การเปรียบเทียบประสิทธิผลและความปลอดภัยจากการใช้ยา dabigatran ในผู้ป่วยสูงอายุและผู้ป่วยอายุน้อยกว่า 60 ปีที่มีภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ ชนิด atrial fibrillation ในสถานการณ์จริงจากพหุสถาบันในประเทศไทย
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
วัตถุประสงค์: เพื่อเปรียบเทียบประสิทธิผลและความปลอดภัยของยา dabigatran ระหว่างผู้ป่วยสูงอายุ (อายุมากกว่าหรือเท่ากับ 60 ปี) และผู้ป่วยอายุน้อยกว่า 60 ปีที่มีภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะชนิด atrial fibrillation (AF) และศึกษาปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรคหลอดเลือดสมองอุดตันและภาวะเลือดออกในผู้ป่วยสูงอายุที่ได้รับยา dabigatran วิธีการ: การศึกษานี้มีรูปแบบเก็บข้อมูลแบบย้อนหลังในสถานการณ์จริงในผู้ป่วยที่ได้รับยา dabigatran ที่มีภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะชนิด AF ที่ไม่มีความผิดปกติของลิ้นหัวใจในสถานพยาบาล 2 แห่ง คือ โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้าและโรงพยาบาลตากสิน ตัวอย่างทั้งหมด 484 ราย ประกอบด้วยผู้ป่วยสูงอายุ 413 ราย (ร้อยละ 85.33) และผู้ป่วยอายุน้อย 71 ราย (ร้อยละ 14.77) มัธยฐานของระยะเวลาในการติดตามข้อมูลผู้ป่วย คือ 1.88 ปี (พิสัยระหว่างควอไทล์ คือ 0.75-2.00) ผลการวิจัย: ในผู้ป่วยสูงอายุที่ได้รับยา dabigatran เกิดโรคหลอดเลือดสมองอุดตันมากกว่าผู้ป่วยอายุน้อยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (ร้อยละ 3.97 และ 0 ตามลำดับ, P <0.001) ผู้ป่วยสูงอายุเกิดภาวะเลือดออกมากกว่าผู้ป่วยอายุน้อยอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (ร้อยละ 18.36 และ 8.29 ตามลำดับ, P = 0.041) โดยเกิดมากกว่าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติทั้งภาวะเลือดออกรุนแรง ภาวะเลือดออกไม่รุนแรง และภาวะเลือดออกบริเวณทางเดินอาหาร (P = 0.035, P = 0.015 และ P <0.001) เมื่อวิเคราะห์ปัจจัยเสี่ยงแบบหลายตัวแปรร่วมพบว่า การมีประวัติโรคหลอดเลือดสมองหรือลิ่มเลือดอุดตันเป็นปัจจัยเสี่ยงของการเกิดโรคหลอดเลือดสมองอุดตันซ้ำในผู้ป่วยสูงอายุที่ได้รับยา dabigatran [odds ratio (OR) = 11.00, 95% CI 2.09-58.02, P 0.005] ส่วนการมีประวัติภาวะเลือดออกเป็นปัจจัยเสี่ยงของการเกิดภาวะเลือดออกในผู้ป่วยสูงอายุที่ได้รับยา dabigatran (OR = 3.46, 95% CI 2.00-6.00, P <0.001) สรุป: ผู้ป่วยสูงอายุที่ได้ยา dabigatran เพื่อป้องกันโรคหลอดเลือดสมองอุดตันจากภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะชนิด AF ควรได้รับการติดตามการเกิดโรคหลอดเลือดสมองอุดตันและภาวะเลือดออก โดยเฉพาะในผู้ป่วยสูงอายุที่มีประวัติการเกิดโรคหลอดเลือดสมองและการเกิดภาวะเลือดออกมาก่อน
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ผลการวิจัยและความคิดเห็นที่ปรากฏในบทความถือเป็นความคิดเห็นและอยู่ในความรับผิดชอบของผู้นิพนธ์ มิใช่ความเห็นหรือความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ หรือคณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ทั้งนี้ไม่รวมความผิดพลาดอันเกิดจากการพิมพ์ บทความที่ได้รับการเผยแพร่โดยวารสารเภสัชกรรมไทยถือเป็นสิทธิ์ของวารสารฯ
References
Hindricks G, Potpara T, Dagres N, Arbelo E, Bax JJ, Blomström-Lundqvist C, et al. 2020 ESC Guidelines for the diagnosis and management of atrial fibrillation developed in collaboration with the European Association for Cardio-Thoracic Surgery (EACTS): The Task Force for the diagnosis and management of atrial fibrillation of the European Society of Cardiology (ESC) Developed with the special contribution of the European Heart Rhythm Association (EHRA) of the ESC. Eur Heart J. 2021; 42: 373-498.
Sittisook S. Thai atrial fibrillation guideline 2012 of the Heart Association of Thailand under the Royal Patronage of H.M. the King. Bangkok: Srimuang Printing; 2012.
Suwanwela NC, Chutinet A, Autjimanon H, Ounaha chok T, Decha-Umphai C, Chockchai S, et al. Atrial fibrillation prevalence and risk profile from novel community-based screening in Thailand: a prospec- tive multi-centre study. Int J Cardiol Heart Vasc 2021; 32: 100709.
Steffel J, Collins R, Antz M, Cornu P, Desteghe L, Haeusler KG, et al. 2021 European Heart Rhythm Association Practical Guide on the use of non-vitamin K antagonist oral anticoagulants in patients with atrial fibrillation. Europace 2021; 10: 1612-76.
Kleindorfer DO, Towfighi A, Chaturvedi S, Cockroft KM, Gutierrez J, Lombardi-Hill D, et al. 2021 Guideline for the prevention of stroke in patients with stroke and transient ischemic attack: a guideline from the American Heart Association/American Stroke Association. Stroke 2021; 52: e364-e467.
Tantirittisak T, Thiraworawong T. Clinical practice guidelines for ischemic stroke of Neurological Institute of Thailand. Bangkok: Thanaplace; 2019.
Connolly SJ, Ezekowitz MD, Yusuf S, Eikelboom J, Oldgren J, Parekh A, et al. Dabigatran versus warfarin in patients with atrial fibrillation. N Engl J Med. 2009; 361: 1139-51.
National Statistical Office, Ministry of Digital Economy and Society. The 2021 survey of the older persons in Thailand. Bangkok: National Statistical Office; 2022.
Chaiyakum A, Patanasethanont D, Jaisue S. Appli- cation of clinical pharmacokinetics. Khon Kaen: Klang Nana Wittaya; 2013.
Stangier J. Clinical pharmacokinetics and pharmaco dynamics of the oral direct thrombin inhibitor dabiga- tran etexilate. Clin Pharmacokinet. 2008; 47: 285-95.
Eikelboom JW, Wallentin L, Connolly SJ, Ezekowitz M, Healey JS, Oldgren J, et al. Risk of bleeding with 2 doses of dabigatran compared with warfarin in older and younger patients with atrial fibrillation: an analysis of the randomized evaluation of long-term anticoagu- lant therapy (RE-LY) trial. Circulation 2011; 123: 2363-72.
Kundu A, Sardar P, Chatterjee S, Aronow WS, Owan T, Ryan JJ. Minimizing the risk of bleeding with NOACs in the elderly. Drugs Aging. 2016; 33: 491-500.
Avgil-Tsadok M, Jackevicius CA, Essebag V, Eisen- berg MJ, Rahme E, Behlouli H, et al. Dabigatran use in elderly patients with atrial fibrillation. Thromb Haemost. 2016; 115: 152-60.
Erez A, Golovchiner G, Klempfner R, Kadmon E, Goldenberg GR, Goldenberg I, et al. Safety of high-dose dabigatran in elderly and younger patients with a low bleeding risk: a prospective observational study. Cardiology 2021; 146: 641-5.
Liu Y, Yang C, Qi W, Pei Z, Xue W, Zhu H, et al. The impact of ABCB1 and CES1 polymorphisms on dabigatran pharmacokinetics in healthy Chinese subjects. Pharmgenomics Pers Med. 2021; 14: 477-85.
Gronich N, Stein N, Muszkat M. Association between use of pharmacokinetic-interacting drugs and effectiveness and safety of direct acting oral anticoagulants: Nested case-control study. Clin Pharmacol Ther 2021; 110: 1526-36.
Ji Q, Xu Q, Wang Z, Li X, Lv Q. Association between activated partial thromboplastin time, age and bleeding events in NVAF patients receiving dabigatran. Eur J Clin Pharmacol. 2019; 75: 321-8.
Chang SH, Chou IJ, Yeh YH, Chiou MJ, Wen MS, Kuo CT, et al. Association between use of non-vitamin K oral anticoagulants with and without concurrent medications and risk of major bleeding in nonvalvular atrial fibrillation. JAMA 2017; 318: 1250-9.
Hernandez I, Baik SH, Piñera A, Zhang Y. Risk of bleeding with dabigatran in atrial fibrillation. JAMA Intern Med 2015; 175: 18-24.
Sullivan L. Power and sample size determination [online]. 2020 [cited May 25, 2023]. Available from: sphweb.bumc.bu.edu/otlt/mph-modules/bs/bs704_power/BS704_Power8.html.
Lip GYH, Keshishian AV, Kang AL, Dhamane AD, Luo X, Li X, et al. Oral anticoagulants for nonvalvular atrial fibrillation in frail elderly patients: insights from the ARISTOPHANES study. J Intern Med 2021; 289: 42-52.
Lip GYH, Keshishian A, Li X, Hamilton M, Masseria C, Gupta K, et al. Effectiveness and safety of oral anticoagulants among nonvalvular atrial fibrillation patients. Stroke. 2018; 49: 2933-44.
Hair J, Andreson R, Tatham R, Black W. Multivariate data analysis. 5th ed. New Jersey: Prentice-Hall; 1998.
Department of Economic and Social Affairs. World population ageing. New York: United Nations; 2015.
Sacco RL, Kasner SE, Broderick JP, Caplan LR, Connors JJ, Culebras A, et al. An updated definition of stroke for the 21st century: a statement for health care professionals from the American Heart Associa- tion/American Stroke Association. Stroke 2013; 44: 2064-89.
Easton JD, Saver JL, Albers GW, Alberts MJ, Chatur vedi S, Feldmann E, et al. Definition and evaluation of transient ischemic attack: a scientific statement for healthcare professionals from the American Heart Association/American Stroke Association Stroke Council; Council on Cardiovascular Surgery and Anesthesia; Council on Cardiovascular Radiology and Intervention; Council on Cardiovascular Nursing; and the Interdisciplinary Council on Peripheral Vascular Disease. The American Academy of Neurology affirms the value of this statement as an educational tool for neurologists. Stroke 2009; 40: 2276-93.
Schulman S, Kearon C. Definition of major bleeding in clinical investigations of antihemostatic medicinal products in non-surgical patients. J Thromb Haemost 2005; 3: 692-4.
Adams HP, Jr., Bendixen BH, Kappelle LJ, Biller J, Love BB, Gordon DL, et al. Classification of subtype of acute ischemic stroke. Definitions for use in a multicenter clinical trial. TOAST. Trial of Org 10172 in Acute Stroke Treatment. Stroke 1993; 24: 35-41.
Chan PH, Huang D, Hai JJ, Li WH, Yin LX, Chan EW, et al. Stroke prevention using dabigatran in elderly Chinese patients with atrial fibrillation. Heart Rhythm. 2016; 13: 366-73.
Wang SV, Franklin JM, Glynn RJ, Schneeweiss S, Eddings W, Gagne JJ. Prediction of rates of thromboembolic and major bleeding outcomes with dabigatran or warfarin among patients with atrial fibrillation: new initiator cohort study. BMJ 2016; 353: i2607.
Bolek T, Samos M, Stanciakova L, Ivankova J, Skornova I, Stasko J, et al. The impact of proton pump inhibition on dabigatran levels in patients with atrial fibrillation. Am J Ther 2019; 26: e308-e13.
Chang KH, Chen CM, Wang CL, Tu HT, Huang YT, Wu HC, et al. Major bleeding risk in patients with non-valvular atrial fibrillation concurrently taking direct oral anticoagulants and antidepressants. Front Aging Neurosci 2022; 14: 791285.
Ezekowitz MD, Connolly S, Parekh A, Reilly PA, Varrone J, Wang S, et al. Rationale and design of RE-LY: randomized evaluation of long-term anticoagulant therapy, warfarin, compared with dabigatran. Am Heart J. 2009; 157: 805-10.