ผลการจัดการรายกรณีร่วมกับการรักษาที่บ้านต่อพฤติกรรมการดูแลตนเอง ค่าดัชนีมวลกาย และความร่วมมือในการรักษาของผู้ป่วยวัณโรค ที่มีภาวะทุพโภชนาการ

การรักษาที่บ้านของผู้ป่วยวัณโรคที่มีภาวะทุพโภชนาการ

บทคัดย่อ

วัณโรคเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญระดับโลกก่อให้เกิดความสูญเสียทางสุขภาพ เจ็บป่วย และเสียชีวิต การศึกษากึ่งทดลองแบบหนึ่งกลุ่มวัดผลก่อนและหลังทดลอง (one group pertest-posttest design) ครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินผลการจัดการรายกรณีร่วมกับการรักษาที่บ้านของผู้ป่วยวัณโรคที่มีภาวะทุพโภชนาการต่อพฤติกรรมการดูแลตนเอง ค่าดัชนีมวลกายและความร่วมมือในการรักษา ศึกษาผู้ป่วยวัณโรคในปอดและนอกปอดที่อาศัยอยู่ในอำเภอเมืองพิษณุโลก ที่มีค่าดัชนีมวลกายต่ำกว่า 19 กก./ตร.ม. ที่มารับการรักษาที่คลินิกวัณโรคปอดและหอผู้ป่วยในโรงพยาบาลพุทธชินราช พิษณุโลก ระหว่างเดือนมิถุนายนถึงเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2563 จำนวน 30 คน โดยได้รับโปรแกรมการจัดการรายกรณี 7 กิจกรรม ประกอบด้วย 1) การคัดเลือกผู้ป่วย 2) การประเมินสภาพปัญหา 3) ประสานงานและพัฒนาแผนการรักษา 4) การดำเนินการตามแผน 5) การเฝ้ากำกับติดตามผู้ป่วยอย่างต่อเนื่อง 6) การประเมินผล และติดตาม 7) การปิดการให้บริการ ใช้เวลาทดลอง 24 สัปดาห์ เครื่องมือเก็บข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุลคล แบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลตนเอง แบบเก็บค่าน้ำหนักส่วนสูงและค่าดัชนีมวลกาย นำเสนอข้อมูลเป็นค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน เปรียบเทียบพฤติกรรมการดูแลตนเองด้วยสถิติ paired t-test และเปรียบเทียบค่าดัชนีมวลกายก่อนและหลังทดลองด้วยสถิติ repeated measures ANOVA พบว่าคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการดูแลตนเองหลังทดลองสูงกว่าก่อนทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.001) และค่าดัชนีมวลกายเฉลี่ยหลังทดลองสูงกว่าก่อนทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.001) สรุปได้ว่าการจัดการรายกรณีร่วมกับการรักษาที่บ้านช่วยส่งเสริมพฤติกรรมการดูตนเอง เพิ่มค่าดัชนีมวลกาย และความร่วมมือในการรักษาของผู้ป่วยวัณโรคที่มีภาวะทุพโภชนาการ