ผลของโปรแกรมการเตรียมความพร้อมต่อความรู้ ความเครียด และสมรรถนะการปฏิบัติการพยาบาลของนักศึกษาพยาบาลชั้นปีที่ 4 ในการพยาบาลสตรีตั้งครรภ์ที่มีภาวะเสี่ยงสูงในระยะคลอด

บทคัดย่อ

การวิจัยกึ่งทดลองแบบสองกลุ่มวัดผลก่อนและหลัง มีจุดประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการเตรียมความพร้อมก่อนการฝึกปฏิบัติ (The Knowledge, Stress, and Practice Program [KSP]) ในการพยาบาลสตรีตั้งครรภ์ที่มีภาวะเสี่ยงสูงในระยะคลอด ต่อความรู้ ความเครียด และสมรรถนะการปฏิบัติการพยาบาล ผู้เข้าร่วมการวิจัยคือนักศึกษา พยาบาลชั้นปีที่ 4 เลือกแบบแบ่งชั้นภูมิตามระดับผลการเรียน จำนวน 60 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 30 คน เครื่องมือที่ใช้ในการทดลอง คือ โปรแกรม KSP ประกอบด้วย 1) การทบทวนความรู้ 2) การสอนสาธิต 3) การสาธิตย้อนกลับและฝึกทักษะ และ 4) การสรุปสะท้อนคิด เครื่องมือที่ใช้ในการรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย 1) แบบบันทึกข้อมูลทั่วไป2) แบบประเมินความรู้ในการปฏิบัติการพยาบาลในระยะคลอด 3) แบบประเมินความเครียดในการปฏิบัติการพยาบาลในระยะคลอด 4) แบบสังเกตสมรรถนะการปฏิบัติการพยาบาล แบบประเมินที่ 2-4 มีค่า IOC ระหว่าง .60-1.00 และมีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ .70, .96, และ .83 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา การทดสอบสถิติ Pair t-test และ Independent  t-test ผลการวิจัยพบว่า

หลังสิ้นสุดการใช้โปรแกรม KSP นักศึกษาพยาบาลในกลุ่มทดลองมีคะแนนเฉลี่ยของความรู้ และสมรรถนะการปฏิบัติการพยาบาลสูงกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001 และ .05 แต่มีคะแนนเฉลี่ยของความเครียดต่ำกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001 สำหรับคะแนนเฉลี่ยของความรู้ และสมรรถนะการปฏิบัติการพยาบาลสูงกว่า แต่มีคะแนนเฉลี่ยของความเครียดต่ำกว่ากลุ่มทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001 และ .01

ผลจากการศึกษาครั้งนี้ มีข้อเสนอแนะว่าควรนำโปรแกรมนี้ไปใช้ในการเตรียมความพร้อมนักศึกษาพยาบาลปี 4 ก่อนขึ้นฝึก ซึ่งมีโอกาสสูงที่จะได้ให้การพยาบาลแก่สตรีตั้งครรภ์ที่มีภาวะความดันโลหิตสูงและภาวะเบาหวานขณะตั้งครรภ์ เนื่องจากเป็นภาวะเสี่ยงสูงที่พบได้มากในผู้รับบริการ