และ 22.93±18.48 ตามลำดับ และคะแนนรวมจากแบบประเมิน KOOS มีค่าเท่ากับ 49.20±30.25 และ 50.00±32.87 ตามลำดับ ซึ่งทั้งหมดลดลงจากวันแรกที่เข้าร่วมวิจัยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P < 0.05) ตัวอย่างทั้งหมดมีค่าการทำงานของตับและไตเป็นปกติ ยาทั้ง 2 ตัวที่ทดสอบให้ประสิทธิผลและความปลอดภัยไม่แตกต่างกัน (P > 0.05) อาการข้างเคียงพบเพียงเล็กน้อย คือ แสบร้อนบริเวณที่ทายาในกลุ่มที่ได้รับยาเจลพริกเท่านั้น สรุป: ครีมสารสกัดยาตำรับสหัศธาราสามารถบรรเทาอาการปวด และช่วยเพิ่มคุณภาพชีวิตผู้ป่วยโรคข้อเข่าเสื่อมปฐมภูมิได้เทียบเท่ากับยาเจลพริก แต่ทั้งนี้ควรทำการศึกษาเปรียบเทียบกับยามาตรฐาน diclofenac และศึกษาในตัวอย่างที่มีขนาดใหญ่ขึ้นเพื่อยืนยันผลต่อไป