ความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับหญิงตั้งครรภ์ที่มาฝากครรภ์ไม่ครบ 4 ครั้งตามเกณฑ์ ในเขตเมืองยมมะลาด แขวงคำม่วน สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว

บทคัดย่อ

การฝากครรภ์ไม่ครบตามเกณฑ์อาจส่งผลให้เกิดอันตรายทั้งต่อมารดาและทารกได้ โดยเฉพาะปัญหาการเสียชีวิตของมารดาในระหว่างตั้งครรภ์และคลอดบุตร ประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตย ประชาชนลาว เป็นประเทศหนึ่งที่ประสบกับปัญหาดังกล่าว การศึกษาเชิงวิเคราะห์ภาคตัดขวาง (Analytical cross-sectional study) นี้มีวัตถุประสงค์เพื่อหาอัตราความชุกและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับมาฝากครรภ์ไม่ครบ 4 ครั้งตามเกณฑ์ โดยพื้นที่ศึกษา คือ เขตเมืองยมมะลาด แขวงคำม่วน สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว กลุ่มตัวอย่างเป็นมารดาที่มาฝากครรภ์ที่สถานบริการสาธารณสุขในเขตเมืองยมมะลาดและคลอดบุตร ระหว่างวันที่ 1 มกราคม 31 ธันวาคม 2563 จำนวน 234 คน รวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา นำเสนอด้วยค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าสูงสุด ค่าต่ำสุด วิเคราะห์ความสัมพันธ์โดยใช้สถิติทดสอบ Multiple logistic regression analysis ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างมีอายุเฉลี่ย 25.61 ปี ± 5.88 อายุน้อยที่สุด 16 ปี อายุ มากที่สุด 43 ปี ส่วนมากมีสถานภาพแต่งงาน ระดับการศึกษาชั้นประถมศึกษาลงมา มีอัตราความชุกการฝากครรภ์ไม่ครบ 4 ครั้งตามเกณฑ์ร้อยละ 70.94 (95%CI= 64.67-76.67) ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการฝากครรภ์ไม่ครบ 4 ครั้งตามเกณฑ์ ได้แก่ การฝากครรภ์ครั้งแรกอายุครรภ์ มากกว่า 12 สัปดาห์ (AOR=178.10, 95%CI=20.63-1537.16) ระดับการศึกษาชั้นประถมศึกษาลงมา(AOR=57.23, 95%CI=8.55-382.87) ความสะดวกในการเดินทางมา ฝากครรภ์ระดับน้อย (AOR=19.84, 95%CI=6.26-62.89) และทัศนคติต่อผู้ให้บริการและสถานบริการฝากครรภ์ระดับปานกลาง (AOR=10.18, 95%CI=1.81-57.08)