พฤติกรรมการบริโภคอาหารและปัจจัยที่มีผลต่อการบริโภคอาหารของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ที่มารับบริการคลินิกโรคเรื้อรัง โรงพยาบาลเชียงยืน จังหวัดมหาสารคาม

บทคัดย่อ

วัตถุประสงค์การวิจัยเชิงพรรณนาแบบภาคตัดขวางนี้ เพื่อศึกษาพฤติกรรมการบริโภคอาหารและปัจจัยที่มีผลต่อการบริโภคอาหารของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ที่มารับบริการคลินิกโรคเรื้อรัง โรงพยาบาลเชียงยืน จังหวัดมหาสารคาม กลุ่มตัวอย่างคือผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง จำนวน 237 คน เก็บข้อมูลโดยการสัมภาษณ์จากแบบสอบถาม ได้แก่ ข้อมูลส่วนบุคคล พฤติกรรมสุขภาพ ปัจจัยนำ ปัจจัยเอื้อ ปัจจัยเสริม และการบริโภคอาหาร วิเคราะห์ความสัมพันธ์ด้วยสถิติวิเคราะห์ถดถอยพหุโลจิสติก (Multiple logistic regressions)

ผลการศึกษา พบว่า กลุ่มตัวอย่างเป็นเพศหญิง ร้อยละ 55.27 มีอายุในช่วง 50-59 ปี ร้อยละ 72.15 อายุเฉลี่ย เท่ากับ 54.32 ปี (S.D.=4.54) มีระยะเวลาการเจ็บป่วยด้วยโรคไตเรื้อรัง 1 ปีมากที่สุด (ร้อยละ 47.26) มีโรคร่วมเป็นโรคเบาหวานร่วมกับโรคความดันโลหิตสูงมากที่สุด (ร้อยละ 46.58) มีค่าดัชนีมวลกายภาวะอ้วนระดับ 1 (BMI=25.0–29.9 กก.ม²) มากที่สุด (ร้อยละ 41.77) ด้านพฤติกรรมสุขภาพ พบว่า กลุ่มตัวอย่างออกกำลังกาย ร้อยละ 51.90 ดื่มแอลกอฮอล์ ร้อยละ 56.54 ไม่สูบบุหรี่ ร้อยละ 59.49 และรับประทานยาสมุนไพรหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร ร้อยละ 57.80 ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์ต่อการบริโภคอาหารของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (p-value<0.05) ได้แก่ การดื่มแอลกอฮอล์ (OR_adj=2.08, 95% CI=1.12-3.85, p=0.02) มีความรู้ระดับต่ำ (OR_adj= 3.08, 95% CI=1.42-6.68, p=0.00) และมีระดับความพึงพอใจด้านปัจจัยเสริมระดับต่ำ (OR_adj=4.81, 95% CI=1.88-12.28, p=0.00).