The Roles of District Public Health Assistant Officers in Health Region 10 in Promoting Vulnerable Group Health and Implementing Environmental Health Operations According to the Public Health Act B.E. 2535
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
This research aimed to study the roles of Sub-district Public Health Assistants in Health Region 10 in promoting the health of vulnerable groups and implementing environmental health operations in accordance with the Public Health Act B.E. 2535 (1992), as well as examining factors associated with their role performance. The study employed a cross-sectional analytical research design. The sample consisted of 63 Sub-district Public Health Assistants in Health Region 10. The research instruments included a questionnaire verified for content validity (IOC = 0.87) and reliability (Cronbach's Alpha = 0.82). Data were analyzed using descriptive statistics and Pearson Correlation at a significance level of 0.05.
The findings revealed that most participants were male (68.3%), with an average age of 45.5 years, and held at least a bachelor's degree (58.7%). The majority occupied administrative positions (73.0%). The performance of roles related to health promotion for vulnerable groups was at a moderate to low level (mean = 19.1 out of 40, 95% CI = 18.2-19.9), as were environmental health operations (mean = 19.6 out of 30, 95% CI = 18.8-20.4). All psychosocial factors showed significant positive correlations with role performance (p < 0.01), particularly social support (r = 0.650 and 0.552) and policy and program awareness (r = 0.580 and 0.544). In conclusion, there remains a performance gap between expected and actual role performance, which is influenced by psychosocial factors, social support, and policy perception. Continuous personnel capacity development, data system improvement, network strengthening, and clearer role delineation are recommended to enhance their effectiveness.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
UNICEF. Vulnerable groups and health equity. Geneva: WHO; 2020.
สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล. รายงานสถานการณ์ประชากรกลุ่มเปราะบางในประเทศไทย. กรุงเทพมหานคร: สถาบันวิจัยประชากรและสังคม; 2566.
กระทรวงสาธารณสุข. รายงานสถานการณ์ผู้สูงอายุในประเทศไทย. นนทบุรี: สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข; 2567.
กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. แนวทางการปฏิบัติงานด้านสุขาภิบาลและสิ่งแวดล้อมตามพระราชบัญญัติสาธารณสุข พ.ศ. 2535 (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2568). นนทบุรี: กรมอนามัย; 2566.
กรมควบคุมมลพิษ. รายงานสถานการณ์มลพิษทางอากาศในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. กรุงเทพมหานคร: กรมควบคุมมลพิษ; 2567.
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดยโสธร. รายงานผลการตรวจประเมินสถานประกอบการอาหาร ประจำปี 2566. ยโสธร: สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดยโสธร; 2566.
สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. แนวทางการจัดการสุขภาพแบบมีส่วนร่วมของท้องถิ่น. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ; 2564.
กระทรวงสาธารณสุข. นโยบายสาธารณสุขเพื่อความเป็นธรรม. นนทบุรี: สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข; 2565.
สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. คู่มือการบริหารงานสาธารณสุขอำเภอ. นนทบุรี: สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข; 2564.
ประเวศ วะสี. การพัฒนาระบบสุขภาพอำเภอ: ประสบการณ์และบทเรียน. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2563.
สมาคมสาธารณสุขแห่งประเทศไทย. บทบาทของบุคลากรสาธารณสุขในการพัฒนาชุมชน. กรุงเทพมหานคร: สมาคมสาธารณสุขแห่งประเทศไทย; 2562.
กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. คู่มือการดูแลสุขภาพกลุ่มเปราะบางในสถานการณ์วิกฤต. นนทบุรี: กรมอนามัย; 2564.
วิโรจน์ ตั้งเจริญเสถียร, สุภาพร ชูชื่น, รัตนา สมบัติดี. บทบาทของผู้ช่วยสาธารณสุขอำเภอในการดำเนินงานอนามัยสิ่งแวดล้อม. วารสารสาธารณสุขศาสตร์. 2562;49(3):445–58.
จุฑาทิพย์ ลือบุญธวัชชัย, วิภาดา คุณาวงศ์, สมชาย จันทร์เจริญ. ความสามารถในการปฏิบัติงานของผู้ช่วยสาธารณสุขอำเภอในระบบสุขภาพปฐมภูมิ. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์. 2564;15(2):87–99.
บุญเรือน เสนคำ, พรพิมล ธารีนนท์, จิราพร แสงจันทร์. ภาวะเหนื่อยล้าและความเครียดในการทำงานของบุคลากรสาธารณสุขระดับอำเภอ. วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย. 2565;30(1):23–35.
สถาบันพัฒนาอนามัยชุมชน. รายงานการศึกษาบทบาทและความร่วมมือของผู้ช่วยสาธารณสุขอำเภอ. นนทบุรี: สถาบันพัฒนาอนามัยชุมชน; 2565.
Yamane T. Statistics: An introductory analysis. 3rd ed. New York: Harper and Row; 1973.
Ajzen I. The theory of planned behavior. Organ Behav Hum Decis Process. 1991;50(2):179–211.
Best JW, Kahn JV. Research in education. London: Pearson Education; 2006.
Bandura A. On the functional properties of perceived self-efficacy revisited. J Manag. 2012;38(1):9–44.
House JS. Work stress and social support. California: Addison-Wesley; 1981.
Sheeran P, Webb TL. The intention–behavior gap. Soc Personal Psychol Compass. 2016;10(9):503–18.
Proctor EK, Landsverk J, Aarons G, Chambers D, Glisson C, Mittman B. Implementation research in mental health services: an emerging science with conceptual, methodological, and training challenges. Adm Policy Ment Health. 2009;36(1):24–34.
Tangcharoensathien V, Witthayapipopsakul W, Viriyathorn S, Patcharanarumol W. Thailand Universal Coverage Scheme. Econ Polit Wkly. 2012;47(8):52–7.
World Health Organization. Primary health care systems (PRIMASYS): Comprehensive case study from Thailand. Geneva: WHO; 2021.
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดอุบลราชธานี. รายงานการประเมินศักยภาพผู้ช่วยสาธารณสุขอำเภอในการบังคับใช้กฎหมายสาธารณสุข. อุบลราชธานี: สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดอุบลราชธานี; 2565.
Emerson K, Nabatchi T. Collaborative governance regimes. Georgetown: University Press; 2021.
Grol R, Grimshaw J. From best evidence to best practice: effective implementation of change in patients’ care. Lancet. 2003;362(9391):1225–30.
Nilsen P, Seing I, Ericsson C, Birken SA, Schildmeijer K. Characteristics of successful changes in health care organizations: an interview study with physicians, registered nurses and assistant nurses. BMC Health Serv Res. 2020;20(1):147.
Morgan D, Kosteniuk J, O’Connell ME, Seitz D, Elliot V, Bayly M, et al. Factors influencing sustainability and scale-up of rural primary healthcare memory clinics: perspectives of clinic team members. BMC Health Serv Res. 2022;22(1):148.
Zhang X, Lin D, Pforsich H, Lin VW. Physician workforce in the United States of America: forecasting nationwide shortages. Hum Resour Health. 2020;18(1):8.
Awasthi S, Zaveri B, Parida S, Suri S, Sidhu A, Thorat MM. Impact of leadership styles on healthcare team performance and patient satisfaction. Health Leadersh Qual Life [Internet]. 2024 [cited 2025 Nov 20];3. Available from: https://hl.ageditor.ar/index.php/hl/article/view/373
Ramkisson S, Pillay BJ, Sibanda W. Social support and coping in adults with type 2 diabetes. Afr J Prim Health Care Fam Med [Internet]. 2017 [cited 2025 Nov 20];9(1). Available from: https://phcfm.org/index.php/phcfm/article/view/1405
Gillman JC, Turner MJ, Slater MJ. The role of social support and social identification in challenge and threat, perceived stress, and life satisfaction. Soc Personal Psychol Compass. 2024;18(7):e12982.
Schunk DH, DiBenedetto MK. Motivation and social cognitive theory. Contemp Educ Psychol. 2020;60:101832.
Cialdini RB, Goldstein NJ. Social influence: compliance and conformity. Annu Rev Psychol. 2004;55(1):591–621.
Sabatier PA, Weible CM. Theories of the policy process. 5th ed. London: Routledge; 2023.
Damschroder LJ, Reardon CM, Widerquist MAO, Lowery J. The updated Consolidated Framework for Implementation Research based on user feedback. Implement Sci. 2022;17(1):75.
Nilsen P, Bernhardsson S. Context matters in implementation science: a scoping review of determinant frameworks that describe contextual determinants for implementation outcomes. BMC Health Serv Res. 2019;19(1):189.
Olaniran A, Smith H, Unkels R, Bar-Zeev S, Van Den Broek N. Who is a community health worker? – a systematic review of definitions. Glob Health Action. 2017;10(1):1272223.
Perry HB, Rassekh BM, Gupta S, Wilhelm J, Freeman PA. Comprehensive review of the evidence regarding the effectiveness of community–based primary health care in improving maternal, neonatal and child health: 1. rationale, methods and database description. J Glob Health. 2017;7(1):010901.
Kruse CS, Stein A, Thomas H, Kaur H. The use of electronic health records to support population health: a systematic review of the literature. J Med Syst. 2018;42(11):214.
Rowe M, Frantz J, Bozalek V. Beyond knowledge and skills: the use of a Delphi study to develop a technology-mediated teaching strategy. BMC Med Educ. 2013;13(1):51.
Li LC, Grimshaw JM, Nielsen C, Judd M, Coyte PC, Graham ID. Evolution of Wenger’s concept of community of practice. Implement Sci. 2009;4(1):11.
