ประสิทธิผลของการใช้เครื่องมือช่วยตัดสินใจในการเลือกใช้เครื่องสำอางบำรุงผิวหน้าที่ปลอดภัย

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์: เพื่อประเมินประสิทธิผลและความพึงพอใจในการใช้เครื่องมือช่วยตัดสินใจในการเลือกใช้เครื่องสำอางบำรุงผิวหน้าที่ปลอดภัย (Decision Aid for Selecting Safe Skincare Cosmetics: DA-SSCos) ในผู้บริโภคจังหวัดพะเยา วิธีการ: รูปแบบการวิจัยนี้เป็นแบบวัดผลก่อนและหลังการให้การแทรกแซง การศึกษาเลือกตัวอย่างแบบเจาะจง 30 คนซึ่งเป็นผู้บริโภคจังหวัดพะเยาอายุตั้งแต่ 20 ปีขึ้นไป และจบการศึกษาระดับมัธยมตอนต้นขึ้นไป ที่ใช้เครื่องสำอางบำรุงผิว (skincare cosmetics: SC) เป็นเวลาอย่างน้อย 3 เดือนก่อนเข้าร่วมการศึกษา ตัวอย่างทำแบบประเมินก่อนและหลังการใช้เครื่องมือช่วยตัดสินใจ (decision aids: DA) ในด้านความรู้เกี่ยวกับการเลือกใช้ SC ที่ปลอดภัย และความเอนเอียงในการเลือกใช้ SC เมื่อสิ้นสุดการศึกษา ตัวอย่างตอบแบบประเมินการเตรียมความพร้อมในการตัดสินใจเลือกใช้ SC และความพึงพอใจจากการใช้ DA ผลการวิจัย: ตัวอย่าง 23 รายเป็นหญิง มัธยฐานของอายุคือ 22.5 ปี (ค่าพิสัยระหว่างควอไทล์ 22.00-26.25 ปี) 19 รายจบการศึกษาต่ำกว่าปริญญาตรี ภายหลังการใช้ DA ตัวอย่างมีค่าเฉลี่ยความรู้รวม±SD สูงกว่าระดับก่อนใช้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (ก่อน 2.93 ± 0.83 และหลัง 3.67 ± 0.48, จากคะแนนเต็ม 4, P < 0.01) การใช้ DA มีผลเพิ่มความรู้อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติในด้านการตรวจสอบส่วนประกอบของฉลาก (ร้อยละ 26.7 และ 73.3, P < 0.01) และด้านการปฏิบัติตัวเมื่อเกิดอาการไม่พึงประสงค์หลังใช้เครื่องสำอาง (ร้อยละ 88.7 และ 100, P=0.04) ตัวอย่างสามารถเลือกใช้เครื่องสำอางได้ถูกต้องมากกว่าก่อนการใช้ DA อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (ร้อยละ 56.7 และ 76.7, P=0.034) นอกจากนี้ส่วนใหญ่มีความเห็นระดับดี-ดีเยี่ยมว่า เครื่องมือช่วยเตรียมความพร้อมด้านการตระหนักถึงการตัดสินใจก่อนเลือกใช้เครื่องสำอาง (ร้อยละ 93.33) และพึงพอใจต่อการนำเสนอเนื้อหาในเครื่องมือ สรุป: DA-SSCos มีประสิทธิภาพในการเพิ่มความรู้ในการเลือกใช้เครื่องสำอางที่ปลอดภัยและช่วยให้ผู้บริโภคสามารถเลือกใช้เครื่องสำอางที่ปลอดภัยได้อย่างถูกต้อง