ผลของโปรแกรมการดูแลสุขภาพช่องปากโดยประยุกต์ทฤษฎีการรับรู้ความสามารถของตนเอง ต่อพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการดูแลสุขภาพช่องปากโดยประยุกต์ทฤษฎีการรับรู้ความสามารถของตนเองต่อพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุ ประชากรคือผู้สูงอายุหมู่10 บ้านใหม่ไทยเจริญ ตำบลคลองทับจันทร์ อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว จำนวน 67 คน สุ่มอย่างง่ายเป็นกลุ่มทดลอง จำนวน 30 คน และกลุ่มควบคุม จำนวน 30 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ โปรแกรมการดูแลสุขภาพช่องปากโดยประยุกต์ทฤษฎีการรับรู้ความสามารถของตนเอง แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบทดสอบความรู้เกี่ยวกับสุขภาพช่องปาก และแบบสอบถามพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุ การวิเคราะห์ข้อมูลใช้ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน Paired t-test และ Independent t-test กำหนดระดับความสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
ผลการวิจัย พบว่า 1) กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้เกี่ยวกับสุขภาพช่องปากหลังการทดลองสูงกว่าก่อนการทดลอง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 เมื่อแบ่งระดับความรู้ก่อนการทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้เกี่ยวกับสุขภาพช่องปากอยู่ในระดับน้อยมากที่สุด ภายหลังการทดลองอยู่ในระดับดีมากที่สุด 2) กลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากหลังการทดลองสูงกว่าก่อนการทดลอง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 เมื่อแบ่งระดับพฤติกรรมก่อนการทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากอยู่ในระดับปานกลางมากที่สุด ภายหลังการทดลองอยู่ในระดับดีมากที่สุด และ 3) หลังการทดลองกลุ่มทดลองมีค่าเฉลี่ยคะแนนความรู้เกี่ยวกับสุขภาพช่องปากและพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากสูงกว่ากลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
ข้อเสนอแนะจากผลการวิจัย โปรแกรมการดูแลสุขภาพช่องปากโดยประยุกต์ทฤษฎีการรับรู้ความสามารถของตนเองในงานวิจัยครั้งนี้ประสบความสำเร็จ เนื่องจากได้รับความอนุเคราะห์จากผู้ใหญ่บ้าน และอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน สื่อสารและคอยเตือนกลุ่มตัวอย่างเมื่อใกล้ถึงวันที่ต้องมาเข้าร่วมกิจกรรมทุกครั้ง หากนำโปรแกรมนี้ไปใช้ต่อในพื้นที่ควรประสานงานกับคนในพื้นที่ทุกครั้ง
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เอกสารอ้างอิง
สำนักทันตสาธารณสุข กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. รายงานผลการสำรวจสภาวะสุขภาพช่องปากแห่งชาติ ครั้งที่ 8 ประเทศไทย พ.ศ. 2560. นนทบุรี: สามเจริญพาณิชย์(กรุงเทพ)จำกัด; 2561.
ชัยรัช ตั้งสงวนนุช. อุบัติการณ์รอยโรคก่อนมะเร็งช่องปากของประชาชน. พุทธชินราชเวชสาร. 2561;35(3):319-327.
Bandura. Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. Englewood, NJ: Prentice II. all;1986. 617 p.
เอมอัชฌา วัฒนบุรานนท์. หลักการทางสุขศึกษา. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์โอเดียนสโตร์; 2556.
รายงานสถิติผู้สูงอายุได้รับบริการทางทันตกรรมจังหวัดสระแก้ว [อินเทอร์เน็ต]. สระแก้ว : สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสระแก้ว. 2557 - [เข้าถึงเมื่อ 25 พฤศจิกายน 2565]. เข้าถึงได้จาก: https://skw.hdc.moph.go.th/hdc/reports/report.php?cat_id=db30e434e30565c12fbac44958e338d5&id=9a40129f2df2a139b7eb03dc9f684a6d
ศิริชัย กาญจนวาสี. สถิติประยุกต์สำหรับการวิจัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย; 2550.
สุนิศา แก้วรุ่ง. ประสิทธิผลของโปรแกรมทันตสุขศึกษา โดยประยุกต์ใช้ทฤษฎีการรับรู้ความสามารถตนเองต่อความรู้ การรับรู้ความสามารถตนเอง ความคาดหวัง และพฤติกรรมการดูแลทันตสุขภาพของผู้สูงอายุ ตำบลเกาะลิบง อำเภอกันตัง จังหวัดตรัง ปริญญานิพนธ์ หลักสูตรสาธารณสุขศาสตรบัณฑิต สาขาวิชาทันตสาธารณสุข. ตรัง: วิทยาลัยการสาธารณสุขสิรินธรจังหวัดตรัง; 2562.
Bloom BS, Hastings JT, Hastings JT, Madaus GF, Baldwin TS. Handbook on Formative and Summative Evaluation of Student Learning: New York: McGraw-Hill; 1971.
Best JW, Kahn JV. Research in Education: India: Pearson India; 2016.
ขวัญเรือน ชัยนันท์ และคณะ. การพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพช่องปากผู้สูงอายุโรคเรื้อรังเทศบาลนครรังสิตจังหวัดปทุมธานี. วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้. 2561;5(1):91-107.
ศุภศิลป์ ดีรักษา. ผลของโปรแกรมการรับรู้ความสามารถตนเองด้านทันตสุขภาพด้วยกิจกรรมฐานการเยนรู้ต่อพฤติกรรมการดูแล ตนเองทางทันตสุขภาพของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่2 ในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือประเทศไทย. วารสาร ทันตาภิบาล, 2563;31(1):165-184.
ศรีไพร ปอสิงห์ และอนงค์ หาญสกุล. ประสิทธิผลโปรแกรมการเรียนรู้แบบมีส่วนร่วมต่อความรู้ และพฤติกรรมการดูแลตนเองของ ผู้สูงอายุ ตำบลหนองบัวโคก อำเภอจัตุรัส จังหวัดชัยภูมิ. วารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 6 ขอนแก่น. 2555;19(1):39-53.
วรรษชล ลุนาวัน และคณะ. ผลของโปรแกรมการดูแลสุขภาพโดยประยุกต์ทฤษฎีกำกับตนเองในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุในเขตตำบลวังยาง อำเภอวังยาง จังหวัดนครพนม. วารสารวิจัยสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี. 2563;9(2):80-89.
ประภัสสร ลือโสภา และคณะ. ผลของโปรแกรมประยุกต์การเฝ้าระวังตนเองทางทันตสุขภาพร่วมกับการดูแลโดยกลุ่มเพื่อนต่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดูแลทันตสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุในตำบลสระบัว อำเภอปทุมรัตต์ จังหวัดร้อยเอ็ด. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมหาวิทยาลัยมหาสารคาม. 2557;33(1):46-54.
นฤมล จันทร์สุข และคณะ. ผลของการใช้รูปแบบการดูแลสุขภาพช่องปากในผู้สูงอายุโรคเบาหวานชนิดที่2. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลอุดรธานี. 2562;27(1):30-39.
