ผลของโปรแกรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคความดันโลหิตสูง เครือข่ายบริการปฐมภูมิ อำเภอเกาะคา จังหวัดลำปาง
คำสำคัญ:
ผู้สูงอายุ, โรคความดันโลหิตสูง, โปรแกรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง, ทฤษฎีแรงจูงใจในการป้องกันโรคบทคัดย่อ
โรคหลอดเลือดสมองเป็นปัญหาทางสาธารณสุขที่สำคัญทั่วโลกที่เป็นสาเหตุสำคัญของการสูญเสียชีวิตผู้ป่วยส่วนใหญ่บางรายเกิดความพิการในสภาพอัมพฤกษ์หรืออัมพาต กลายเป็นภาระให้กับคนในครอบครัว เกิดการสูญเสียทางเศรษฐกิจด้านการสิ้นเปลืองค่ารักษาพยาบาลในครอบครัวตามมา ทำให้สิ้นเปลืองค่ารักษาพยาบาล เกิดความสูญเสียทางเศรษฐกิจของครอบครัว การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคความดันโลหิตสูง กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุ 60 คนได้รับการวินิจฉัยจากแพทย์ว่าเป็นผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงที่เข้ารับการรักษาในเครือข่ายบริการปฐมภูมิ (Network Primary Care Unit ; NPCU) อำเภอเกาะคา จังหวัดลำปาง เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ 1) โปรแกรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้สูงอายุที่ป่วยเป็นโรคความดันโลหิตสูง ที่ผู้วิจัยพัฒนาขึ้น ตามแนวคิดทฤษฎีแรงจูงใจในการป้องกันโรค ประกอบด้วย กิจกรรมสร้างการรับรู้โอกาสเสี่ยง ความรุนแรงของโรคหลอดเลือดสมอง 2) เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล เป็นแบบสอบถาม ประกอบด้วยข้อมูลส่วนบุคคล ระดับความดันโลหิต และพฤติกรรมในการป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง โดยใช้เวลาศึกษา 12 สัปดาห์ ระหว่างเดือน มกราคม 2566 ถึง เดือน มีนาคม 2566 การวิเคราะห์ทางสถิติโดยใช้ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติ Paired t-Test
ผลการวิจัยพบว่ากลุ่มตัวอย่างมีคะแนนพฤติกรรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองเฉลี่ยสูงกว่าก่อนเข้าร่วมการศึกษาอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t = -22.264, p<.001) ค่าเฉลี่ยระดับความดันโลหิตช่วงบนและค่าเฉลี่ยความดันโลหิตช่วงล่างต่ำกว่าก่อนเริ่มใช้โปรแกรมครั้งแรกอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (t = 5.636, p<.001)
(t = 20.679, p<.001)
References
World Stoke Organization. WSO annual report 2013: Administrative Office Geneva; 2017.
สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. สถานการณ์การดำเนินงานด้านการป้องกันควบคุมโรคไม่ติดต่อนนทบุรี: สำนักโรคไม่ติดต่อ กรมควบคุมโรค; 2563
สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดลำปาง. ผู้ป่วยเบาหวาน ความดันโลหิตสูงที่ขึ้นทะเบียนได้รับการประเมินโอกาสเสี่ยงต่อโรคหัวใจและหลอดเลือด.[อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 23 มิ.ย.2565]. เข้าถึงได้จาก: https://lpg.hdc.moph.go.th
ชื่นชม สมพล, ทัศนีย์ รวิวรกุล, พัชราพร เกิดมงคล. ผลของโปรแกรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมอง สำหรับผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูง.วารสารพยาบาลสาธารณสุข. 2560;31
(ฉบับพิเศษ): 58-74.
วรกร วิชัยโย, เพ็ญศิริ จงสมัคร, สิริพร ชัยทอง. ผลของโปรแกรมการประยุกต์ใช้แบบแผนความเชื่อด้านสุขภาพเพื่อป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงและผู้ป่วยโรคเบาหวานอำเภอนามน จังหวัดกาฬสินธุ์.วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ. 2564;14(2):25-35.
Rogers, R.W. Cognitive and physiological processes in fear appeals and attitude change: A revised theory of protection motivation. In J. Cacioppo & R. Petty (Eds.), Social Psychophysiology. New York: Guilford Press;1983.
ปานใจ กันยะมี. “ผลของโปรแกรมการให้ความรู้และการสนับสนุนทางสังคมต่อพฤติกรรมเสี่ยงต่อโรคหลอดเลือดสมองในผู้สูงอายุความดันโลหิตสูง”.วารสารพยาบาลศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.2557; 26(2):14-25.
ชลธิรา กาวไธสง. ผลของโปรแกรมพัฒนาพฤติกรรมเพื่อป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้ป่วยความดันโลหิตสูงโรงพยาบาลชุมพวง อำเภอชุมพวง จังหวัดนครราชสีมา.ศรีนครินทร์เวชสาร. 2557; 29(3): 295-303.
ศิริรัตน์ ผ่านภพ, นภาเพ็ญ จันทขัมมา และ มุกดา หนุ่ยศรี. ผลของโปรแกรมการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในผู้สูงอายุกลุ่มเสี่ยงอำเภอเกาะคา จังหวัดลำปาง. วารสารวิจัยและพัฒนาระบบสุขภาพ. 2563;13(2):528-538.
เยาวดี ศรีสถาน. ผลของพฤติกรรมการมีส่วนร่วมในการจัดการเฝ้าระวังตนเอง ของประชาชนกลุ่มเสี่ยงโรคเบาหวาน-ความดันโลหิตสูง.วารสารพยาบาลสาธารณสุข. 2565; (1);36-45.
พีระ บูรณะกิจเจริญ. โรคความดันโลหิตสูงปฐมภูมิ. กรุงเทพฯ :หมอชาวบ้าน; 2557.
Spassova, L.et al.“Randomised controlled trial to evaluate the efficacy and usability of a computerized phone-based lifestyte coaching system for primary and secondary prevention of stroke”. BioMed Central Neurology. 2016;16(6):1-9.
มูลนิธิหัวใจแห่งประเทศไทยในพระบรมราชูปถัมภ์. DASH Diet. [อินเทอร์เน็ต]. [เข้าถึงเมื่อ 20 มิ.ย.2565]. เข้าถึงได้จาก:https:// www.thaiheartfound.org/Article/Detail/140133
สมาคมความดันโลหิตสูงแห่งประเทศไทย. แนวทางการรักษาโรคความดันโลหิตสูงในเวชปฏิบัติทั่วไป พ.ศ. 2555. กรุงเทพฯ: ฮั่วน้ำพริ้นติ้ง: 2558.
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2023 วารสารการส่งเสริมสุขภาพและอนามัยสิ่งแวดล้อมล้านนา
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.