การประเมินสภาวะอนามัยสิ่งแวดล้อมในหอพักนักศึกษามหาวิทยาลัย

บทคัดย่อ

ในปัจจุบันนักเรียนนักศึกษาส่วนใหญ่นิยมพักอาศัยในหอพักนักศึกษาทั้งของสถานศึกษาจัดให้ และของเอกชน ซึ่งหอพักที่มีคุณภาพดีจะส่งผลต่อคุณภาพชีวิตและผลสัมฤทธ์ิในการเรียนการศึกษานี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างแบบประเมิน และทำการประเมินสภาวะอนามัยสิ่งแวดล้อมในหอพักนักศึกษามหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โดยเป็นการวิจัยเชิงพรรณนาซึ่งพัฒนาเกณฑ์ประเมินสภาวะอนามัยสิ่งแวดล้อมหอพักนักศึกษา ซึ่งประกอบด้วย 10 หมวด ได้แก่หมวด 1) ห้องพัก 2) การระบายอากาศ 3) การรวบรวมขยะและของเสีย 4) การรวบรวมน้ำทิ้งและการระบายน้ำเสีย 5) การควบคุมสัตว์ฟันแทะและแมลง 6) คุณภาพน้ำในหอพัก 7)ความปลอดภัยในห้องพัก 8) การป้องกันอัคคีภัย 9) การทำความสะอาดและใช้สารเคมี และ10)สภาพแวดล้อมภายนอกหอพัก โดยมีหัวข้อย่อยรวมทั้งสิ้น 55 ข้อ รวมทั้งใช้แบบประเมินมาตรฐานส้วม แบบประเมินร้านซุปเปอร์มาร์เกต และแบบประเมินสำรวจโรงอาหาร ของกรมอนามัยร่วมด้วย การศึกษานี้ได้ทำการสำรวจหอพักทั้งสิ้นจำนวน 16 หอพัก แบ่งเป็นหอพักชาย 7หอ หอพักหญิง 9 หอ จากการใช้แบบประเมินสภาวะอนามัยสิ่งแวดล้อมพบว่า ทั้งหอพักนักศึกษาชายและหอพักนักศึกษาหญิงผ่านเกณฑ์การประเมินในระดับดีมาก โดยคิดเป็นค่าเฉลี่ยร้อยละ 91 และ 88 ตามลำดับ ในส่วนของการประเมินทางกายภาพของส้วม โรงอาหาร และซุปเปอร์มาร์เกตของหอพักนักศึกษาพบว่าทั้งหอพักชายและหอพักหญิงยังไม่ผ่านเกณฑ์การประเมิน ทั้งนี้เนื่องจากในบางข้อของแบบประเมิน ไม่เหมาะสมกับบริบทของสภาพแวดล้อมของหอพักนักศึกษา การศึกษาพัฒนาและทดลองใช้แบบประเมินสภาวะอนามัยสิ่งแวดล้อมนี้ สามารถนำไปใช้ในการประเมินตนเองในการจัดการสภาวะอนามัยสิ่งแวดล้อมหอพักในสถานศึกษาเพื่อให้ผู้พักอาศัยมีคุณภาพชีวิตที่ดีต่อไป