ความเสี่ยงต่อสุขภาพและกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชนในการส่งเสริมความปลอดภัย ในการทำงานของกลุ่มตีเหล็ก กรณีศึกษา ชุมชนตำบลนาถ่อน อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาความเสี่ยงต่อสุขภาพในการทำงานและกระบวนการมีส่วนร่วมในการส่งเสริมความปลอดภัยในการทำงานของกลุ่มตีเหล็ก กลุ่มตัวอย่าง 101 คน สุ่มตัวอย่างแบบเฉพาะเจาะจง เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้แบบสอบถาม การสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกตแบบมีส่วนร่วม การสนทนากลุ่ม การสำรวจความปลอดภัย ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ 2554 ถึงกุมภาพันธ์ 2555 วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพโดยใช้วิเคราะห์เนื้อหา วิเคราะห์ประเด็น และการตีความผลวิจัยพบว่า ความเสี่ยงอยู่ในระดับความเสี่ยงปานกลางถึงสูง ร้อยละ 71.3 กระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชน; 1) กระบวนการเรียนรู้เพื่อพัฒนาการป้องกันอันตรายจากการทำงาน เช่น การสำรวจความปลอดภัยในสถานประกอบการ การประเมินปัญหา 2) การอบรมเพื่อเพิ่มทักษะส่วนบุคคล 3) การจัดเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ การเลือกวิธีการแก้ปัญหา การใช้กระบวนการกลุ่มในการค้นหาแกนนำในการดำเนินการแก้ไขปัญหาเพื่อให้ผู้ถูกเลือกรู้สึกเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการ จากนั้น 4) สร้างทีมงานร่วมในการค้นหาศักยภาพของกลุ่ม เรียนรู้ทักษะการแก้ปัญหาโดยการมีส่วนร่วม จากนั้น 5) กระตุ้นและส่งเสริมให้กลุ่มแก้ไขปัญหาโดยใช้ทักษะและความรู้ได้จากจากการอบรม มีการเยี่ยมบ้านส่งเสริมสุขภาพสมาชิกกลุ่ม รวมทั้งการเลือกใช้อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคลที่มีความเหมาะสมและสอดคล้องกับสภาพการณ์ในการทำงาน ผลมีการส่งเสริมความปลอดภัยในการทำงานที่เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม คือ 1) ใช้ผ้าปิดปาก-ปิดจมูกเพื่อป้องกันฝุ่น 2) ใส่แว่นตาเพื่อป้องกันเศษเหล็กเข้าตาและแสง 3) ดูแลสิ่งแวดล้อมในการทำงาน 4) ใส่รองเท้าสำหรับป้องกันเศษเหล็กหรือของมีคม 5) แต่งตัวให้รัดกุมเพื่อป้องกันอุบัติเหตุขณะทำงาน ผลการวิจัยสะท้อนให้เห็นว่า การส่งเสริมความปลอดภัยในการทำงานเป็นเรื่องจ าเป็นสำหรับกลุ่มตีเหล็ก เจ้าหน้าที่ทางสุขภาพควรใช้กระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชน ในการมีส่วนร่วมกำหนดปัญหาการทำงาน ร่วมแก้ปัญหาและเลือกใช้อุปกรณ์ ในการส่งเสริมความปลอดภัยในการทำงานในกลุ่มคนตีเหล็กดำเนินการอย่างต่อเนื่องต่อไป