ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ขึ้นทะเบียนรักษาในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล เขตรับผิดชอบ ของโรงพยาบาลบ้านไผ่ จังหวัดขอนแก่น

บทคัดย่อ

การศึกษารูปแบบ Matched-case control study ครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มี
ความสัมพันธ์กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่ วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ขึ้นทะเบียน
รักษาในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล เขตรับผิดชอบของโรงพยาบาลบ้านไผ่ จังหวัด
ขอนแก่นที่มีผลการตรวจฮีโมโกบินเอวันซี ระหว่าง เดือน มิถุนายน-ตุลาคม 2554 กลุ่มศึกษา
ได้แก่ ผู้ป่ วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ จำนวน 74 ราย
และกลุ่มควบคุม คือ ผู้ป่ วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ที่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้
จำนวน 74 รายซึ่งมีเพศเดียวกันและอายุแตกต่างกันไม่เกิน 5 ปี กับกลุ่มศึกษา วิเคราะห์ข้อมูล
โดยใช้สถิติเชิงพรรณนา ทดสอบความสัมพันธ์ โดยใช้สถิติไคสแควร์ และวิเคราะห์ตัวแปร
เชิงซ้อน โดยการใช้ Multiple logistic regression เพื่อทดสอบขนาดและทิศทางความสัมพันธ์
โดยการคำนวณหาค่าอัตราความเสี่ยงสัมพัทธ์ และดูนัยสำคัญทางสถิติ โดยใช้ค่าความเชื่อมั่น
95 เปอร์เซ็นต์ (95% confidence interval) ใช้โปรแกรมสำเร็จรูป STATA ในการวิเคราะห์
ข้อมูล ผลการศึกษา การวิเคราะห์ตัวแปรเชิงซ้อน โดยควบคุมอิทธิพลของตัวแปรอื่นๆ พบว่า
ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่ วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 คือ
ระยะเวลาการเป็นโรคเบาหวาน มากกว่าหรือเท่ากับ 7 ปี(ORAdj=2.72,95%CI=1.01-7.28)
ค่าดัชนีมวลกายมากกว่าหรือเท่ากับ 23 กก./ม.2 (ORAdj=3.60,95%CI=1.22-10.55)
พฤติกรรมการรับประทานอาหารไม่ดี (ORAdj=4.80,95%CI=1.68-13.80) พฤติกรรมการ
รับประทานยา (ORAdj=2.83,95%CI=1.06-7.53) จากการศึกษาครั้งนี้แสดงให้เห็นถึงปัจจัยที่
มีความสัมพันธ์กับการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่ วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ดังนั้น
บุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุขควรระมัดระวังในปัจจัยดังกล่าว โดยเน้นการปรับเปลี่ยน
เรื่องการรับประทานอาหาร และพฤติกรรมการใช้ยา เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการรักษาและ
ควบคุมโรคเบาหวานต่อไป