การรักษาผู้ป่วยที่ฟันมีรอยโรคร่วมระหว่างโรคเนื้อเยื่อในและโรคปริทันต์ (Endodontic-Periodontal lesion) ประเภทที่มีสาเหตุมาจากโรคเนื้อเยื่อใน เพียงอย่างเดียว (primary endodontic lesion): กรณีศึกษา

บทคัดย่อ

รอยโรคเนื้อเยื่อในและรอยโรคปริทันต์ ต่างมีสาเหตุของการเกิดโรคที่ต่างกัน แต่รอยโรคทั้งสองอาจมีความสัมพันธ์กัน กล่าวคือ การเกิดโรคใดโรคหนึ่งอาจส่งผลต่อการดำเนินโรค การวางแผนการรักษา และการพยากรณ์การรักษาของอีกโรคได้ การวินิจฉัยหาสาเหตุของรอยโรคหรือวินิจฉัยว่ารอยโรคทั้งสองนั้นอาจมีความสัมพันธ์กัน จำเป็นต้องมีความรู้ถึงช่องทางติดต่อของเนื้อเยื่อในและเนื้อเยื่อปริทันต์ ผลของพยาธิสภาพของเนื้อเยื่อในและเนื้อเยื่อปริทันต์ที่มีต่อกัน รวมทั้งประเภทของรอยโรคร่วมระหว่างโรคเนื้อเยื่อในและโรคปริทันต์ ซึ่งจะเป็นแนวทางในการวินิจฉัยแยกโรค การพยากรณ์โรค การวางแผนการรักษาอย่างเป็นขั้นตอน และนำมาซึ่งผลสำเร็จในการรักษา

วัตถุประสงค์ เพื่อทบทวนและนำเสนอการรักษาผู้ป่วยที่ฟันมีรอยโรคร่วมระหว่างโรคเนื้อเยื่อในและโรคปริทันต์ประเภทที่มีสาเหตุมาจากโรคเนื้อเยื่อในเพียงอย่างเดียว

กรณีศึกษา ผู้ป่วยหญิงไทยอายุ 42 ปี พบฟันซี่ 46 ได้รับการวินิจฉัยว่ามีรอยโรคร่วมประเภทที่มีสาเหตุจากโรคเนื้อเยื่อในเพียงอย่างเดียว ได้รับการรักษาคลองรากฟันในซี่ที่มีก้อนนิ่วในฟันและมีการตีบตันของคลองรากฟันบางส่วนในรากใกล้กลาง และติดตามผลการรักษาที่ระยะเวลา 6 เดือน พบฟันซี่ 46 ไม่มีอาการใดๆ ตัวฟันอยู่ในสภาพปกติ เหงือกและร่องลึกปริทันต์อยู่ในระดับปกติ ภาพถ่ายรังสีแสดงให้เห็นถึงรอยโรคบริเวณปลายรากฟันและบริเวณง่ามรากฟันมีขนาดเล็กลง

บทสรุป การรักษาฟันที่มีรอยโรคร่วมระหว่างโรคเนื้อเยื่อในและโรคปริทันต์ จำเป็นต้องได้รับการตรวจวินิจฉัยถึงสาเหตุที่แท้จริงของรอยโรค การวางแผนการรักษาที่ถูกต้องอย่างเป็นขั้นตอนตามลำดับ  การประเมินการพยากรณ์โรค รวมทั้งการพิจารณาอัตราการคงอยู่ของฟัน อัตราความสำเร็จของการรักษา รวมทั้งความรู้ความเข้าใจเรื่องการหาตำแหน่ง รูเปิดคลองรากฟัน วิธีการสำรวจคลองรากฟัน การใช้เทคนิคในการขยายคลองรากฟันที่เหมาะสมในฟันที่มีการตีบตันของคลองรากฟัน จะช่วยเพิ่มความสำเร็จในการรักษาและลดโอกาสเกิดข้อผิดพลาดขณะทำการรักษาได้