มะเร็งตับในภาวะตับแข็ง: ลักษณะภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ กับระดับค่าแอลฟา-ฟีโตโปรตีน

มะเร็งตับในภาวะตับแข็ง

บทคัดย่อ

ปัจจุบันการวินิจฉัยโรคมะเร็งตับส่วนใหญ่ใช้ภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ร่วมกับระดับค่าแอลฟา-ฟีโตโปรตีน (AFP) แต่ยังไม่มีการศึกษาความเกี่ยวข้องระหว่างระดับค่า AFP กับลักษณะภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ของมะเร็งตับ การศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อ ประเมินความเกี่ยวข้องระหว่างภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ของมะเร็งตับกับระดับค่า AFP จากการทบทวนภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ ย้อนหลังในผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยในกลุ่มมะเร็งตับทั้งหมดตามรหัส ICD-10 (C220, C221และ C229) ระหว่างเดือนมิถุนายน  พ.ศ. 2558 ถึงเดือนเมษายน พ.ศ. 2562 ในโรงพยาบาลสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช โดยศึกษาเฉพาะผู้ป่วยที่มีลักษณะเฉพาะ ทางภาพเอกซเรย์ คอมพิวเตอร์ของมะเร็งตับ HCC ร่วมกับภาวะตับแข็งและมีผลระดับค่า AFP ซึ่งมีผู้ป่วยเข้าสู่การศึกษา 72 คน นำ เสนอข้อมูลเป็นค่าความถี่และค่าร้อยละ ผลการศึกษาไม่พบความแตกต่างของลักษณะภาพเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ของมะเร็งตับใน ระดับค่า AFP ที่ต่างกันทั้งตำแหน่งก้อน ลักษณะขอบของก้อน ลักษณะการติดสารทึบรังสี และองค์ประกอบไขมัน เว้นแต่ผู้ป่วยที่ ระดับค่า AFP สูงพบการรุกล้ำของเนื้องอกเข้าหลอดเลือดตับและการลุกลามไปต่อมน้ำเหลืองมากกว่ากลุ่มที่ระดับค่า AFP ต่ำกว่า อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ แต่แม้ระดับค่า AFP ต่ำก็พบการแพร่กระจายของมะเร็งนอกตับถึงร้อยละ 10.5 ในขณะที่ผู้ป่วยทั้งหมดพบ ร้อยละ 13.8 สรุปได้ว่าระดับค่า AFP เป็นตัวพยากรณ์โรคที่ดีแต่ไม่เหมาะสำหรับการวินิจฉัยโรค