ปัจจัยที่สัมพันธ์กับการเกิดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ของชายที่มีเพศสัมพันธ์กับชายในอำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

การศึกษานี้เป็นการศึกษาเชิงวิเคราะห์แบบภาคตัดขวาง (Cross-sectional analytic study) มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ปัจจัยเสี่ยงที่สัมพันธ์กับการเกิดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ของชายที่มีเพศสัมพันธ์กับชาย ในอำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยนี้คือกลุ่มชายที่มีเพศสัมพันธ์กับชาย จำนวน 245 คน ที่รับบริการขอคำปรึกษาและตรวจรักษาโรคติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ในสถานพยาบาลคลินิกดูแลผู้ป่วยเอชไอวีในผู้ใหญ่ โรงพยาบาลศรีนครินทร์ และคลินิกปลายฟ้า ศูนย์แพทย์ชาตะผดุง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถาม ประกอบด้วย ข้อมูลทั่วไปทางประชากร ข้อมูลด้านพฤติกรรมทางเพศในช่วง 12 เดือนที่ผ่านมา ข้อมูลด้านประวัติการเจ็บป่วยและการเข้าถึงบริการ การตรวจรักษาโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ในช่วง 12 เดือนที่ผ่านมา ข้อมูลการใช้สารเสพติด สารมึนเมา การดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ในช่วง12 เดือนที่ผ่านมา ความรู้เกี่ยวกับโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เก็บข้อมูลในช่วงเดือนกุมภาพันธ์ ถึงเดือนมีนาคม 2563 วิเคราะห์ข้อมูลทั่วไปด้วยสถิติเชิงพรรณนา (Descriptive statistics) และวิเคราะห์หาความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปรอิสระคราวละหลายๆ ตัวโดยการวิเคราะห์ Multiple logistic regression

ผลการศึกษา พบว่าชายที่มีเพศสัมพันธ์กับชาย เกิดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ในช่วง 12 เดือนที่ผ่านมา ร้อยละ 34.2 จำแนกเป็นรายโรคดังนี้คือ โรคซิฟิลิสพบมากสุด ร้อยละ 41.6 รองลงมาคือโรคหนองใน ร้อยละ 20.8 โรคหูดอวัยวะเพศ/ทวารหนัก ร้อยละ 16.7 โรคเริมอวัยวะเพศ/ทวารหนัก ร้อยละ 11.5 โรคแผลริมอ่อน ร้อยละ 5.2 กามโรคต่อมและท่อน้ำเหลือง ร้อยละ 2.1 และโรคหนองในเทียม ร้อยละ 2.1 สำหรับปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการเกิดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ (P<0.05) ได้แก่ กลุ่มที่ไม่มีอาชีพ (OR=3.34; 95% CI: 1.55 ถึง 7.19) การสวมถุงยางอนามัยไม่สม่ำเสมอก่อนมีเพศสัมพันธ์ทางปากหรือทวารหนัก (OR= 4.29; 95% CI: 2.06 ถึง 8.92) การไม่เคยตรวจเลือดเพื่อคัดกรองหาโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ OR=0.16; 95% CI: 0.05 ถึง 0.48) การมีเพศสัมพันธ์หลังจากการใช้สารเสพติด สารมึนเมา (OR=3.78; 95% CI: 1.29 ถึง 11.01) และการมีเพศสัมพันธ์หลังจากการดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ (OR=2.92; 95% CI: 1.35 ถึง 6.36)

จากผลการวิจัยครั้งนี้ชี้ให้เห็นว่า ทีมสุขภาพควรศึกษาวิเคราะห์สาเหตุที่ทำให้เกิดพฤติกรรมเสี่ยงนั้นๆ เพื่อเป็นข้อมูลในการป้องกันและลดการแพร่กระจายของโรค เช่น ศึกษาเชิงทดลองในเรื่องของการให้ความรู้ ความเข้าใจ การจัดกิจกรรมต่างๆ ให้กลุ่มเป้าหมายเพื่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เป็นต้น และหาแนวทางในการจัดกิจกรรมที่เหมาะสม และควรมีการติดตามเฝ้าระวังอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้เท่าทันในการวางแผนแก้ไขป้องกันปัญหาโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ในกลุ่มชายที่มีเพศสัมพันธ์กับชายต่อไป