ผลของโปรแกรมความรอบรู้ทางสุขภาพต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองในผู้ป่วยความดันโลหิตสูงและเบาหวาน กรณีศึกษาในอำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี
คำสำคัญ:
ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงและเบาหวาน, ความรอบรู้ทางสุขภาพ, การดูแลตนเองบทคัดย่อ
งานวิจัยกึ่งทดลองแบบ one group pre-post test เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมความรอบรู้ทางสุขภาพต่อพฤติกรรมการดูแลตนเองในผู้ป่วยความดันโลหิตสูงและเบาหวาน ศึกษาในชุมชนของอำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี กลุ่มตัวอย่างเลือกโดยการสุ่ม จำนวน 46 คน เป็นผู้ป่วยโรคความดันโลหิตสูงและโรคเบาหวาน ที่อาศัยในพื้นที่ชุมชนอำเภอคลองหลวง จังหวัดปทุมธานี ระยะเวลาที่ศึกษา เดือนมีนาคม-พฤษภาคม 2565 เครื่องมือที่ใช้ในการทดลอง ได้แก่โปรแกรมความรอบรู้ทางสุขภาพ ประกอบด้วยการให้ความรู้เกี่ยวกับโรคและความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อน โภชนาการ การออกกำลังกาย และการใช้ยาอย่างปลอดภัย และเครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ประกอบด้วย แบบสอบถามความรอบรู้ทางสุขภาพและการดูแลพฤติกรรมสุขภาพค่าความเชื่อมั่นของแบบสอบถามทั้งฉบับ เท่ากับ .939 วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติพรรณา และ one sample t-test ผลการวิจัย พบว่า หลังการเข้าร่วมโปรแกรมฯ ในเดือนที่ 3 กลุ่มตัวอย่างมีคะแนนเฉลี่ยพฤติกรรมการดูแลตนเองดีขึ้นทุกด้าน ได้แก่ ด้านการรับประทานอาหาร การออกกำลังกายและการใช้ยา อย่างมีนัยสำคัญ (t=34.17 p<.05)มีข้อเสนอแนะว่าควรมีการติดตามระดับน้ำตาลในเลือด ระดับความดันโลหิตอย่างต่อเนื่องเป็นระยะอย่างน้อย ทุก 1 เดือน
References
Alibrahim, A., AlRamadhan, D., Johny, S., Alhashemi, M., Alduwaisan, H., & Al-Hilal, M. (2021). The effect of structured diabetes self-management education on type 2 diabetes patients attending a Primary Health Center in Kuwait. Diabetes Research and Clinical Practice, 171, 108567. doi: https://doi.org/10.1016/j.diabres.2020.108567
Chai, S., Yao, B., Xu, L., Wang, D., Sun, J., Yuan, N., . . .& Ji, L. (2018). The effect of diabetes self-management education on psychological status and blood glucose in newly diagnosed patients with diabetes type 2. Patient Education and Counseling, 101(8), 1427-1432. doi: https://doi.org/10.1016/j.pec.2018.03.020
Choeisuwan, P. (2017). Health literacy: Concept and application for nursing practice. Royal Thai Navy Medical Journal, 44(3), 183-197. (in Thai)
Cunningham, A. T., Crittendon, D. R., White, N., Mills, G. D., Diaz, V., & LaNoue, M. D. (2018). The effect of diabetes self-management education on HbA1c and quality of life in African-Americans: A systematic review and meta-analysis. BMC Health Services Research, 18(1), 367. doi: 10.1186/s12913-018-3186-7
Delavar, F., Pashaeypoor, S., & Negarandeh, R. (2020). The effects of self-management education tailored to health literacy on medication adherence and blood pressure control among elderly people with primary hypertension: A randomized controlled trial. Patient Education and Counseling, 103(2), 336-342. doi: https://doi.org/10.1016/j.pec.2019.08.028
Division of Non Communicable Disease. (2016). Number and death rate with 5 non-communicable diseasesin B.E.2560-2564, public health area, and country. Retrieved from http://www.thaincd.com/2016/mission/documents-detail.php?id=14480&tid=32&gid=1-020 (in Thai)
Division of Non Communicable Disease. (2018). Number and rate of inpatient of hypertension per 100,000 populationsin B.E. 2559-2561 classify by Province, public health area, and country. Bangkok: Division of Non Communicable Disease (in Thai)
Hawkes, R. E., Miles, L. M., & French, D. P. (2021). The theoretical basis of a nationally implemented type 2 diabetes prevention programme: how is the programme expected to produce changes in behaviour? International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 18(1), 64. doi: 10.1186/s12966-021-01134-7
Hawkes, R.E., Cameron, E., Miles, L.M.& French, D.P. (2021). The fedelity of training in behavior change technics to intervention design in a national diabetes prevention programme. International Journal of Behavioural Medicine. 28(6). 671-682. https://doi.org/10.1007/s12529-021-09961-5
Health Education Division. (2023). Tools for Promote Health Literacy in health care service. Health Education Division.department of Health Service Report. Nonthaburi: Thai Ministry of Public Health. (in Thai)
Health System Research Institute. (2021). Health Literacy. https://www.hsri.or.th/researcher (in Thai)
Joachimdass, R. J., Subramaniam, K., Sit, N. W., Lim, Y. M., Teo, C. H., Ng, C. J., . . & Loganathan, A. (2021). Self-management using crude herbs and the health-related quality of life among adult patients with hypertension living in a suburban setting of Malaysia. Plos One, 16(9), e0257336. doi: 10.1371/journal.pone.0257336
Krajcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement 1970, 30, 607-610. https://doi.org/10.1177/001316447003000308
Kongjarern, S., Wattana, C., & Hanirattisai, T. (2013). Effects of a self-regulation program for blood pressure control on self-regulation behaviour, blood pressure level and stoke risk among Thai Muslim with Hypertension. Nursing Journal, 40(1), 23-33. (in Thai)
Matric, M. (2018). Self-regulatory systems: Self-regulation and learning. Journal of Process Management and New Technologies, 6(4), 79-84. https://doi.org/10.5937/jouproman6-19338
Nutbeam, D. (2008). The evolving concepts of health literacy. Social Science and Medicine, 67(12), 2072-2078. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2008.09.050
Panyoyai, P., & Leseure, P. (2021). Health promotion innovation for patients with chronic Illness in community. Journal of The Royal Thai Army Nurses, 22(2), 31-40. https://he01.tci-thaijo.org/index.php/JRTAN/article/view/246959
Rungvachira, O. (2021). The development of participatory learning management program for elderly people with non-communicable diseases to Promote Health Literacy and Health Behavior (Doctoral dissertation). Srinakharinwirot University. Bangkok. (in Thai)
Sarkongdang, T., & Janhong, K. (2020). Role of Nurse Practitioner in Caring for Patients with Non-Communicable Disease in community. Journal of Health and Nursing Research, 36(3), 317-328. (in Thai)
Sinto, N., Kamkaew, W., Chummalee, I., Srisaknok, T. (2022). Health Literacy and Health Behaviours among Risk Group of Hypertension Disease, Mahasarakhum Province. Research and Development Health System Journal. 15(3). 99-113. (in Thai)
Supanam, S., Somkong, A., Rukyingchareon, K., & Rungkitudom, N. (2022). The experience of perceived self-care behavior in uncontrolled diabetes mellitus Type 2 Patients. EAU Heritage Journal Science and Technology, 16(2), 186-198. (in Thai)
Thai Hypertension Society. (2019). Guidelines for treatment hypertension in medical practitioner B.E. 2562. Chiang Mai: Tic Ting co.Ltd. (in Thai)
Theerapuncharoen, N., & Theerapuncharoen, W. (2016). Health risk for ASEAN People. EAU Heritage Journal Science and Technology, 10(2), 50-60. (in Thai)
