การจัดกระทำเพื่อป้องกันภาวะน้ำเกินในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย ที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม: การทบทวนอย่างเป็นระบบ

ผู้แต่ง

  • มานะ ปัจจะแก้ว หน่วยงานไตเทียม โรงพยาบาลสิงห์บุรี
  • พรรณี บัญชรหัตถกิจ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ จังหวัดปทุมธานี

คำสำคัญ:

ภาวะน้ำเกิน, ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย, การทบทวนอย่างเป็นระบบ

บทคัดย่อ

โรคไตเรื้อรังระยะสุดท้ายเป็นปัญหาสาธารณสุขสำคัญทั่วโลกรวมทั้งประเทศไทย อุบัติการณ์และแนวโน้มเพิ่มขึ้นต่อเนื่องทุก ๆ ปี หากไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้องจะเกิดโรคแทรกซ้อนถึงเสียชีวิต 1 ใน 3 เสียชีวิต อายุน้อยกว่า 60 ปี ภาวะแทรกซ้อนสำคัญอย่างหนึ่งผู้ป่วยที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม คือ ภาวะน้ำเกิน ร้อยละ 41.6-60.0 เป็นการศึกษาการจัดกระทำเพื่อป้องกันภาวะน้ำเกินในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย ที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม โดยการทบทวนวรรณกรรมอย่างเป็นระบบ ของสถาบันโจแอนนาบริกส์ 1) กำหนดหัวข้อสำหรับการทบทวน 2) กำหนดเกณฑ์การคัดเลือกงานวิจัย 3)  สืบค้นงานวิจัย 4) คัดเลือกงานวิจัย 5) ประเมินคุณภาพงานวิจัย 6) สกัดข้อมูล 7) วิเคราะห์และสังเคราะห์ผลการวิจัย 8) นำเสนอผลการทบทวนงานวิจัย  สืบค้นจาก Google Scholar, Thailis, Thai Journal online  และ Pub Med ตั้งแต่ พ.ศ.2560 - พ.ศ.2566 คำสำคัญ ได้แก่ ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย, ภาวะน้ำเกิน, ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม, End–stage renal disease, Volume over load, Hemodialysis

การจัดกระทำเพื่อป้องกันภาวะน้ำเกินในผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย ที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม มีค่าเฉลี่ยน้ำหนักตัวระหว่างวันฟอกเลือดลดลงอย่างมีนัยสำคัญ

การจัดกระทำเพื่อป้องกันภาวะน้ำเกินผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะสุดท้าย ที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม ลดภาวะน้ำเกินได้

References

Ishigami J, Matsushita K. Clinical epidemiology of infectious disease among patients with chronic kidney disease. Clin ExpNephrol 2019;23(4):437–47.

ศุภดีวัน พิทักษ์แทน. การพยาบาลผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับยาระงับความรู้สึกเพื่อผ่าตัดปลูกถ่ายไต: กรณีศึกษา. วารสารวิชาการแพทย์ 2562;33(3):589–600.

ดวงกมล อมรลักษณ์ปรีชา. การเปรียบเทียบต้นทุนทางตรงและทางอ้อมระหว่างการรักษาด้วยวิธีฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD) และวิธีช่องท้องด้วยน้ำยาอย่างต่อเนื่อง (CAPD) ของผู้ป่วยโรคไตระยะ สุดท้าย: การประเมินทางคณิตศาสตร์ประกันภัย. สถาบันพัฒนาบริหารศาสตร์; 2561.

Thussabut N, Siriwatanamethanon J, Buatee S. Model for prevention volume overload of end stage renal disease among hemodialysis patients. Journal of Nurses Association of Thailand, North-Eastern division 2013;31(4):89-96.

ชัยรัตน์ ฉายากุล. ข้อแนะนำเวชปฏิบัติการฟอกไตด้วยเครื่องไตเทียม พ.ศ. 2557. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ เดือนตุลา; 2557.

Christopher W. Mclntyre & Fabio R Salerno. Diagnosis and Treatment of Intradialytic Hypotension in Maintenance Hemodialysis Patients. Clin J Am Nephorl 2018;13:486–89.

Dahdaleh, S., & Malhotra, P. Treatment of Central Nervous System Complications of Renal Dialysis and Transplantation. Current treatment options in neurology 2019; 21(3):13.

Ying Liu et.al. The profile of Timing Dialysis Initiation in Patients with End–stage rena Disease in China: A Cohort Study. Kidney Blood Pressure Research 2020;45:180–93.

ศรินยา พลสิงห์ชาญ, มวัฒน์ รุ่งเรือง.ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพลังสุขภาพจิตของผู้ป่วยไตวายเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม โรงพยาบาลสุรินทร์.วารสารวิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี อุตรดิตถ์ 2561;10(1):129-41.

ธนันดา ตระการวานิช, อรอัชฌา ศิรมงคลชัยกุล. คู่มือสำหรับประชาชน ทำอย่างไรไตไม่วาย.กรุงเทพฯ: บี.เอ็น.เอส.แอดวานซ์; 2560.

จุฑามาศ เทียนสะอาด, สุชิรา ชัยวิบูลย์ธรรม, นพวรรณ พินิจขจรเดช. การรับรู้ภาระจากอาการภาระค่าใช้จ่ายกับคุณภาพชีวิต ในผู้ป่วยไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม. รามาธิบดีพยาบาลสาร 2560;23(1):6077.

ณัฐวรา ทัศบุตร. รูปแบบการป้องกันภาวะน้ำเกินในผู้ป่วยไตเรื้อรังระยะสุดท้ายที่ฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม. วารสารสมาคมพยาบาลภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 2556;31(4):89–96.

ธิดารัตน์ เพชรชัย, ศรีสุดา มิ่งแก้ว, เยาว์ลักษณ์ นนทภา, วไลพร คำทอง, พรทิพา โฮมราช, อัญชลี ปิยลังกาและคณะ ผลของการใช้แนวคิดการจัดการตนเองต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองในการควบคุมภาวะน้ำเกินของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่เข้ารับการบำบัดทดแทนไตโดยการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมโรงพยาบาลสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์..วารสารแพทย์นาวี 2561;45(1):106-20.

รัตนา เสือสุ่ม, รัชนี นามชูจันทรา. ผลของโปรแกรมการส่งเสริมสมรรถนะแห่งตนในการควบคุมน้ำต่อ พฤติกรรมการควบคุมน้ำและการเปลี่ยนแปลงน้ำหนักตัวในผู้ป่วยโรคไตระยะสุดท้ายที่ได้รับการฟอกเลือด ด้วยเครื่องไตเทียม. วารสารพยาบาลสภากาชาดไทย 2562;11(2):188–203.

ธนัยรัตน์ รุ้งพราย, ทัศนา ชูวรรธนะปกรณ์. ผลของโปรแกรมการจัดการตนเองของบุคคลและครอบครัว ต่อภาวะน้ำเกินในผู้สูงอายุโรคไตวายเรื้อรังที่รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม. วารสารพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์วิทยาลัย 2563;30(1):96–107.

ฐิติกา พุทธิผล. การพัฒนาโปรแกรมการจัดการตนเองต่อพฤติกรรมควบคุมภาวะน้ำเกินของผู้ดููแลและผู้สูงอายุโรคไตเรื้อรังที่ได้รับการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม : การศึกษานำร่อง. การประชุมวิชาการเสนอผลงานวิจัยระดับบัณทิตศึกษาแห่งชาติ ครั้งที่ 20, มหาวิทยาลัยขอนแก่น; 2562.

ทิพย์ ลือชัย, พิกุล พรพิบูลย์, มพูนุท ศรีรัตน์. ผลของโปรแกรมการเสริมสร้างสมรรถนะแห่งตนต่อพฤติกรรมการควบคุมโรค น้ำหนักที่เพิ่มขึ้นระหว่างรอบของการฟอกเลือดและความดันโลหิตก่อนการฟอกเลือด. วารสารพยาบาลสาร มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 2565;49(4):140-50.

วิชชุณี ศรีทอง, นงลักษณ์ เมธากาญจนศักดิ์. ผลของโปรแกรมการจัดการตนเองร่วมกับการกระตุ้นเตือนผ่านระบบไลน์เพื่อป้องกันภาวะน้ำเกินในผู้ป่วยฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม.วารสารพยาบาลศาสตร์และสุขภาพ 2564;44(4):1-16.

Başer E, Mollaoğlu M. The efect of a hemodialysis patient education program on fluid control and dietary compliance. Hemodial Int 2019;23:392–401.

Valsaraj BP, Bhat SM, Prabhu R, Kamath A. Follow-Up Study on the Efect of Cognitive Behaviour Therapy on Haemodialysis Adherence: A randomised controlled trial. Sultan Qaboos Univ Med J 2021;21:e58–65.

Griva K, Nandakumar M, Ng JH, Lam KFY, McBain H, Newman SP. Hemodialysis Self-management intervention randomized trial (HED-SMART): A practical low-intensity intervention to improve adherence and clinical markers in patients receiving hemodialysis. Am J Kidney Dis 2018;71:371–81.

Bandura, A. Self-efficacy: The exercise of control. New York: W. H. Freeman and company; 1997.

Wagner EH, Brian AT, Davis C, MikenHindmarsh, Schaefer J, Bonomi A. Improving chronic illness care: translating evidence into action. Health Aff (Millwood) 1999;20(6):64-78.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

10-04-2024