การบริการเภสัชกรรมที่พึงประสงค์ในคลินิกกัญชาทางการแพทย์แผนไทย: การทดลองทางเลือก

Main Article Content

ฐิติกานต์ ศิริภากรกาญจน์
นุศราพร เกษสมบูรณ์
วรรณี ชัยเฉลิมพงษ์
สุกัณฑา หมวดทอง

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาคุณลักษณะของบริการเภสัชกรรมในคลินิกกัญชาทางการแพทย์แผนไทย (Thai traditional medical cannabis clinic: TTMCC) ที่ผู้ป่วยพึงพอใจ วิธีการ: ผู้วิจัยสัมภาษณ์ผู้รับบริการในโรงพยาบาลมะเร็งอุดรธานี 20 คนเพื่อหาคุณลักษณะที่เกี่ยวข้องต่อการเลือกรับบริการเภสัชกรรมใน TTMCC หลังจากนั้นนำคุณลักษณะที่ได้มาออกแบบแบบสอบถามที่เป็นเครื่องมือสำหรับการทดลองทางเลือก (discrete choice experiment: DCE) โดยด้วยโปรแกรมสำเร็จรูป การวิจัยนำร่องในผู้รับบริการ 30 คน เพื่อหาค่าสัมประสิทธิ์ของแต่ละคุณลักษณะไปใช้ออกแบบแบบสอบถามสำหรับ DCE ในการวิจัยหลัก การคัดเลือกตัวอย่างใช้วิธีการเลือกแบบบังเอิญ การศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลจากผู้รับบริการของโรงพยาบาลมะเร็งอุดรธานีที่ผ่านการตรวจสอบความตรงภายใน 200 คนประกอบด้วยผู้ป่วยนอก 170 คนและผู้ป่วยใน 30 คน ผลการวิจัย:  การสัมภาษณ์พบว่า คุณลักษณะที่เกี่ยวข้องต่อการรับบริการจาก TTMCC มี 4 ด้าน ได้แก่ ความเป็นส่วนตัวในการรับบริการ วันและเวลาที่คลินิกเปิดให้บริการ ระยะเวลาปรึกษาเภสัชกร และช่องทางการติดต่อเภสัชกร การวิจัยหลักพบว่า อาสาสมัครสนใจเลือกรับบริการจาก TTMCC และคุณลักษณะทั้ง 4 ด้านมีผลต่อการเลือกรับบริการอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 โดยอาสาสมัครมีความพอใจสูงสุดต่อการใช้เวลาในการปรึกษากับเภสัชกร 20 นาที รองลงมาเป็นการใช้วิธีโทรศัพท์หรือใช้แอพพลิเคชั่นไลน์ในการติดต่อเภสัชกรเมื่อต้องการปรึกษาหรือแจ้งปัญหา การรับบริการทีละคน และคลินิกเปิดให้บริการทุกวันในวันและเวลาราชการ สรุป: ผู้รับบริการโรงพยาบาลมะเร็งอุดรธานี มีความสนใจรับการบริการเภสัชกรรมใน TTMCC และสามารถนำคุณลักษณะที่ได้จากการวิจัยมาสร้างรูปแบบการบริการใน TTMCC ที่พึงประสงค์ในมุมมองของของผู้ป่วยต่อไป

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Atakan Z. Cannabis, a complex plant: different compounds and different effects on individuals. Ther Adv Psychopharmacol 2012; 2: 241–54.

Klimkiewicz A, Jasinska A. The health effects of cannabis and cannabinoids. Psychiatria 2018; 15: 88–92.

Aviram J, Samuelly-Leichtag G. Efficacy of cannabis-based medicines for pain management: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Pain physician 2017; 20: 755–96.

Landschaft Y, Albo B, Mechoulam R, Afek A. Medical grade cannabis clinical guide. Israeli: Ministry of Health; 2017.

Cannabis Access Clinics. Medicinal cannabis Australia [online]. 2022 [cited Mar 7, 2020]. Available from: cannabisaccessclinics.com.au/

Committee for the Promotion of Medical Marijuana Use, Ministry of Health. Medical cannabis [online]. 2021 [cited Sep 16, 2021]. Available from: www. medcannabis.go.th/

Department of Thai Traditional and Alternative Medicine. A guide to establishing a Thai traditional medicinal cannabis clinic in a health care. Nontha- buri: Ministry of Public Health; 2020.

McFadden D. The choice theory approach to market research. Marketing Sci 1986; 5: 275-97.

Johnson FR, Yang JC, Reed SD. The internal validity of discrete choice experiment data: A testing tool for quantitative assessments. Value Health 2019; 22: 157–60.

Sawetrattanasatian O. Think aloud technique and information system research. Asian J Soc Sci 2013; 19: 161-87.

Hauber AB, González JM, Groothuis-Oudshoorn CGM, Prior T, Marshall DA, Cunningham C, et al. Statistical methods for the analysis of discrete choice experiments: A report of the ISPOR Conjoint Analysis Good Research Practices Task Force. Value Health 2016; 19: 300–15.

ChoiceMetrics. NGene.1.1.1 user manual and reference guide. Online: ChoiceMetrics; 2012.

World Health Organization. How to conduct a discrete choice experiment for health workforce recruitment and retention in remote and rural areas: a user guide with case studies [online]. 2013 [cited Sep 16, 2021]. Available from: www.capacityplus. org/files/resources/discrete-choice-experiment-user-guide.pdf.

Bassford CR, Krucien N, Ryan M, Griffiths FE, Svantesson M, Fritz Z, et al. U.K. intensivists’s preferences for patient admission to ICU: evidence from a choice experiment. J Clin Investing 2019; 47: 1522-30.

Bridges JFP, Hauber AB, Marshall D, Lloyd A, Prosser LA, Regier DA, et al. Conjoint analysis applications in health - A checklist: A report of the ISPOR Good Research Practices for Conjoint Analysis Task Force. Value Health 2011; 14: 403–13.

Pradubmook PS, Wongupparaj P. Situation of alternative medicine, Thai traditional medicine, and folk medicine utilization in Thailand. Bangkok: Department of Thai Traditional and Alternative Medicine; 2009.

Sukontharos O, Philaton V, Muadthaisong S, Udomphol S. Hospital based cancer registry. Udonthani: Udonthani Cancer Hospital; 2020.

Presley B, Groot W, Pavlova M. Pharmacists' preferences for the provision of services to improve medication adherence among patients with diabetes in Indonesia: Results of a discrete choice experiment. Health Soc Care Community 2022; 30:161–74.

Kaambwa B, Ratcliffe J, Shulver W, Killington M, Taylor A, Crotty M, et al. investigating the preferences of older people for telehealth as a new model of health care service delivery: A discrete choice experiment. J Telemed Telecare. 2016; 23: 301–13.