การประเมินผล “โครงการร้านยาชุมชนอบอุ่น” ในจังหวัดร้อยเอ็ดด้วยแบบจำลองซิปป์

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อประเมินผลโครงการร้านยาชุมชนอบอุ่นจังหวัดร้อยเอ็ด วิธีการ: งานวิจัยแบบผสมผสานครั้งนี้ดำเนินการระหว่างกรกฎาคม-ธันวาคม 2563 การศึกษาเชิงคุณภาพเลือกผู้ให้บริการและผู้ป่วยแบบเจาะจง แบบสัมภาษณ์พัฒนาตามกรอบแนวคิดแบบจำลองซิปป์ การวิจัยใช้การสัมภาษณ์แบบออนไลน์ แบบพบหน้า และทางโทรศัพท์จนข้อมูลถึงจุดอิ่มตัว การศึกษาใช้การวิเคราะห์แก่นสาระ แบบสอบถามความพึงพอใจของผู้ป่วยพัฒนาขึ้นในการศึกษานี้ การวิจัยเลือกผู้ป่วยโดยกำหนดโควตาและสุ่มอย่างง่ายเพื่อประเมินความพึงพอใจ  ผลการวิจัย : ผู้เข้าร่วมสัมภาษณ์เชิงลึกจำนวน 42 คน เป็นกลุ่มผู้ให้บริการ 27 คน และผู้ป่วย 15 คน ผู้ป่วยตอบแบบสอบถามความพึงพอใจจำนวน 80 คน การวิเคราะห์แก่นสาระพบว่า ด้านบริบทมี 3 แนวคิดหลัก คือ ระบบบริการสุขภาพ เป้าหมาย และความคาดหวังต่อโครงการ ด้านปัจจัยนำเข้ามี 4 แนวคิดหลัก คือ ทรัพยากรบุคคล รูปแบบการให้บริการ การประชาสัมพันธ์ และการเงิน ด้านกระบวนการมี 4 แนวคิดหลัก คือปัญหาด้านการรับรู้เป้าหมาย ด้านกำลังคน ด้านรูปแบบการให้บริการ และด้านการประชาสัมพันธ์ ด้านผลลัพธ์/ผลกระทบมี 5 แนวคิดหลัก คือ การยอมรับเภสัชกร จำนวนผู้ป่วยที่รับบริการจากร้านยา ความคุ้มค่า คุณภาพการให้บริการของเภสัชกร และความสะดวก ผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่า โครงการต้องการลดความแออัดในโรงพยาบาล แม้ว่าจำนวนการส่งผู้ป่วยออกไปรับบริการที่ร้านยายังมีปริมาณต่ำกว่าเป้าหมาย ผู้ป่วยพึงพอใจโดยเฉลี่ยต่อบริการของร้านยาในระดับมากที่สุด (9.7+0.7) ผู้ป่วยได้รับบริการที่สะดวกสบาย เภสัชกรร้านยาช่วยแก้ไขปัญหาการใช้ยา บทบาทวิชาชีพเภสัชกรรมชุมชนได้ถูกส่งเสริมมากขึ้น ผลการศึกษายังชี้ให้เห็นส่วนที่ควรพัฒนาเพื่อการดำเนินงานถึงเป้าหมาย เช่น วิธีการคัดเลือกผู้ป่วย ระบบการกระจายยาไปยังร้านยา การประชาสัมพันธ์ การขยายจำนวนร้านยาให้ครอบคลุมพื้นที่ต่างอำเภอ การสร้างการยอมรับของแพทย์ต่องานของเภสัชกรร้านยา สรุป : โครงการนี้ตอบสนองความต้องการของพื้นที่ ควรได้รับการสนับสนุนการดำเนินงานต่อเนื่องและควรมีการพัฒนารูปแบบบริการให้ดีขึ้นต่อไป