ความสุขและความผาสุกเชิงจิตวิทยาของเกษตรกรชาวสวนทุเรียนในภาคตะวันออก

Main Article Content

พวงทอง อินใจ
กาญจนา พิบูลย์
สุมิตร คุณเจตน์
จุฑามาศ แหนจอน
มยุรี พิทักษ์ศิลป์
วชิราภรณ์ รุจิศรีสกุล
เกศรา น้อยมานพ
ธนิดา จุลวนิชพงษ์

บทคัดย่อ

          ความสุขและความผาสุกเชิงจิตวิทยาเป็นปัจจัยที่แสดงถึงความสามารถดำรงชีวิตอยู่ได้อย่างมีคุณภาพชีวิตของบุคคล การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงพรรณนาเพื่อศึกษาความสุขและความผาสุกเชิงจิตวิทยาของเกษตรกรชาวสวนทุเรียนในเขตพื้นที่ภาคตะวันออก กลุ่มตัวอย่างเป็นเกษตรกรชาวสวนทุเรียนในภาคตะวันออก ใน 6 จังหวัด ได้แก่ ชลบุรี ระยอง จันทบุรี ตราด ปราจีนบุรี และนครนายก จำนวน  83 คน  เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือแบบวัดความผาสุกเชิงจิตวิทยาและแบบสอบถามความสุขของคนไทย ของกรมสุขภาพจิต วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ t-test และวิเคราะห์ความแปรปรวนแบบทางเดียว (One-way ANOVA) ผลการศึกษาพบว่าโดยภาพรวมผู้ให้ข้อมูลส่วนใหญ่อยู่ในแหล่งพื้นที่จังหวัดระยอง คิดเป็นร้อยละ 32.53 เพศชาย คิดเป็นร้อยละ 66.27 อายุเฉลี่ย 55.28 ปี (±9.73) คะแนนความผาสุกเชิงจิตวิทยาโดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก (mean= 4.65, SD= .52) คะแนนดัชนีความสุขคนไทย (THI15) โดยภาพรวมจัดอยู่ในกลุ่มมีความสุขมากกว่าคนทั่วไป (mean =35.93, SD= 5.56) เมื่อเปรียบเทียบระหว่างช่วงอายุ 40 - 54 ปี กับ อายุ 55 - 75 ปี พบว่า ความผาสุกเชิงจิตวิทยาโดยภาพรวมไม่แตกต่างกัน แต่เมื่อพิจารณารายองค์ประกอบย่อยทั้ง 6 องค์ประกอบ พบว่าองค์ประกอบด้านการเชี่ยวชาญในสิ่งแวดล้อมแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05  โดยกลุ่มอายุ 55 - 75 ปี มีคะแนนสูงกว่ากลุ่มอายุ 40 - 54 ปี ส่วนการเปรียบเทียบดัชนีความสุขคนไทยของทั้งสองช่วงอายุไม่มีความแตกต่างกัน เมื่อเปรียบเทียบชาวสวนที่ได้รับการรับรองตามประเภทการรับรองสวน กลุ่มสวนทุเรียนมาตรฐาน Good Agricultural Practice: GAP, ระบบการรับรองแบบมีส่วนร่วม (Participatory Guarantee System: PGS) และ Organics Thailand พบว่าความผาสุกเชิงจิตวิทยาโดยภาพรวมของทั้ง 3 กลุ่มไม่แตกต่างกัน แต่เมื่อพิจารณารายองค์ประกอบย่อยทั้ง 6 องค์ประกอบ พบว่าองค์ประกอบด้านการมีเป้าหมายในชีวิตแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 โดยกลุ่ม Organics มีคะแนนสูงกว่ากลุ่ม GAP ส่วนการเปรียบเทียบดัชนีความสุขคนไทยของทั้ง 3 กลุ่มไม่แตกต่างกัน จะเห็นได้ว่าชาวสวนทุเรียนในเขตภาคตะวันออกในทุกกลุ่มประเภทการรับรองมาตรฐานสวนมีคะแนนความสุขมากกว่าคนทั่วไปและความผาสุกทางจิตวิทยาระดับมาก ดังนั้นในผู้เกี่ยวข้องทุกระดับควรส่งเสริมการทำสวนทุเรียนให้มีการขยายพื้นที่และส่งเสริมชาวสวนทุเรียนให้ทำสวนทุเรียนแบบอินทรีย์ให้เพิ่มมากขึ้น

Article Details

บท
บทความวิจัย (Research articles)

References

Agricultural Technology and Innovation Management Institute. (2020). The pathway of lesson learn to become an organic fruit tree. Retrieved (2021, January 10) fromhttps://www.nstda.or.th/agritec/organic-fruit/ (in Thai).

Certification Alliance Organic Standard. (2020). The certall organic atandard version 1.0. Retrived (2021, July 8) from

https://actorganic-cert.or.th/wp-content/uploads/2020/02/CertAll_Std_v-1.0.pdf (in Thai).

Diener, Ed. (1984). Subjective well-being. Psychological Bullentin, 95, 542-575

Graeme Stuart. (2017). What is the spectrum of public participation? Retrieved (2022, June 25). from https://sustainingcommunity.wordpress.com/2017/02/14/spectrum-of-public-participation/

Haenjohn, J. (2016). The effects of mindfulness on emotional competencies and well-being of undergraduate students. Journal of education, Burapha University, 27(2), 208-222. (in Thai).

International Association for Public Participation (2022). IAP2 spectrum of public participation and core values. RetrivedZ (2022, July 29). from https://cdn.ymaws.com/sites/iap2.siteym.com/resource/resmgr/files/IAP2_Federation_ -_P2_Pillars.pdf

Kungwan, J. (2020). Durian: the king of fruits vharming diversity of Thai native durian. Sarakadee, 36(424), 32-69. (in Thai).

Lifshitz R., Nimrod G., & Bachner, YG. (2019). Spirituality and wellbeing in later life: a multidimensional approach. Aging Ment Health, 23(8), 984-991. doi: 10.1080/13607863.2018.1460743

Lyubommirsky; S. (2008). The how of happiness: a scientific approach to getting the life you want. New York: The Penguin Press.

Mongkol, A., Huttapanom, W., Chetchotisakd, P., Chalookul, W., Punyoyai, L. & Suvanashiep. S. (2001). The study to develop Thai mental health indicator. Journal of ThePsychiatric Association of Thailand, 46(3), 109 – 225. (in Thai).

National Organic Agriculture Development Board. (2020). Action plan on organic agriculture 2017-2022. Retrieved (2021, Jaunary 10). from https://drive.google.com/file/d/1Rei6FEsHGxyW7EA4yIt3tWUE8rT_ZmPV/view (in Thai).

National Bureau of Agricultural Commodity and Food Standards, (2019). GAP food plants. Bangkok: ACFS. (in Thai).

Office of Agricultural Economics. (2022). Agricultural Economic Report 2022. Retrieved (2022, August 1). from

https://www.oae.go.th/assets/portals/1/fileups/bappdata/files/Outlook_Q3_2565.pdf (in Thai).

Office of Agricultural Economics. (2021). Agricultural statistics of Thailand year 2020. Retrieved (2021, Jaunary 10). fromhttps://www.oae.go.th/assets/portals/1/files/jounal/2564/yearbook2563.pdf (in Thai).

Office of Agricultural Economics. (2019). Agricultural economic information by product year 2019. Retrieved (2021, Jaunary 10). from https://www.oae.go.th/assets/portals/1/files/ebook/2563/commodity2562.pdf (in Thai).

Positioning magazine. (2010). Gross national happiness. (2021, Jaunary 10). from https://positioningmag.com/12277 (in Thai).

Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it? explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 57(6), 1069-1081.

Ryff, C. D. (2014). Psychological well-being Revisited: Advances in the Science and Practice of Eudaimonia. Psychother Psychosom, 83, 10–28 DOI: 10.1159/000353263.

Ryff, C. D., & Keyes, C. L. M. (1995). The structure of psychological well-being revisited. Journal of Personality and Social Psychology, 69(4), 719-727.

Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2001). On happiness and human potentials: A review of research on hedonic and eudaimonic well-being. Annual Review of Psychology. 52, 141-166.

Seligman, M. E. P. (2011). Flourish: a visionary new understanding of happiness and well-being. New York: Free Press.

Senadee, W. & Pomrit, P. (2017). Durian and durian farmers in the 4.0 era. Kehakaset Magazine, 41(6), 59-84. (in Thai).

Senadee, W. & Pomrit, P. (2017). The future of Thai durian..through the perspective of Chumphon farmers and durian traders. Kehakaset Magazine, 41(10), 63-83. (in Thai).

Thai Organic Agriculture Foundation. (2017). Participatory guarantee systems for organic agriculture PGS operational manual. 3rd Bangkok: land management research and development division department of land development. (in Thai).

Watson, D., Clark, L. A., & Tellegen, A. (1988). Development and validation of brief measures of positive and negative affect: The PANAS Scales. Journal of Personality and Social Psychology. 47, 1063-1070.

World bank (1996). Participation sourcebook Washington, D.C.: The World Bank.