บทวิเคราะห์มะเร็งท่อน้ำดี: ความรู้ บทบาทและความท้าทายของนักสาธารณสุข ในการป้ องกันและควบคุมในประเทศไทย

บทคัดย่อ

มะเร็งท่อน้ำดีเป็ นมะเร็งของเซลล์เยื่อบุท่อน้ำดีในตับและนอกตับ มีอุบัติการณ์สูงสุดในภาค
ตะวันออกเฉียงเหนือและยังคงมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นในทุกศูนย์ของทะเบียนมะเร็งทั่วประเทศไทย
มะเร็งท่อน้ำดีมีปัจจัยเสี่ยงที่สำคัญ ได้แก่ การติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับ การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
การสูบบุหรี่ การรับประทานอาหารที่ปนเปื้ อนพยาธิใบไม้ตับและสารไนโตรซามีน โรคเรื้อรัง
ในระบบท่อน้ำดี และปัจจัยทางพันธุกรรม ผู้ป่ วยมะเร็งท่อน้ำดีพบในผู้ชายมากกว่าผู้หญิงประมาณ
3 เท่า และพบมากในกลุ่มอายุ 45-55 ปี อาการของมะเร็งท่อน้ำดีมี 2 กลุ่มอาการคือ กลุ่มอาการ
ตัวเหลืองตาเหลืองและกลุ่มอาการตับโต การวินิจฉัยสามารถทำได้ทั้งในระยะเริ่มต้นและระยะ
มีอาการ ซึ่งจะมีผลดีต่อการวางแผนในการรักษาต่อไป มะเร็งท่อน้ำดีมักไม่แสดงอาการเริ่มแรก
และยังไม่มีการวินิจฉัยหรือตรวจคัดกรองที่จำเพาะในระยะเริ่มแรก ผู้ป่ วยจะมาพบแพทย์เมื่อ
มีอาการในระยะสุดท้าย ดังนั้นจึงมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะทำการคัดกรองมะเร็งท่อน้ำดีในระยะ
เริ่มแรกเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการรักษาและเพิ่มอัตราการรอดชีพของผู้ป่ วย อย่างไรก็ตาม
เนื่องจากปัจจุบันมะเร็งท่อน้ำดียังมีอัตราการตายสูงและการรักษายังมีต้นทุนที่สูงเช่นกัน ดังนั้น
การส่งเสริมสุขภาพและการป้ องกันโรคจึงมีความสำคัญและมีประโยชน์มากที่สุดต่อประชาชน
กลุ่มเสี่ยง ซึ่งนับเป็นบทบาทที่สำคัญและท้าทายมากสำหรับนักสาธารณสุขในทุกระดับ