ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัยของผู้เลี้ยงดูหลัก กับภาวะโภชนาการและพัฒนาการเด็ก ศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียน ในเขตทวีวัฒนา กรุงเทพมหานคร
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวาง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัยของผู้เลี้ยงดูหลักกับภาวะโภชนาการและพัฒนาการเด็ก ศูนย์พัฒนาเด็กก่อนวัยเรียน กรุงเทพมหานคร กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้เลี้ยงดูหลักและเด็กปฐมวัยจำนวน 111 คู่ ใช้วิธีการสุ่มแบบง่าย เครื่องมือที่ใช้คือแบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคลของผู้เลี้ยงดูหลัก แบบสอบถามความรอบรู้ในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัยของผู้เลี้ยงดูหลัก และแบบประเมินภาวะสุขภาพเด็กปฐมวัย ซึ่งครอบคลุมข้อมูลส่วนบุคคล ภาวะโภชนาการ และพัฒนาการเด็ก วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ หาความสัมพันธ์ด้วยสถิติไค-สแคว์
ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่าง ผู้ดูแลหลักมีความรอบรู้ด้านสุขภาพในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัยอยู่ในระดับปานกลาง (mean = 3.17, S.D. = 0.04) ความรอบรู้ด้านสุขภาพสัมพันธ์กับภาวะโภชนาการ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05
(χ²= 95.581, p-value < 0.001) ความรอบรู้ด้านสุขภาพสัมพันธ์กับพัฒนาการเด็กอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติระดับ 0.05
(χ² = 7.358, p-value = 0.025) ดังนั้นควรนำผลการวิจัยไปพัฒนาความรอบรู้ด้านสุขภาพของผู้เลี้ยงดูหลักและครูผู้ดูแลเด็กปฐมวัย โดยเฉพาะด้านการตรวจสอบ การตัดสินใจ และการสื่อสาร เพื่อเพิ่มประสิทธิผลในการส่งเสริมโภชนาการและพัฒนาการเด็ก และจัดกิจกรรมส่งเสริมภาวะโภชนาการและพัฒนาการเด็ก ร่วมกับการหน่วยงานบริการสาธารณสุขและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง มีการติดตามและประเมินผลอย่างต่อเนื่อง
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Thai Health Report. 10 หมวดตัวชี้วัดสุขภาพเด็กปฐมวัย [อินเทอร์เน็ต]. 2561 [เข้าถึงเมื่อ 20 ม.ค. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://www.thaihealthreport.com/th/indicators.php?id=25&y=2561&bm
พระราชบัญญัติการพัฒนาเด็กปฐมวัย พ.ศ. 2562. ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 136 ตอนที่ 56 ก (30 เมษายน 2562). หน้า 5-16.
กองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. แผนยุทธศาสตร์ชาติ ระยะ 20 ปี ด้านสาธารณสุข (พ.ศ. 2560-2579) ฉบับปรับปรุง ครั้งที่ 1 (พ.ศ. 2561) [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กองยุทธศาสตร์และแผนงาน สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข; 2561 [เข้าถึงเมื่อ 20 ม.ค. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://drive.google.com/file/d/1YaDzed3TxKwBbYq-OxGfpJNySoR4bl_8/view?pli=1
กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. แนวคิดหลักการขององค์กรรอบรู้ด้านสุขภาพ [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: สถาบันพัฒนาสุขภาวะเขตเมือง สำนักงานโครงการขับเคลื่อนกรมอนามัย 4.0 เพื่อความรอบรู้ด้านสุขภาพของประชาชน (สขรส.); 2561 [เข้าถึงเมื่อ 20 ม.ค. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://hp.anamai.moph.go.th/web-upload/e/OPDC/OPDC2565-F/IDC1_18/opdc_2565_idc1-18_10.pdf
ขวัญเมือง แก้วดำเกิง. ความรอบรู้ด้านสุขภาพ: กระบวนการปฏิบัติการเครื่องมือประเมิน. ฉบับปรับปรุง. กรุงเทพฯ: บริษัท ไอดี ออล ดิจิตอล พริ้นท์ จำกัด; 2567. [เข้าถึงเมื่อ 20 ม.ค. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://www.elibrarycub.com/Sample_ebook/S_8423.pdf
World Health Organization. Improving early childhood development: WHO guideline. Geneva: WHO; 2020.
ธิโสภิญ ทองไทย, สุพัตรา บุญเจียม, ปิยะ ปุริโส, นิตยา ศรีมานนท์, ลัดดา ดีอันกอง. ความรอบรู้สุขภาพในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัยของผู้ดูแลเด็ก เขตสุขภาพที่ 7. วารสารการส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อม. 2566;46(1):105–15.
นาฏอนงค์ แฝงพงษ์, ประภัสสร จันดี, ณัฐธิดา ปัญญาธนคุณ. ความรอบรู้ด้านสุขภาพในการเลี้ยงดูเด็กวัยก่อนเรียนของผู้เลี้ยงดูหลักและครูผู้ดูแลเด็ก ในเขตจังหวัดอุบลราชธานี. วารสารพยาบาลทหารบก. 2566;24(1):441-9.
กรมอนามัย สถาบันพัฒนาอนามัยเด็กแห่งชาติ. ระบบบัญชีข้อมูลภาครัฐของกรมอนามัย [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: กระทรวงสาธารณสุข; 2567 [เข้าถึงเมื่อ 20 ม.ค. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://datacatalog.anamai.moph.go.th/th/dataset/anamai_child-development
กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือเฝ้าระวังและส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัย (DSPM) [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การทหารผ่านศึกในพระบรมราชูปถัมภ์; 2567 [เข้าถึงเมื่อ 20 ม.ค. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://multimedia.anamai.moph.go.th/oawoocha/2023/06/%-DSPM.pdf
กันยา โพธิปิติ. ความรอบรู้ด้านสุขภาพในการเลี้ยงดูเด็กปฐมวัยของผู้เลี้ยงดูหลักและครู/ผู้ดูแลเด็ก ในเขตสุขภาพที่ 5. วารสารศูนย์อนามัยที่ 7 ขอนแก่น. 2565;15(1):28-49.
Faul F, Erdfelder E, Lang AG, Buchner A. G*Power 3: A flexible statistical power analysis program for the social, behavioral, and biomedical sciences. Behav Res Methods. 2007;39(2):175–91.
Bloom BS. Taxonomy of educational objectives: The classification of educational goals. Handbook I: Cognitive domain. New York: David McKay Company; 1956.
สำนักโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. รู้เท่าทันน้ำหนัก-ส่วนสูง แนวทางการประเมินผลกระทบต่อสุขภาพจากโครงการพัฒนาแหล่งน้ำ: ด้านโภชนาการ [อินเทอร์เน็ต]. นนทบุรี: สำนักโภชนาการ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข; 2563 [เข้าถึงเมื่อ 20 ม.ค. 2568]. เข้าถึงได้จาก: http://www.obecschoollunch.com/download/weight/
สุพัตรา บุญเจียม. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับเด็กปฐมวัยคุณภาพ เขตสุขภาพที่ 7. วารสารศูนย์อนามัยที่ 7 ขอนแก่น. 2565;14(1):40-60.
คำสงค์ ชินมาตร. ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับความรอบรู้ด้านสุขภาพ และความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพกับภาวะโภชนาการและพัฒนาการเด็กปฐมวัยในผู้เลี้ยงดูเด็ก. วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ. 2567;17(2):140-53.
Lee JY. Maternal Health Literacy among Low-Income Mothers with infants [dissertation]. Texas: University of Texas; 2016.
สำนักส่งเสริมสุขภาพ กรมอนามัย. แนวทางการดำเนินงานยกระดับคุณภาพสถานพัฒนาเด็กปฐมวัยด้านสุขภาพ (4D) ปีงบประมาณ 2568 [อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: สำนักส่งเสริมสุขภาพ กรมอนามัย; 2568 [เข้าถึงเมื่อ 22 ก.ย. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://hp.anamai.moph.go.th/web-%204D%20%E0%B8%9B%E0%B8%B5%202568.pdf
อภิชญา อาจอารัญ, ธิติรัตน์ ราศิริ. ปัจจัยที่มีผลต่อภาวะโภชนาการเกินของเด็กก่อนวัยเรียนในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก อำเภอวิเชียรบุรี จังหวัดเพชรบูรณ์. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9. 2568;19(1):116-31.
เบญจาวรรณ ถนอมชยธวัช, ปิยรัตน์ รอดแก้ว, มลิวัลย์ รัตยา, เบญจาวรรณ ละหุการ, ปิยะพร พรหมแก้ว, วีรวรรณ บุญวงศ์. ความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านอาหารและโภชนาการกับพฤติกรรมการดูแลด้านอาหารและโภชนาการของผู้ดูแลเด็กอายุ 3-5 ปี. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์. 2568;17(1):173-93.
อุดมศักดิ์ แก้วบังเกิด, รักน้ำ โมราราช. การศึกษาสถานการณ์ของพัฒนาการเด็กปฐมวัยไทยเขตสุขภาพที่ 3. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น. 2567;17(1):33-45.
สุรัตน์ สิรินนทกานต์. มาตรฐานศูนย์เด็กเล็กคุณภาพ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข [อินเทอร์เน็ต]. 2568 [เข้าถึงเมื่อ 2 ต.ค. 2568]. เข้าถึงได้จาก: https://www.dinudom.go.th/datacenter/doc_download/a_260214_143602.pdf
