ปัจจัยทำนายการไม่ฟื้นตัวทางระบบประสาทของผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองอุดตันเฉียบพลันภายหลังรักษาด้วยยาสลายลิ่มเลือด

บทคัดย่อ

แนวทางการรักษาโรคหลอดเลือดสมองอุดตัดเฉียบพลันคือการให้ยาสลายลิ่มเลือด rtPA ภายใน 4.5 ชั่วโมงนับตั้งแต่มีอาการ  ผู้ป่วยบางส่วนกลับไม่มีการฟื้นตัวทางระบบประสาท ผู้วิจัยจึงทำการศึกษาหาปัจจัยที่มีผลต่อการไม่ฟื้นตัวทางระบบประสาท เพื่อเป็นแนวทางในการพัฒนาระบบการรักษา และให้คำแนะนำ โดยใช้การศึกษาแบบย้อนหลัง (retrospective cohort study) จากเวชระเบียนผู้ป่วยที่เป็นโรคหลอดเลือดสมองอุดตันเฉียบพลัน ที่ได้รับยาสลายลิ่มเลือดที่ห้องฉุกเฉินโรงพยาบาลสระบุรี ระหว่าง วันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2558 – 30 กันยายน พ.ศ. 2564  ผู้ป่วยในการศึกษา 267 ราย วิเคราะห์ทางสถิติโดยใช้ Chi square หรือ Fisher’s exact test, t-test และmultivariable logistic regression analysis

ปัจจัยที่มีผลต่อการไม่ฟื้นตัวทางระบบประสาท คือ Blood glucose > 110 mg/dL เสี่ยงเพิ่มขึ้น 2.04 เท่า (95%CI 1.04,4.03, p= 0.039) CT Brain พบลักษณะความผิดปกติ ทั้ง small infarction เสี่ยงเพิ่มขึ้น 2.73 เท่า (95%CI 1.53, 6.16, p= 0.010) และ large vessel occlusion เสี่ยงเพิ่มขึ้น 5.34 เท่า (95%CI 2.52, 11.33, p= <0.001)

การพัฒนาระบบการดูแลผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองอุดตันเฉียบพลัน การอ่านผล CT Brain ให้ถูกต้อง มีความสำคัญต่อกระบวนการพิจารณาให้ยาสลายลิ่มเลือด เช่น หาก CT Brain พบลักษณะ large vessel occlusion อาจพิจารณาทำ mechanical thrombectomy ด้วย และหากผู้ป่วยมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงกว่า 110 mg/dL อาจเป็นปัจจัยที่ทำให้การฟื้นตัวทางระบบประสาทไม่ดีนัก