ผลของโปรแกรมการพัฒนาสมรรถนะแห่งตน ผ่านเครือข่ายสื่อสังคมออนไลน์ต่อการรับรู้ความสามารถตนเองและความตั้งใจในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวของหญิงตั้งครรภ์ โรงพยาบาลหางดง จังหวัดเชียงใหม่
คำสำคัญ:
คำสำคัญ : การพัฒนาสมรรถนะแห่งตน, การรับรู้ความสามารถตนเอง, ความตั้งใจเลี้ยงนมแม่บทคัดย่อ
ปัจจุบันการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่มีแนวโน้มลดลงจากการที่มารดาหลังคลอดขาดความรู้ ความมั่นใจ และการไม่ได้รับข้อมูลความรู้เพียงพอในระยะตั้งครรภ์ การวิจัยนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง แบบกลุ่มเดียววัดก่อน-หลัง และระยะติดตามผล 1 เดือนมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการพัฒนาสมรรถนะแห่งตนผ่านเครือข่ายสื่อสังคมออนไลน์ต่อการรับรู้ ความสามารถตนเองและความตั้งใจในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว ของหญิงตั้งครรภ์ โรงพยาบาลหางดง จังหวัดเชียงใหม่ 2) เพื่อเปรียบเทียบการรับรู้ความสามารถตนเองในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ก่อนการทดลอง หลังการทดลอง และระยะติดตามผล โดยการสื่อสารผ่านเครือข่ายอินเตอร์เน็ต 3) เพื่อเปรียบเทียบความตั้งใจในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ก่อนการทดลอง หลังการทดลองและระยะติดตามผล โดยการสื่อสารผ่านเครือข่ายอินเตอร์เน็ต กลุ่มตัวอย่างคือ หญิงตั้งครรภ์ชาวไทย จำนวน 39 คน เลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง เก็บรวบรวมข้อมูล โดยใช้แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมิน
การรับรู้ความสามารถตนเองในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และแบบประเมินความตั้งใจในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ สอนผ่านสื่อเฟซบุ๊ก วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ สถิติร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ทำการทดสอบสมมติฐาน ผลการทดสอบข้อตกลงเบื้องต้นของการแจกแจงข้อมูลเป็นไปตามข้อตกลง จึงทำการทดสอบสมมติฐานการวิจัย โดยใช้ สถิติ Repeated Measures ANOVA
ผลการวิจัยพบว่า หลังการทดลอง และระยะติดตามผล คะแนนเฉลี่ยการรับรู้ความสามารถตนเองต่อการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ และความตั้งใจในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ สูงกว่าก่อนการทดลอง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value <0.5) ในระยะติดตามผล คะแนนเฉลี่ยการรับรู้ความสามารถตนเองต่อการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ และความตั้งใจในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ไม่แตกต่างจากหลังการทดลอง (p=1.000) ผลการวิจัยแสดงให้เห็นว่าการสนับสนุนการใช้โปรแกรมดังกล่าว ตั้งแต่ระยะตั้งครรภ์ ระยะหลังคลอด จนถึงการติดตามผลในระยะหลังคลอด จะช่วยให้เกิดความยั่งยืนในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวต่อเนื่อง 6 เดือนได้
เอกสารอ้างอิง
กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. รายการข้อมูลกลุ่มสตรีและเด็กปฐมวัย[อินเทอร์เน็ต]. กรุงเทพฯ: กรมอนามัย; 2566 [เข้าถึงเมื่อ12 มีนาคม 2567]. เข้าถึงได้จาก: https://dashboard.anamai.moph.go.th/motherandchild?year=2025
มูลนิธินมแม่แห่งประเทศไทยร่วมกับนักวิชาการ. นมแม่แน่ที่สุด. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ไอยรา; 2557.
ยุพยงค์ แห่งเชาวณิข, กรรณิการ์ วิจิตร สุคนธ์, ศิริพัฒนา ศิริธนารัตนกุล, อังศนา วงศ์สิริ, อัญชรี พรหมสกุล, บรรณาธิการ. แม่ทำงานเลี้ยงลูกด้วยนมแม่. พิมพ์ครั้งที่1. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ไอยรา; 2557.
กุสุมา ชูศิลป์, กรรณิการ์ บางสายน้อย, ศิริพัฒนา ศิริธนารัตกุล, บรรณาธิการ. เลี้ยงลูกด้วยนมแม่.กรุงเทพฯ: สมาคมกุมารแพทย์ไทย; 2545.
ศิริลักษณ์ ถาวรวัฒนะ, หทัยทิพย์ โสมดำ, บรรณาธิการ. ก้าวข้าม 5 อุปสรรคให้ลูกรักได้กินนมแม่ตั้งแต่แรกคลอด ฉบับประชาชน. กรุงเทพฯ:มูลนิธิศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทย; 2562.
วาทินี วิภูภิญโญ. ปัจจัยล้มเหลวที่ส่งผลต่อการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวในโรงพยาบาลชัยภูมิ. วารสารการแพทย์โรงพยาบาลศรีสะเกษ สุรินทร์ บุรีรัมย์ [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 12 มีนาคม 2567]; 35(3): 635-642. เข้าถึงได้จาก: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/MJSSBH/article/view/248124
Bandura A. Self-efficacy: The exercise of control. New York: W. H. Freeman and company;1997.
โบว์ชมพู บุตรแสงดี, กรรณิการ์ กันธะรักษา, จันทรรัตน์ เจริญสันติ. ผลของการส่งเสริมสมรรถนะแห่งตนต่อความสำเร็จในการเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดาอย่างเดียวของมารดาที่ผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง. พยาบาลสาร [อินเทอร์เน็ต]. 2556 [เข้าถึงเมื่อ 15 มีนาคม 2567; 40(3): 1-10. เข้าถึงได้จาก: https://he02.tci-thaijo.org/index.php/cmunursing/article/view/18915
มนัสชนก กุลพานิชย์, บังอร ศุภวิทิตพัฒนา, นงลักษณ์ เฉลิมสุข. ผลของการส่งเสริมสมรรถนะแห่งตนต่อการเลี้ยงบุตรด้วยนมมารดาในมารดาวัยรุ่น. พยาบาลสาร 2562; 46(2):36-46.
เทพอนงค์ ณ นคร. ผลของโปรแกรมส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ต่อความตั้งใจและพฤติกรรมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ของมารดาที่มีทารกเกิดก่อนกำหนดระยะท้าย [วิทยานิพนธ์]. ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา; 2567.
สุภาพันธ์ จันทร์ศิริ, วรรณา พาหุวัฒนกร, ฉวีวรรณ อยู่สำราญ. อิทธิพลของทัศนคติ การคล้อยตามกลุ่มอ้างอิง และการรับรู้สมรรถนะแห่งตน ต่อความตั้งใจในการเลี้ยง ลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว ในสตรีตั้งครรภ์วัยรุ่น. วารสารพยาบาลศาสตร์ [อินเทอร์เน็ต]. 2560 [เข้าถึงเมื่อ12 มีนาคม 2567]; 35(4):49-60. เข้าถึงได้จาก: https://repository.li.mahidol.ac.th/handle/123456789/44113
สุภาพันธ์ จันทร์ศิริ, เจริญชัย วงศ์วัฒน์กิจ อนุตา หนุนการค้า. ผลของโปรแกรส่งเสริมการรับรู้สมรรถนะแห่งตนต่อความรู้การับรู้สมรรถนะแห่งตน ประสิทธิภาพการให้นมแม่ และอัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียวในมารดาวัยรุ่นครรภ์แรก.วารสารพยาบาลศาสตร์ 2563; 40(1):50-68.
วันเพ็ญ ฤทธา, ตติรัตน์ เตชะศักดิ์ศรี, พิริยา ศุภศรี. ปัจจัยทำนายความตั้งใจในการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่อย่างเดียว 6 เดือน ของมารดาที่ทำงานในโรงงานอุตสาหกรรม. วารสารคณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา [อินเทอร์เน็ต]. 2563 [เข้าถึงเมื่อ 13 มีนาคม 2567]; 28(3):66-78. เข้าถึงได้จาก: https://buuir.buu.ac.th/xmlui/handle/1234567890/10008
Tseng JF, Chen SR, Au HK., Chipojola R, Lee GT, Lee PH, et al. Effectiveness of an integrated breastfeeding education program to improve self-efficacy and exclusive breastfeeding rate: A single-blind, randomised controlled study. International journal of nursing studies [Internet]. 2020 [cited 12 March 2024]; 111:103770. Available from: https://doi.org/10.1016/j.ijnurstu.2020.103770
Xie T, Huang YY, Huang WP. Development of a breastfeeding co-parenting intervention program for couples with primiparas: a program development process study. BMC journals [internet]. 2024 [cited 17 march 2024] ; 24(1):1-10. Available from: https:// doi.org/10.1186/s12884-024-06750-2
วรณัน รื่นพรต, สุภาพ ไทยแท้, ปิยธิดา ศรีพงษ์สุทธิ์. ผลของโปรแกรมการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ร่วมกับการใช้สื่อสังคมออนไลน์ แอปพลิเคชันไลน์ ต่อความรู้และ อัตราการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ อย่างเดียวในมารดาที่ทำงานนอกบ้าน. วารสารเกื้อการุณย์ [อินเทอร์เน็ต]. 2023 [เข้าถึงเมื่อ15มีนาคม2567]; 30(1): 110-123. เข้าถึงได้จาก: https://he01.tci-thaijo.org/index.php/kcn/article/view/262691
Cohen J. Statistical power for thebehavioral sciences. 2nd ed. New York: Academic Press; 1977.
Burns N, Grove SK. The Practice of Nursing research: Appraisal, Synthesis, and generation of evidence. 6th ed. St. Louis: Saunders Elsevier; 2009.
Dennis CL, Faux S. Development and psychometric testing of the Breastfeeding Self-Efficacy Scale. Research in Nursing and Health. 1999;22:399-409.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารการส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อมล้านนา

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution 4.0 International License.