ประสิทธิผลของรูปแบบการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์กลุ่มวัยทำงานและ สูงอายุ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพ ศูนย์อนามัยที่ 1 เชียงใหม่

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาประสิทธิผลของรูปแบบการให้บริการระหว่างกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพพื้นฐานกับกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพเต็มรูปแบบต่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์ของวัยทำงานและวัยสูงอายุ  การดำเนินการวิจัยนี้เป็นการศึกษาเชิงปริมาณย้อนหลัง (Retrospective Quantitative Study) ใช้ข้อมูลที่บันทึกในเวชระเบียนระหว่างวันที่ 1 ตุลาคม 2561 ถึง 31 ตุลาคม 2562 เป็นข้อมูลของผู้รับบริการที่มาติดตามที่คลินิกส่งเสริมสุขภาพ อย่างน้อย 2 ครั้ง โดยมีระยะห่างการมาติดตามระหว่าง 75 ถึง 210 วัน เครื่องมือที่ใช้ในการประเมินแบบประเมินพฤติกรรมพึงประสงค์ของวัยทำงานแบบประเมินพฤติกรรมพึงประสงค์ของวัยสูงอายุ สถิติที่ใช้ในการวิจัยการแจกแจงความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน Chi-square T-Test และ Fisher’s exact test ผลการวิจัยพบว่าประชากรกลุ่มวัยทำงาน 277 คน และวัยสูงอายุ 515 คนที่ได้นำมาวิเคราะห์ข้อมูล พบว่าลักษณะประชากรของวัยทำงานมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญโดยกลุ่มที่ได้รับกิจกรรมเต็มรูปแบบมีอายุ ดัชนีมวลกายและการมีโรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่น้อยกว่า ในขณะที่ลักษณะประชากรของวัยสูงอายุเป็นเพศหญิงและการมีโรคไม่ติดต่อเรื้อรังน้อยกว่าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เมื่อเปรียบเทียบพฤติกรรมพึงประสงค์ของวัยทำงานหลังนัดติดตาม พบว่ากลุ่มที่ได้รับกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพเต็มรูปแบบ มีพฤติกรรมพึงประสงค์วัยทำงานรวมทั้ง 12 ด้าน ดีกว่ากลุ่มที่ได้รับกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพพื้นฐาน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (ร้อยละ 3.45 และ 0 ตามลำดับ,         P value 0.030 *Fisher’s exact test)  และพบพฤติกรรมพึงประสงค์รายด้าน ในด้านการมีกิจกรรมทางกายเพียงพอและการคาดเข็มขัดนิรภัยทุกครั้งเมื่อขับหรือโดยสารรถยนต์มากขึ้นหลังได้รับกิจกรรมฯเต็มรูปแบบเมื่อเทียบกับการได้กิจกรรมฯพื้นฐาน (ร้อยละ 58.6 และ 41.6 ตามลำดับในด้านกิจกรรมทางกาย, P value 0.008 * Chi square test และ ร้อยละ 98.9 และ 93.2 ตามลำดับในด้านการคาดเข็มขัดนิรภัย, P value 0.045 * Chi square test) ในกลุ่มวัยสูงอายุ ไม่พบความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติของพฤติกรรมพึงประสงค์ ระหว่างกลุ่มที่ได้รับกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพเต็มรูปแบบและพื้นฐาน