- การสนับสนุนทางสังคมกับภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุไทยในชุมชน อำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี

Kantima Srimaksook*1, Saowanee Thuphoom2, Chawannat Rungchitcharoen3, Thanarat Plubplachai1, Chuanpis Siripaiboon1, Aittiphol Duangchinda1 Faculty of Public Health and Allied Health Sciences, Royal Institute of Thailand, Sirindhorn College of Public Health Suphanburi Province1, Ban Khlong Sakae-Pa Wai Health Promoting Hospital2, Kao Liao Hospital3

บทคัดย่อ

ภาวะซึมเศร้าเป็นความผิดปกติทางจิตใจและอารมณ์ที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ แต่มักถูกละเลยเนื่องจากเข้าใจว่าเป็นอาการที่เกิดขึ้นตามปกติจากการที่มีอายุเพิ่มขึ้น มีผลกระทบต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิต ถึงแม้ว่าจะไม่มีภาวะซึมเศร้ารุนแรงก็ตาม

การวิจัยเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวางนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างการสนับสนุนทางสังคมกับภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุไทยในชุมชน อำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี กลุ่มตัวอย่างคือผู้สูงอายุ จำนวน 235 คน โดยวิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม ที่มีค่าความตรงเชิงเนื้อหา (S-CVI) เท่ากับ 0.948 และค่าความเชื่อมั่นโดยใช้สูตรสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบาค เท่ากับ 0.77 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา และสถิติสหสัมพันธ์ของเพียร์สัน ผลการวิจัยพบว่า

ภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุไทยส่วนใหญ่มีภาวะซึมเศร้าปกติ ร้อยละ 77.87 และโดยรวมอยู่ในระดับเป็นผู้มีความเศร้าปกติ (Mean=8.41, S.D.=5.41) การสนับสนุนทางสังคมของผู้สูงอายุไทยโดยรวมอยู่ในระดับมาก (Mean=2.41, S.D.=0.24) การสนับสนุนทางสังคมกับภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุไทยโดยรวมมีความสัมพันธ์เชิงลบอยู่ในระดับปานกลาง (r= -0.390) ซึ่งด้านที่มีความสัมพันธ์เชิงลบกับภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุไทยในระดับปานกลาง ได้แก่ การมีโอกาสเอื้อประโยชน์ต่อผู้อื่น (r= -0.328) การได้รับความช่วยเหลือในด้านต่างๆ (r= -0.320) และความใกล้ชิดและรักใคร่ผูกพัน (r= -0.316) ส่วนด้านที่มีความสัมพันธ์เชิงลบกับภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุไทยในระดับน้อย ได้แก่ การได้รับการยอมรับว่าเป็นผู้ที่มีคุณค่า (r= -0.258) และการมีส่วนร่วมหรือเป็นส่วนหนึ่งของสังคม (r= -0.228) ตามลำดับ

ผลการวิจัยนี้ ชี้ให้เห็นว่าการสนับสนุนทางสังคมกับภาวะซึมเศร้าของผู้สูงอายุไทยในชุมชนโดยรวมมีความสัมพันธ์เชิงลบอยู่ในระดับปานกลาง ดังนั้น ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกหน่วยงานและบุคคลใกล้ชิดควรให้ความสำคัญในการดูแลผู้สูงอายุกับการเกิดภาวะซึมเศร้า โดยเฉพาะด้านการมีส่วนร่วมของสังคม และการได้รับการยอมรับว่าเป็นผู้ที่มีคุณค่า เพื่อป้องกันและลดความรุนแรงของภาวะซึมเศร้าในผู้สูงอายุได้อย่างทันการ