“การสื่อสาร” กุญแจสำคัญในการขับเคลื่อน การถ่ายโอนหน่วยบริการสาธารณสุขระดับปฐมภูมิ

บทคัดย่อ

การถ่ายโอนสถานีอนามัยและโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ไปยังองค์การบริหารส่วนตำบลและเทศบาล ยังไม่สามารถดำเนินการได้อย่างสมบูรณ์ เนื่องจากการถ่ายโอนมีความเกี่ยวโยงกับหลายหน่วยงานและข้ามสังกัดกระทรวง ประกอบกับการเปิดโอกาสให้การถ่ายโอนบุคลากรเป็นไปตามความสมัครใจ ดังนั้น การสื่อสารจึงเป็นกระบวนการที่สำคัญในการสนับสนุนข้อมูล สร้างความรู้ความเข้าใจอย่างถ่องแท้ถึงความสำคัญของการถ่ายโอนให้แก่บุคลากรที่เกี่ยวข้อง และประชาชนในพื้นที่ จนนำไปสู่การตัดสินใจและการมีส่วนร่วมในกระบวนการถ่ายโอนต่อไป

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์การสื่อสารของการถ่ายโอนโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ไปยังองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) และเพื่อพัฒนาข้อเสนอแนะเชิงนโยบายต่อการสื่อสารของการถ่ายโอน รพ.สต. ไปยัง อปท. โดยใช้การศึกษาวิจัยเชิงคุณภาพ ผ่านการสัมภาษณ์เชิงลึก และการสัมภาษณ์กลุ่มกับบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุขใน รพ.สต. จำนวน 16 แห่ง รวมทั้งสิ้น 33 คน ผลการวิจัยพบว่า การสื่อสารเรื่องการถ่ายโอน รพ.สต. ไปยังบุคลากร หน่วยงานที่เกี่ยวข้องใช้การสื่อสารผ่านตัวแทนของบุคลากร และถ่ายทอดข้อมูลไปเป็นลำดับ โดยเนื้อหาข้อมูลข่าวสารมุ่งเน้นผลประโยชน์ทางบวกในระดับของปัจเจกบุคคล เช่น ความก้าวหน้าในอาชีพ และขั้นเงินเดือน รวมถึงข้อมูลข่าวสารที่เป็นผลประโยชน์ทางบวกในระดับองค์กร เช่น งบประมาณสนับสนุน และอัตรากำลังที่เพิ่มขึ้น ในส่วนของการสื่อสารสาธารณะเพื่อสร้างการรับรู้ต่อการถ่ายโอน พบว่า รพ.สต. ส่วนใหญ่ไม่มีการสื่อสารไปยังประชาชน เนื่องจากเข้าใจว่าการโอนย้ายสังกัดไม่ได้กระทบกับการให้บริการแก่ประชาชน ทำให้ขาดการมีส่วนร่วมของประชาชน และยังไม่สามารถขับเคลื่อนหลักการในการกระจายอำนาจด้านสาธารณสุขที่ต้องการสร้างกลไกและกระบวนการที่มีส่วนร่วมอย่างเข้มแข็ง ทั้งจากส่วนกลาง ส่วนท้องถิ่น และภาคประชาชนในท้องถิ่น โดยมีข้อเสนอแนะเชิงนโยบายต่อการสื่อสารของการถ่ายโอน รพ.สต. ไปยัง อปท. คือ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องควรเพิ่มการสื่อสารไปยังบุคลากรในทุกระดับ เพิ่มการสื่อสารไปยังประชาชน ตลอดจนเพิ่มการสื่อสารและวางแผนระหว่างหน่วยงานร่วมกัน เพื่อให้การถ่ายโอนเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ