การศึกษาเปรียบเทียบการใช้มอร์ฟีนขนาด 0.15 มิลลิกรัมกับ 0.2 มิลลิกรัม ฉีดเข้าทางช่องไขสันหลังในการระงับปวดในผู้ป่วยผ่าคลอดบุตร: การวิจัยกึ่งทดลอง เปรียบเทียบข้อมูลจากการทดลองเทียบกับข้อมูลย้อนหลัง
คำสำคัญ:
การให้ยามอร์ฟีนในช่องน้ำไขสันหลัง, คัน, คลื่นไส้อาเจียน, ผ่าตัดคลอดบุตร, ระงับปวดหลังผ่าตัดบทคัดย่อ
การให้ยามอร์ฟีนร่วมกับยาชาฉีดเข้าทางช่องน้ำไขสันหลังเป็นวิธีการระงับปวดที่เป็นมาตรฐานในการผ่าตัดคลอดบุตร อย่างไรก็ตามการให้มอร์ฟีนทางช่องน้ำไขสันหลังนั้นทำให้เกิดผลข้างเคียง ได้แก่ อาการคัน คลื่นไส้อาเจียน และการกดการหายใจ ซึ่งอุบัติการณ์พบมากขึ้นตามขนาดมอร์ฟีนที่ได้รับ เพื่อเปรียบเทียบเมื่อลดขนาดมอร์ฟีนลงเหลือ 0.15 มิลลิกรัมทางช่องน้ำไขสันหลังเพียงอย่างเดียวจะมีประสิทธิผลในการระงับปวดได้ดีเทียบเท่ากับมอร์ฟีนขนาด 0.2 มิลลิกรัม และสามารถลดอุบัติการณ์การเกิดผลข้างเคียงใน 24 ชั่วโมงแรกได้หรือไม่ ศึกษาแบบการวิจัยกึ่งทดลอง เปรียบเทียบข้อมูลจากการทดลองเทียบกับข้อมูลย้อนหลัง ศึกษาในหญิงตั้งครรภ์ที่เข้ารับการผ่าตัดคลอดบุตรในโรงพยาบาลปทุมธานี จำนวน 80 คน โดยผู้ป่วยทุกคนจะได้รับการระงับความรู้สึกเฉพาะส่วนโดย กลุ่มแรกได้รับยามอร์ฟีนเข้าทางช่องน้ำไขสันหลังขนาด 0.15 มิลลิกรัมเป็นกลุ่มศึกษา กลุ่มที่สองได้รับยามอร์ฟีนเข้าทางช่องน้ำไขสันหลังขนาด 0.2 มิลลิกรัมเป็นกลุ่มเปรียบเทียบ
ผลการศึกษาไม่มีความแตกต่างกันของระดับความปวดชั่วโมงที่ 6, 12, 18, 24 หลังการผ่าตัด จำนวนผู้ป่วยที่ขอยาทรามาดอล ปริมาณยาทรามาดอลที่ใช้ในช่วง 24 ชั่วโมง ระยะเวลาที่ผู้ป่วยขอยาทรามาดอลครั้งแรก และอาการคลื่นไส้อาเจียนทั้งสองกลุ่ม ส่วนอาการคันกลุ่มที่ได้มอร์ฟีน 0.15 มิลลิกรัมพบน้อยกว่ากลุ่มที่ได้มอร์ฟีน 0.2 มิลลิกรัมอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติในชั่วโมงที่ 12 (p-value = 0.021) ผู้ป่วยทุกราย มีระดับความรู้สึกตัวดีไม่เกิดภาวะกดการหายใจ
การให้ยามอร์ฟีนทางช่องน้ำไขสันหลังขนาด 0.15 มิลลิกรัมในการผ่าตัดคลอดบุตรมีประสิทธิผลในการระงับความปวดได้ดีใน 24 ชั่วโมงแรกหลังผ่าตัดคลอดไม่แตกต่างจากมอร์ฟีนขนาด 0.2 มิลลิกรัม ในขณะที่อุบัติการณ์ของอาการคันพบได้น้อยกว่าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Dahl JB, Jeppesen IS, Jørgensen H, et al. Intraoperative and postoperative analgesic efficacy and adverse effects of intrathecal opioids in patients undergoing cesarean section with spinal anesthesia: a qualitative and quantitative systematic review of randomized controlled trials. Anesthesiology. 1999;91(6):1919 - 27.
Gehling M, Tryba M. Risks and side - effects of intrathecal morphine combined with spinal anaesthesia: a meta - analysis. Anaesthesia. 2009;64(6):64 -51.
โรงพยาบาลปทุมธานี. สถิติผู้ป่วยที่เข้าระงับความรู้สึก. ทะเบียนผู้ป่วย งานวิสัญญี โรงพยาบาลปทุมธานี ประจำปี 2563-2565. ปทุมธานี: โรงพยาบาลปทุมธานี; 2566.
Wong JY, Carvalho B, Riley ET. Intrathecal morphine 100 and 200 microgram for post-cesarean delivery analgesia: a trade-off between analgesic efficacy and side effects. Int J Obstet Anesth. 2013;22(1):36-41.
Sultan P, Halpern SH, Pushpanathan E, et al. The Effect of Intrathecal Morphine Dose on Outcomes After Elective Cesarean Delivery: A Meta-Analysis. Anesth Analg. 2016;123(1):154-64.
Champagne K, Fecek C, Goldstein S. Spinal Opioids in Anesthetic Practice. [Updated 2023 Apr 2]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2025 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK564409/
Uchiyama A, Nakano S, Ueyama H, et al. Low dose intrathecal morphine and pain relief following cesarean section. Int J Obstet Anesth. 1994;3(2):87-91.
ศิริวรรณ จิรสิริธรรม, พรีมา จารุทัศน์, อดิเทพ เชาว์วิศิษฐ และคณะ. การให้ morphine 0.15 มก. ทางไขสันหลัง สามารถมีประสิทธิภาพเทียบเท่าขนาด 0.2 มก. ในการระงับปวดหลังผ่าตัดคลอดหรือไม่. วิสัญญีสาร. 2561;44(1):12-6.
Karnjanawanichkul O, Pakpirom J, Pueaksuwan T, et al. Different Doses of Intrathecal Morphine on Postoperative Analgesia and Pruritus after Cesarean Section: a Prospective Randomized Triple-Blinded Trial. PSUMJ. 2022;2(3):109-120.
Roofthooft E, Joshi GP, Rawal N, et al; PROSPECT Working Group of the European Society of Regional Anaesthesia and Pain Therapy and supported by the Obstetric Anaesthetists’ Association. PROSPECT guideline for elective caesarean section: updated systematic review and procedure-specific postoperative pain management recommendations. Anaesthesia. 2021;76(5):665–80. doi: 10.1111/anae.15339.
Berger JS, Gonzalez A, Hopkins A, et al. Dose–response of intrathecal morphine when administered with intravenous ketorolac for post-cesarean analgesia: a two-center, prospective, randomized, blinded trial. Int J Obstet Anesth. 2016;28:3–11. doi: 10.1016/j.ijoa.2016.08.003.
Palmer CM, Emerson S, Volgoropolous D, et al. Dose-response relationship of intrathecal morphine for post-Cesarean analgesia. Anesthesiology 1999:90:437-44.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 โรงพยาบาลสิงห์บุรี

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของโรงพยาบาลสิงห์บุรี
ข้อความที่ปรากฏในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่านไม่เกี่ยวข้องกับโรงพยาบาลสิงห์บุรี และบุคคลากรท่านอื่นๆในโรงพยาบาลฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบองค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใดๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่ผู้เดียว
