การแปลและทดสอบกระบวนการคิดของ แบบสอบถามคุณภาพชีวิตในโรคไตฉบับย่อภาษาไทย เวอร์ชัน 1.3

Main Article Content

ขนิษฐา หอมจีน
พรรณทิพา ศักดิ์ทอง

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์ : เพื่อแปลแบบสอบถาม KDQOL-SFTM (Kidney Disease Quality of Life-Short FormTM) เวอร์ชัน 1.3 เป็นภาษาไทย และประเมินเนื้อหาของแบบสอบถามฉบับภาษาไทย ด้วยวิธีการสัมภาษณ์กระบวนการคิด วิธีการ : แปลแบบสอบถาม KDQOL-SFTM เวอร์ชัน 1.3 และปรับปรุงเนื้อหาโดยใช้การทดสอบกระบวนการคิดในการตอบแบบสอบถาม (cognitive testing) ด้วยวิธี verbal concurrent probing จัดประเภทปัญหาที่เกิดขึ้นตามแบบจำลองกระบวนการคิดสี่ขั้นตอน (four stage model) ของ Tourangeau และคณะ ตัวอย่างในการศึกษา คือ ผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมและการล้างไตทางช่องท้องจำนวน 15 ราย ผลการศึกษา : แบบสอบถามต้นฉบับสามารถแปลเป็นภาษาไทยได้ง่าย พบปัญหาจากการสัมภาษณ์กระบวนการคิดในการตอบแบบสอบถาม จำนวน 72 ครั้ง จากการสัมภาษณ์ 3 รอบ  จัดกลุ่มปัญหาเป็น 4 ประเภท ได้แก่  ความเข้าใจ (comprehension) 43 ครั้ง การนึกถึงข้อมูลย้อนหลัง (retrieval of information) 1 ครั้ง การตัดสินใจ (judgment) 16 ครั้ง และการตอบคำถาม (response) 12 ครั้ง หลังการปรับแก้แบบสอบถามในแต่ละรอบการสัมภาษณ์พบจำนวนครั้งของปัญหาลดลง สรุป: การศึกษานี้พบว่าแบบสอบถามต้นฉบับสามารถแปลเป็นไทยและเข้าใจได้ง่าย แบบสอบถามภาษาไทยมีความหมายเทียบเท่ากับแบบสอบถามต้นฉบับภาษาอังกฤษ การสัมภาษณ์กระบวนการคิดในการตอบแบบสอบถามเป็นวิธีที่ช่วยให้แบบสอบถามมีความตรงทางเนื้อหา และช่วยตรวจสอบปัญหาที่อาจเกิดขึ้นจากการตอบแบบสอบถามได้อย่างมีประสิทธิภาพ

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

1. Levey AS, Coresh J, Balk E, Kausz AT, Levin A, Steffes MW, et al. National Kidney Foundation Practice Guidelines for chronic kidney disease: evaluation, classification, and stratification. Ann Intern Med 2003;139:37-147.

2. อุดม ไกรฤทธิชัย, ถนอม สุภาพร, สุขฤทัย เลขยานนท์, ทวีชัย ทีปประสาน, รัชตะ ตั้งศิริพัฒน์, อนุตตร จิตตินันท์ และคณะ. การลงทะเบียนทดแทนไตในประเทศไทย. รายงานปี พ.ศ. 2540-2546. วารสารสารสมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย 2546;9:210-25.

3. ถนอม สุพาพร, อำนาจ ชัยประเสริฐ, เกื้อเกียรติ ประดิษฐ์พรศิลป์, พรชัย กิ่งวัฒนกุล, สุชาดา บุญแก้ว, วิโรจน์ ตั้งเจริญเสถียร และคณะ. TRT Registry data 2003 เสนอในการประชุมใหญ่ประจำปีสมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย. สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย. กรุงเทพฯ: 5สิงหาคม 2547.

4. อนุตตร จิตตินันท์. การลงทะเบียนทดแทนไตในประเทศ. รายงานปี 2540-2543. วารสารสมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย 2545;8:167-79.

5. Wannakon C, Aroonchai S. Preliminary study on dietary behavior and nutrition-related problems in patients with renal disease. Thai Pharm Health Sci J 2008;1:37-42.

6. Niu FS, Li CI. Quality of life of patients having renal replacement therapy. J Adv Nurs 2005;51:15–21.

7. Apostolou T. Quality of life in the elderly patients on dialysis. Int Urol Nephrol 2007;39:679-83.

8. Nadir MK, J.W. Foppe van Mil, John PS, Janie LS. Health-related quality of life measurement in pharmaceutical care targeting an outcome that matters. Pharm World Sci 2004;26:125–28.

9. Korevaar CJ, Merkus, PM, Jansen MAM, Dekker WF, Boeschoten WE, Krediet TR. Validation of the KDQOL-SFTM: A dialysis-targeted health measure. Qual Life Res 2002;11:437–47.

10. Yıldırım A, Ogutmen B, Bektas G, Isci E, Mete M, Tolgay IH. Translation, cultural adaptation, initial reliability and validation of the Kidney Disease and Quality of Life–Short Form (KDQOL-SF 1.3) in Turkey. Transplant Proc 2007;39:51–54.

11. Duarte SP, Ciconelli MP, Sesso R. Cultural adaptation and validation of the “Kidney Disease and Quality of Life-Short Form (KDQOL-SF™ 1.3)” in Brazil. Braz J Med Biol Res 2005;38:261-70.

12. Mapes DL, Lopes AA, Satayathum S, McCullough KP, Goodkin DA, Locatelli F, et al. Health-related quality of life as a predictor of mortality and hospitalization: the Dialysis Outcomes and Practice Patterns Study (DOPPS). Kidney Int 2003;64:339–49.

13. Barotfi S, Molnar MZ, Almasi C, Kovacs AZ, Remport A, Szeifert L, et al. Validation of the Kidney Disease Quality of Life-Short Form questionnaire in kidney transplant patients. J Psychosom Res 2006;60:495-504.

14. Kontodimopoulos N, Niakas D. Determining the basic psychometric properties of the Greek KDQOL-SFTM. Qual Life Res 2005;14:1967-75.
15. Stig M, Lotte P, Inge E. Reliability testing of the Danish version of the Kidney Disease Quality of Life Short FormTM. Scand J Urol Nephrol 2005; 39:
498-502.

16. Park JH, Kim S, Yong JS, Han SS, Yang DH, Meguro M, et al. Reliability and validity of the Korean version of Kidney Disease Quality of Life instrument (KDQOL-SFTM). Tohoku J Exp Med 2007;211:321-29.

17. Rommel P B, a Ma Antonietta DD. Cultural adaptation and validation of the Filipino version of Kidney Disease Quality of Life–Short Form (KDQOL-SF version 1.3). Nephrology 2009;14:663–68.

18. Meri KS, Niyati AS, A. Mary V, J Thomas, Michael AK, Bruce AM. Effects of peridialytic oral supplements on nutritional status and quality of life in chronic hemodialysis patients. J Ren Nutr 2009; 19:145–52.

19. Hansen RA, Chin H, Blalock S, Joy MS. Predialysis chronic kidney disease: evaluation of quality of life in clinic patients receiving comprehensive anemia care. Res Social Adm Pharm 2009;5:143-53.

20. Gordon HG, David HF, Donald LP. Measuring Health-related Quality of Life. Ann Intern Med 1993;118: 622-29.

21. Fayors P, Hays R. Assessing quality of life in clinical trials: Methods and Practice. 2nded. Oxford: Oxford University Press, 2005.

22. Watt T, Rasmussen AK, Grovenvold M, Bjorner JB, Watt SH, Bonnema ST, et al. Improving a newly developed patient-reported outcome for thyroid patients, using cognitive interview. Qual Life Res 2008;17:1009-17.

23. Collins D. Pretesting survey instruments: an overview of cognitive methods. Qual Life Res 2003; 2: 229-38.

24. Jonathan D. Cognitive interview: verbal data in the design and pretesting of questionnaire. J Adv Nurs 2002;42:57-63.

25. Hays RD, Kallich JD, Mapes DL, Coons SJ, Amin N, Carter WB, et al. Kidney Disease Quality of Life –Short Form (KDQOL-SFTM) version 1.3: A Manual for use and scoring. CA: RAND, Santa Monica. 1997:1-39.

26. วัชรี เลอมานกุล และปารณีย์ มีแต้ม.การทดสอบคุณสมบัติของแบบสอบถาม SF-36 ภาษาไทยฉบับแปลใหม่. ไทยเภสัชสาร. 2548:69-88.

27. Gordon BW. Cognitive interview: a tool for improving questionnaire design. Thousand Oaks, California: Sage, 2005.

28. KDQOL Working Group. Translation Steps. [Cited 4 Aug 2008.] Available from URL: www.med.ucla.edu/kdqol/page7.htm.