รูปแบบการพัฒนาศักยภาพของท้องถิ่นในการบริหารจัดการระบบอาหาร และโภชนาการเพื่อส่งเสริมโภชนาการชุมชน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการพัฒนาศักยภาพของท้องถิ่นในการบริหารจัดการระบบอาหารและโภชนาการในชุมชน เพื่อส่งเสริมโภชนาการเด็กวัยก่อนเรียนและเด็กวัยเรียนโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน กลุ่มตัวอย่างเป็นเด็กวัยก่อนเรียนและเด็กวัยเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-3 ของ 4 จังหวัด จำนวน 240 คน ผู้ให้ข้อมูลหลักจำนวน 120 คน ได้แก่ 1) องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 2) โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล 3) โรงเรียนและศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก 4) ภาคประชาชน เครื่องมือที่ใช้เป็นแนวคำถามสนทนากลุ่ม แบบบันทึกการบริโภคผักและผลไม้ และแบบประเมินภาวะโภชนาการ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนา สถิติทดสอบที (paired t-test) และวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา
ผลการวิจัยพบว่า 1. รูปแบบการพัฒนาศักยภาพของท้องถิ่นในการบริหารจัดการด้านอาหารและโภชนาการเพื่อส่งเสริมโภชนาการเด็กวัยก่อนเรียนและเด็กวัยเรียนโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน มี 7 องค์ประกอบ คือ 1) การศึกษาสถานการณ์ปัญหาภาวะโภชนาการชุมชน 2) กำหนดเป้าหมายและความต้องการของชุมชน 3) ศึกษาทุนทางสังคมด้านอาหารของชุมชน 4) สร้างกระบวนการเชื่อมต่อเครือข่ายโดยการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และกลวิธีการสื่อสาร 5) ร่างแผนพัฒนาตำบลด้านอาหารและโภชนาการโดยทุกภาคส่วน 6) ดำเนินกิจกรรมการพัฒนาเครือข่ายตามหลักการส่งเสริมสุขภาพตามกฎบัตรออตตาวา และ 7) ผลลัพธ์ของรูปแบบ คือ ตำบลต้นแบบการจัดการอาหารและโภชนาการในชุมชน
2. หลังทำกิจกรรมตามรูปแบบ พบว่าเด็กวัยก่อนเรียนและเด็กวัยเรียนมีการบริโภคผักและผลไม้เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 น้ำหนักตามเกณฑ์อายุลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
สรุปรูปแบบการพัฒนาศักยภาพของท้องถิ่นในการบริหารจัดการระบบอาหารและโภชนาการในชุมชนเป็นรูปแบบที่สามารถช่วยให้เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการจัดการอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพ
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความหรือข้อคิดเห็นใดใดที่ปรากฏในวารสารวิจัยการพยาบาลและวิทยาศาสตร์สุขภาพ เป็นวรรณกรรมของผู้เขียน ซึ่งบรรณาธิการหรือสมาคมศิษย์เก่า ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย และบทความที่ได้รับการตีพิมพ์เผยแพร่ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิจัยการพยาบาลและวิทยาศาสตร์สุขภาพ
References
Ampansirirat, A., Suwanraj, M., Wannawilai, P. &Thongmeekhaun,T. (2016). Social capital and food security in a rural community: Khuan Ru sub-district, Rattaphum district, Songkhla province. Journal of Humanities and Social Sciences, Maha Sarakham University, 35(2), 324-335. (in Thai).
Ampansirirat, A., Phuphet,K.,Mad-a-dam, W., Aramrom, Y.,Chantaveemaung, W.& Sotiyapai, S. (2020). Development of food and nutritional management model using mother’s food guideline, Khuanru sub-district: a participatory action research. EAU Heritage Journal Social Science and Humanities, 10(3), 161-171. (in Thai).
Ampansirirat, A., Thongmeekhaun, T., Phuphet, K. & Mad-a-dam, W. (2016). Community capacity and food security and food safety management model: a case study in Khuan Ru sub-district, Rattaphum district, Songkhla province. Journal of Nursing and Health Care, 34(3), 147-156. (in Thai).
Attharos, T. & Boonpiemsak, T. (2013). Development of a model for health promotion for early childhood. Learning with family and community participation. Journal of Nursing and Health, 36(3), 15-26. (in Thai).
Aunban, P., Tipwan, N., Chidnayee, S., Fujai, S., Nawai, A., Ampansirirat, A. & Klongpanich, S. (2022). A development model of the potential of a local community to manage food and nutrition system to promote community nutrition in Ontai sub- district, San Kamphaeng district, Chiang Mai province. Journal of Nursing and Health Science Research, 14(2), 155-170. (in Thai).
Bureau of Nutrition, Department of Health. (2019). 5-year national nutrition action plan 2019 - 2023. Under Strategy 3: Food Studies, Strategic Framework for Food Management in Thailand, No. 2 (2018 - 2037). (in Thai).
Chayrassameekul, W., Waritt, V., Chaleerak, W., Srithiphan, P., Chumdej, T. Klyprayong, R. (2018). Principal components for community strength support: a case study of communities in Nonthaburi. Journal of Yanasangvorn Research Institute, 9(1), 38-48. (in Thai).
Damapong, S. (2013). Community nutrition in Thailand in the future. At the 7th National Academic Conference: Food security and nutrition in the ASEAN context, 109. October 7 - 9 at the BITEC Bangna Exhibition and Convention Center. Bangkok. (in Thai).
Junporng, P., Sodapadcha, K. & Nak-Ai, W. (2023). Health promotion and quality of life improvement for children and people at Phufa development area, Nan province. Journal of Health Science, 32(2), 274-287. (in Thai).
Kaewjaroenta, P., Laoyi, W., Aummuang, S., Pengjai, R., Yuying, A. & Sawangjai, S. (2014). The role of community and subdistrict hospitals in promoting nutrition and health. 8th National Nutrition Conference: Nutrition to Promote Health, 72-74. 6 - 8 October at BITEC Bangna Exhibition and Convention Center. Bangkok. (in Thai).
Krejcie, R.V. & Morgan, D.W. (1970) Determining sample size for research activities. Educational And Psychological Measurement, 30, 607-610.
Lincoln, Y.S. & Guba, E.G. (1985). Naturalistic inquiry. SAGE, Thousand Oaks, 289-331. http://dx.doi.org/10.1016/0147-1767(85)90062-8
Mossberg, H.O. (1989). 40-year follow-up overweight children. The Lancet, 334, 491-493. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(89)92098-9
Nonthasut, A. (2014). Nutrition in health promotion: from the past to the future. At the conference on nutrition 8th National: Nutrition for Health Promotion and Disease Prevention, 25-29. 6 - 8 October at the BITEC Bangna Exhibition and Convention Center. Bangkok. (in Thai).
Office of the Fund for the Lunch Project. (2020). Statistics on nutritional status of primary school students nationwide. Retrieved from http://202.29.172.254/sls/school/plublic_pawa.php
Office of the National Economic and Social Development Board. (2017). National strategy 2018-2037 (Summary). (in Thai).
Office of Nutrition,Department of Health, Ministry of Public Health. (2019). Five-year national nutrition action plan 2019-2023 , Under Strategy 3: food education: strategic framework for food management in Thailand, No. 2 (2018-2037). Nontaburi: Amarin Printing and Publishing Public Company Limited. (in Thai).
Stringer, E. T. (2007). Action research (3 Edition). Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Sukmag, P. ( 2021). Guidelines for preparing plans and projects: Food systems at the local community level. Songkha: Fo-bard. (in Thai).
Tantaweewong, A. (2013). On the path to food management for all Thai people. Bangkok: Office of Printing Affairs, War Veterans Organization. (in Thai).
World Health Organization. (2021). Obesity and overweight. Retrieved from
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight
World Health Organization. (2023). Noncommunicable diseases. Retrieved from
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/noncommunicable-diseases