แนวทางการดูแลคนพิการในชุมชน ในพื้นที่สานักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติเขต 7 ขอนแก่น

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยแบบผสมผสานร่วมกับปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างแนว
ทางการดูแลคนพิการในชุมชนโดยใช้ข้อมูลสมรรถนะคนพิการ ขับเคลื่อนงานใช้โดยแนวคิดการฟื้นฟู
สมรรถภาพโดยชุมชนร่วมกับกระบวนการสุนทรียสนทนาผู้ร่วมดาเนินการจานวน 24 คนคือบุคลากรที่
ทางานดูแลคนพิการทั้งที่ทางานด้านสุขภาพและไม่ได้ทางานด้านสุขภาพจาก 2 จังหวัดคือ จังหวัดขอนแก่น
และจังหวัดมหาสารคามการศึกษานี้ดาเนินการ 3 ระยะ คือ 1) การศึกษาสถานการณ์ปัญหา 2) การสร้าง
แนวทางการดูแลคนพิการในชุมชน และ 3) การประเมินผลและสรุปผลเก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้
แบบสอบถาม การประชุมเชิงปฏิบัติการ การสังเกตอย่างมีส่วนร่วมและการจดบันทึกการสนทนากลุ่ม
ประเมินผลวิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้สถิติเชิงบรรยาย วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยวิธีการวิเคราะห์
เนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า ความรู้และทัศนคติของผู้ร่วมดาเนินการมีการเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น ผู้ร่วม
ดาเนินการได้ร่วมกันสร้างแนวทางการดูแลคนพิการในชุมชนโดยมีแนวทางปฏิบัติงาน4 ขั้นตอนดังนี้ 1) คัด
กรอง 2) แยกระดับความพิการ และความยากลาบากในการทากิจกรรม 3) จัดบริการความช่วยเหลือให้
สอดคล้องกับความต้องการของคนพิการและร่วมมือกันระหว่างบุคลากรที่ทางานดูแลคนพิการทั้งที่ทางาน
ด้านสุขภาพและไม่ได้ทางานด้านสุขภาพและ 4) ติดตามและประเมินผลนอกจากนี้หลังร่วมโครงการฯยัง
พบว่า ผู้ร่วมดาเนินการเกิดการเปลี่ยนแปลงตนเองและการทางาน และมีการนาแนวทางการดูแลคนพิการใน
ชุมชนไปใช้ในการทางานข้อค้นพบจากการศึกษาครั้งนี้ มีประโยชน์อย่างมากสาหรับผู้เกี่ยวข้องกับการดูแล
คนพิการในชุมชนทุกภาคส่วน ควรให้มีการติดตามประเมินผลการนาแนวทางการดูแลคนพิการในชุมชนที่
สร้างขึ้นไปใช้ในการปฏิบัติงานอย่างต่อเนื่อง และควรสนับสนุนให้มีการพัฒนาเครือข่ายการดูแลคนพิการใน
ชุมชนจากบุคลากรที่ทางานดูแลคนพิการทั้งที่ทางานด้านสุขภาพและไม่ได้ทางานด้านสุขภาพ เพื่อความ
ร่วมมือในการทางานอันจะนาไปสู่เป้าหมายที่สาคัญคือ คนพิการและครอบครัวมีคุณภาพชีวิตที่ดี