สมรรถนะเภสัชกรด้านการบริหารจัดการระบบยากับการปฏิบัติงานของเภสัชกรของประเทศไทย

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาความสอดคล้องของสมรรถนะเภสัชกรด้านการบริหารจัดการระบบยา กับการปฏิบัติงานของเภสัชกรของประเทศไทย วิธีการ: งานวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวางครั้งนี้ใช้แบบสอบถามออนไลน์สอบถามความคิดเห็นของเภสัชกรต่อสมรรถนะด้านการบริหารจัดการระบบยาที่ได้จากการทบทวนวรรณกรรมและผ่านการตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหาจากผู้เชี่ยวชาญทางเภสัชกรรม 21 ท่าน โดยวิธีเทคนิคเดลฟายแบบปรับปรุงจำนวน 2 รอบ สมรรถนะฯ ดังกล่าวประกอบด้วยสมรรถนะ 3 ด้าน ได้แก่  1) การบริหารจัดการทั่วไปจำนวน 5 สมรรถนะและสมรรถนะเชิงพฤติกรรม 28 ข้อ 2) การบริหารระบบยาจำนวน 3 สมรรถนะและสมรรถนะเชิงพฤติกรรม 13 ข้อ และ 3) การนำและการอภิบาลจำนวน 5 สมรรถนะและสมรรถนะเชิงพฤติกรรม 17 ข้อ สมรรถนะแต่ละข้อประกอบด้วยสมรรถนะเชิงพฤติกรรมระดับต้นและระดับสูง คำถามประเมินความสอดคล้องของสมรรถนะเชิงพฤติกรรมจำนวน 58 ข้อ กับการปฏิบัติงานของเภสัชกร เป็นคำถามมาตราส่วนประมาณค่าแบบ Likert  4 ระดับ (มากที่สุด ถึง น้อยที่สุด) ผลการวิจัย: เภสัชกรตอบแบบสอบถามทั้งหมด 386 ราย ประกอบด้วยเภสัชกรโรงพยาบาล 254 ราย (ร้อยละ 65.80) เภสัชกรการตลาด 71 ราย (ร้อยละ 19.17) เภสัชกรชุมชน 33 ราย (ร้อยละ 8.55) เภสัชกรในงานคุ้มครองผู้บริโภค 21 ราย (ร้อยละ 5.44) และเภสัชกรฝ่ายผลิต 7 ราย (ร้อยละ 1.81) สมรรถนะเชิงพฤติกรรม 51 ข้อ (ร้อยละ 87.93) มีความสอดคล้องกับการปฏิบัติงานของเภสัชกร สมรรถนะเชิงพฤติกรรมที่ไม่สอดคล้องกับการปฏิบัติงานมีจำนวน 7 ข้อ ได้แก่ สมรรถนะที่เกี่ยวข้องกับ การบริหารจัดการการเงินการคลัง, การจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารจัดการห่วงโซ่อุปทาน และการนำนโยบายสุขภาพของประเทศไปสู่การปฏิบัติ  กลุ่มตัวอย่างที่ประเมินว่าไม่สอดคล้องมีแนวโน้มที่จะเป็นเภสัชกรปฏิบัติงานที่ไม่มีตำแหน่งบริหารและกลุ่มที่ปฏิบัติงานในโรงงานผลิตยา สรุปผล: สมรรถนะเชิงพฤติกรรมด้านการบริหารจัดการระบบยาที่พัฒนาขึ้นมีความสอดคล้องกับการปฏิบัติงานของเภสัชกรในประเทศไทย สามารถนำไปพัฒนากำลังคนเภสัชกร