ประสิทธิผลของโปรแกรมอาชีวสุขศึกษาต่อความรู้และพฤติกรรมในการป้องกันการรับสัมผัสตะกั่วของพนักงานผลิตโครงแผ่นธาตุโรงงานผลิตแบตเตอรี่แห่งหนึ่งในจังหวัดสมุทรปราการ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งการทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมอาชีวสุขศึกษาต่อความรู้และพฤติกรรมในการป้องกันการรับสัมผัสตะกั่วของพนักงานผลิตโครงแผ่นธาตุในโรงงานผลิตแบตเตอรี่แห่งหนึ่งของจังหวัดสมุทรปราการ จำนวน 21 คน โดยโปรแกรมอาชีวสุขศึกษาฯ ได้นำแนวความคิดทฤษฎีขั้นตอนการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม มาบูรณาการในการจัดกิจกรรมเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการป้องกันการรับสัมผัสตะกั่วเป็นเวลา 12 สัปดาห์ เก็บข้อมูลด้วย แบบสอบถาม ได้แก่ ข้อมูลส่วนบุคคล ประวัติการทำงาน อุปกรณ์ป้องกันฝุ่นส่วนบุคคล แบบประเมินความรู้เรื่องโรคพิษตะกั่วและแบบประเมินพฤติกรรมการป้องกันการรับสัมผัสตะกั่ว ส่วนเครื่องมือที่ใช้สำหรับการทดลอง ได้แก่ คู่มือเรื่องโรคพิษตะกั่ว แผนกิจกรรมระหว่างหัวหน้างานและพนักงาน การสื่อสารเตือนผ่านไลน์ระหว่างกลุ่มตัวอย่างและเจ้าหน้าที่ความปลอดภัยในการทำงานระดับวิชาชีพ แบบบันทึกพฤติกรรมการป้องกันการรับสัมผัสตะกั่วของกลุ่มตัวอย่าง
ผลการทดลองพบว่า ระดับความรู้เฉลี่ยก่อนและภายหลังเข้าร่วมโปรแกรมอาชีวสุขศึกษาฯ พนักงานมีคะแนนความรู้เรื่องโรคพิษตะกั่ว เท่ากับ 10.38 และ 15.17 คะแนน ตามลำดับ ส่วนระดับด้านพฤติกรรมการป้องกันการรับสัมผัสตะกั่วพบว่าก่อนและภายหลังเข้าร่วมโปรแกรมอาชีวสุขศึกษาฯ พนักงานมีคะแนนพฤติกรรมการป้องกันการรับสัมผัสตะกั่วก่อนและภายหลัง การเข้าร่วมโปรแกรมอาชีวสุขศึกษาฯ เฉลี่ย เท่ากับ 38.71 และ 61.09 คะแนน ตามลำดับ ผลการเปรียบเทียบระดับความรู้และพฤติกรรมก่อนและหลังการเข้าร่วมโปรแกรมอาชีวสุขศึกษาฯ พบว่าพนักงานมีความรู้เรื่องโรคพิษตะกั่วและมีพฤติกรรมการป้องกันการรับสัมผัสดีกว่าก่อนเข้าร่วมโปรแกรมอาชีวสุขศึกษาฯ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p < 0.05)
ข้อเสนอแนะ องค์กรสามารถใช้แผนโครงการการศึกษาอาชีวอนามัยเพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมป้องกันการสัมผัสสารตะกั่วได้ เนื่องจากเมื่อพนักงานมีความรู้เกี่ยวกับพิษตะกั่ว พนักงานก็จะตระหนักถึงพฤติกรรมป้องกันการสัมผัสสารตะกั่วอย่างยั่งยืน
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
Mitchell, T., Jentes, E., Ortega, L., Scalia Sucosky, M., Jefferies, T., Bajcevic, P., Painter, J. Lead poisoning in United States-bound refugee children: Thailand-Burma border, 2009. Pediatrics. 2012; 129(2): e392-399.
กรมควบคุมโรค. กองโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม.แนวทางการเฝ้าระวังป้องกัน ควบคุมโรคพิษตะกั่ว ในกลุ่มวัยแรงงาน. นนทบุรี: กองโรคจากการประกอบอาชีพและสิ่งแวดล้อม กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข; 2564.
สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย [อินเทอร์เน็ต].สถิติการผลิตรถยนต์ 2565. [เข้าถึงเมื่อ 10 ก.ย. 2566]. เข้าถึงได้จาก: https://www.mreport.co.th/news/statistic-and-ranking/348-Car-Production-Thailand-2022-September
เกศ ชัยวัชราภรณ์,ธนวดี จันทร์เทียน,ธนาพร ทองสิม,ประภาศรี สามใจ.โรคจากการประกอบอาชีพ:โรคตะกั่วหรือสารประกอบของ ตะกั่ว. พิมพ์ครั้งที่ 1. สุรศักดิ์ บูรณตรีเวทย์,บรรณาธิการ. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์อักษรกราฟฟิคแอนด์ดีไซน์; 2566.
Methanawin, H., Chantawong, C., & Leelukkanaveera, Y. The effect of health education with participatory resource management program on knowledge, attitude, and behaviors for lead exposure prevention and blood lead level of battery worker. The Public Health Journal of Burapha University.2016; 11(2): 76-84.
Jafarzadeh, E., Soodi, M., Tiraihi, T., Zarei, M., & Qasemian-Lemraski, M. Study of lead-induced neurotoxicity in cholinergic cells differentiated from bone marrow-derived mesenchymal stem cells. Toxicol Ind Health. 2022;38(10): 655-664.
Yang, Y., Li, S., Wang, H., Liu, M., Tuo, B., Wu, H., et al. Chronic lead poisoning induced abdominal pain and anemia: a case report and review of the literature. BMC Gastroenterol.2020; 20(1): 335-340.
Hosseini, M. S., Salimi, A., Phillips, S., Zamani, N., & Hassanian-Moghaddam, H. Adult Lead Poisoning Caused by Contaminated Opium: A Two-Year Longitudinal Follow-Up Study. Ann Glob Health. 2021; 87(1): 89.
Lotah, H. N. A., Agarwal, A. K., & Khanam, R. Heavy metals in hair and nails as markers of occupational hazard among welders working in United Arab Emirates. Toxicol Res.2022; 38(1): 63-68.
Narathip Ruamtham, Karn karnjanapit, Patriya Moolkay, & Ratchada Udom. Lead Poisoning and Occupational Health Management in a Small-Scale Lead-smelting Plant, Udonthani Province. Udonthani Hospital Medical Journal.2022; 30(2): 280-291.
Chuang, H.-Y., Lee, M.-L. T., Chao, K.-Y., Wang, J.-D., & Hu, H. Relationship of blood lead levels to personal hygiene habits in lead battery workers: Taiwan, 1991–1997.1999;35(6) : 595-603.
Saengpetch, Y. Effects of a nursing practice guideline for smoking cessasion in car battery manufacturing, Samut Prakan Province. Thai Journal of Nursing.2021; 70(1): 1-10.
Vattanasit, U., Sukchana, J., Kongsanit, S., Dumtip, P., Sirimano, V., & Kongpran, J.Toluene and Heavy Metals in Small Automotive Refinishing Shops and Personal Protection of the Workers in Nakhon Si Thammarat, Thailand. J Environ Public Health; 2021.
DiClemente C. & Prochaska J. Self-change and therapy chang of smoking behavior A comparison of processes of change in cessation and maintenance. Addictive Behaviors.1982;7:133-142.
Tessaro, V. C. Z., Silva, A. M. R., & Loch, M. R. Stages of change for leisure time physical activity in Brazilian adults: longitudinal study. Cien Saude Colet.2021; 26(8): 2969-2980.
Thanapop, C., Geater, A. F., Robson, M. G., Phakthongsuk, P., & Viroonudomphol, D. Exposure to lead of boatyard workers in southern Thailand. J Occup Health.2007; 49(5): 345-352.
ประสิทธิ์ชัย มั่งจิตร. ระดับตะกั่วในเลือดของประชาชนรอบบริเวณโรงงานหลอมตะกั่ว. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข.2551; 2 (1): 665-670
Kate Chaivatcharaporn. Lead Poisoning Clinical Presentations and Treatment Outcomes of Battery Manufacturing Workers. Thai Journal of Toxicology.2016;31:25-38.
เบญจมาศ บุญยะวันและคณะ. ประสิทธิภาพของการประยุกต์ทฤษฎีขั้นตอนการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการสูบบุหรี่ของเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยโรงพยาบาลศิริราช. พยาบาลสาร. 2555; 44(2).
ณิชาพัฒน์ เรืองสิริวัฒก์และคณะ. ประสิทธิผลของโปรแกรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการรับประทานอาหาร โดยประยุกต์ทฤษฎีขั้นตอนการเปลี่ยนแปลง ในประชากรกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวาน ชนิดที่ 2.วารสารพยาบาลสาธารณสุข. 2556;27(1):74–87.
ศันสนีย์ กมลเกรียงไกร,วันเพ็ญ แก้วปาน,สุรินธร กลัมพากร และจุฑาธิป ศีลบุตร. ประสิทธิผลของโปรแกรมการจัดการอาการถอนนิโคตินสำหรับพนักงาน อุตสาหกรรมที่มีความตั้งใจในการเลิกสูบบุหรี่ในระยะลังเลใจและระยะพร้อมปฏิบัติ. วารสารพยาบาล. 2565;71(1):45-52.
