การปรับตัวของเภสัชกรต่อการนำหุ่นยนต์ทางเภสัชกรรม มาใช้ในโรงพยาบาลในสังกัดกระทรวงสาธารณสุข

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: 1) เพื่อศึกษาการปรับตัวของเภสัชกรโรงพยาบาลต่อการใช้หุ่นยนต์ทางเภสัชกรรม และปัจจัยทำนายการปรับตัว และ 2) เพื่อศึกษาความเชื่อและทัศนคติของเภสัชกรโรงพยาบาลต่อการใช้หุ่นยนต์ในกลุ่มที่ยังไม่มีประสบการณ์ใช้หุ่นยนต์ และปัจจัยทำนายความเชื่อและทัศนคติต่อการใช้หุ่นยนต์ วิธีการ: การศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวาง ผู้เข้าร่วมการศึกษา คือ เภสัชกรโรงพยาบาลศูนย์หรือโรงพยาบาลทั่วไปในสังกัดกระทรวงสาธารณสุข 115 แห่งที่มีประสบการณ์และไม่มีประสบการณ์ใช้หุ่นยนต์ การเก็บข้อมูลใช้แบบสอบถาม 2 ชุด ให้เลือกตอบตามประสบการณ์ใช้หุ่นยนต์ ประกอบด้วยคำถาม 5 ส่วน ได้แก่ ข้อมูลทั่วไป ประเภทหุ่นยนต์ ทักษะความเข้าใจและใช้เทคโนโลยีดิจิทัล สมรรถนะทางวิชาชีพเภสัชกรรม การปรับตัว และความเชื่อและทัศนคติต่อการใช้หุ่นยนต์ แบบสอบถามพัฒนาจากแนวคิดของRoy ผ่านการตรวจสอบความตรงตามเนื้อหา และทดสอบความเที่ยง แบบสอบถามถูกส่งไปยังโรงพยาบาลศูนย์และโรงพยาบาลทั่วไปทุกแห่งทั่วประเทศ ผลการวิจัย: ผู้ร่วมการวิจัยตอบแบบสอบถาม 283 ราย (อัตราการตอบกลับร้อยละ 49.22) กลุ่มที่มีประสบการณ์ใช้หุ่นยนต์ 59 คน คะแนนเฉลี่ยการปรับตัวอยู่ในระดับปานกลาง (3.61±0.39 จากคะแนนเต็ม 5) ส่วนใหญ่ใช้หุ่นยนต์เครื่องนับเม็ดยา (ร้อยละ 60.3) และใช้ในงานห้องจ่ายยาผู้ป่วยใน (ร้อยละ 55.2) กลุ่มที่ไม่มีประสบการณ์ใช้หุ่นยนต์ 224 คน คะแนนเฉลี่ยเรื่องความเชื่อและทัศนคติต่อการใช้หุ่นยนต์อยู่ในระดับดีมาก (3.72 ± 0.38 จากคะแนนเต็ม 5) ร้อยละ 69.4 คาดว่าจะมีการนำหุ่นยนต์เครื่องนับเม็ดยามาใช้ และร้อยละ 64.2 จะนำหุ่นยนต์ไปใช้ในห้องจ่ายยาผู้ป่วยใน  ทักษะความเข้าใจและใช้เทคโนโลยีดิจิทัลสามารถทำนายการปรับตัวของกลุ่มที่มีประสบการณ์ใช้หุ่นยนต์ (b=0.446, P<0.05) และสามารถทำนายความเชื่อและทัศนคติต่อการนำหุ่นยนต์มาใช้ในกลุ่มที่ไม่มีประสบการณ์ใช้หุ่นยนต์ (b=0.235, P<0.05) ได้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ สรุป: ทักษะความเข้าใจและใช้เทคโนโลยีดิจิทัลสามารถทำนายการปรับตัว ความเชื่อและทัศนคติต่อการใช้หุ่นยนต์ทางเภสัชกรรมของเภสัชกรโรงพยาบาล หากเภสัชกรได้รับการพัฒนาทักษะดังกล่าวอย่างเพียงพอ เภสัชกรจะสามารถปรับตัวได้ดีและมีความพร้อมและสามารถใช้หุ่นยนต์ในการพัฒนางานเภสัชกรรมได้ดี