การพยาบาลผู้คลอดภาวะมดลูกเจริญผิดปกติแต่กำเนิดที่มีภาวะถุงน้ำคร่ำรั่วร่วมกับมีการอักเสบติดเชื้อของเยื่อหุ้มทารกหรือถุงน้ำคร่ำที่ได้รับการผ่าตัดคลอดก่อนกำหนด: กรณีศึกษา

บทคัดย่อ

บทนำ: ภาวะมดลูกเจริญผิดปกติแต่กำเนิด จัดเป็นภาวะเสี่ยงสูงในการตั้งครรภ์ทำให้เสี่ยงต่อการเจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด และทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์ สำหรับภาวะถุงน้ำคร่ำรั่วก่อนกำหนด โดยเฉพาะในรายที่มีอายุครรภ์ < 34 สัปดาห์ ถือว่าเป็นภาวะที่ซับซ้อนและเป็นปัญหาสำคัญที่ก่อให้เกิดการคลอดทารกก่อนกำหนด และการอักเสบติดเชื้อของเยื่อหุ้มทารกหรือถุงน้ำคร่ำ นำไปสู่การติดเชื้อในกระแสเลือดเป็นสาเหตุการเสียชีวิตทั้งมารดาและทารกในครรภ์ได้ จุดมุ่งหมายของการรักษา คือ การยืดอายุครรภ์และป้องกันการอักเสบติดเชื้อ โดยการรักษาแบบประคับประคอง มุ่งหวังให้ทารกในครรภ์มีความสมบูรณ์มากที่สุด แต่เมื่อมีภาวะการอักเสบติดเชื้อของเยื่อหุ้มทารกหรือถุงน้ำคร่ำ แพทย์จำเป็นต้องพิจารณายุติการตั้งครรภ์โดยการผ่าตัดคลอด เพื่อลดความเสี่ยงในการเสียชีวิตทั้งมารดาและทารกในครรภ์

วิธีการศึกษา: ศึกษาการพยาบาลผู้คลอดภาวะมดลูกเจริญผิดปกติแต่กำเนิดที่มีภาวะถุงน้ำคร่ำรั่ว ร่วมกับมีการอักเสบติดเชื้อของเยื่อหุ้มทารกหรือถุงน้ำคร่ำ ที่ได้รับการผ่าตัดคลอดก่อนกำหนด 1 ราย ที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลสระบุรี เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้การสัมภาษณ์ สังเกต และข้อมูลจากเวชระเบียนผู้ป่วย แล้วนำมาวิเคราะห์ กำหนดข้อวินิจฉัยการพยาบาล ระบุกิจกรรมการพยาบาลและ ประเมินผล ตามกระบวนการพยาบาล     

ผลการศึกษา: พบว่าผู้คลอดมีภาวะมดลูกเจริญผิดปกติแต่กำเนิด ชนิด Bicornuate เมื่อทารกมีการเจริญเติบโต จึงชักนำให้เกิดภาวะถุงน้ำคร่ำรั่วและมีการอักเสบติดเชื้อของเยื่อหุ้มทารกตามมา นำไปสู่การยุติการตั้งครรภ์ คลอดทารกก่อนกำหนด ปัญหาที่พบระยะหลังคลอดที่สำคัญ ได้แก่ เสี่ยงต่อการตกเลือดหลังคลอด การติดเชื้อในโพรงมดลูก วิตกกังวลเกี่ยวกับบุตรที่ต้องแยกจากมารดาและการเลี้ยงทารกด้วยนมมารดา หลังได้รับการวางแผนให้การพยาบาลอย่างมีประสิทธิภาพ ทำให้ผู้คลอดสามารถกลับมามีร่างกายแข็งแรงและปรับบทบาทมารดาที่มีทารกคลอดก่อนกำหนดให้นมมารดาได้แม้จะต้องแยกจากทารกที่รักษาตัวในหออภิบาลผู้ป่วยหนัก โดยผู้คลอดได้รับการรักษาที่โรงพยาบาล 14 วัน แพทย์จึงอนุญาตให้กลับบ้านได้ ส่วนบุตรหลังจาก off ventilator สามารถหายใจเองได้ และดูดนมมารดาได้ดี แพทย์จึงอนุญาตให้กลับบ้าน รวมอยู่รักษาตัวที่โรงพยาบาล 32 วัน

บทสรุป: การพยาบาลผู้คลอดภาวะมดลูกเจริญผิดปกติแต่กำเนิดที่มีภาวะถุงน้ำคร่ำรั่วร่วมกับมีการอักเสบติดเชื้อของเยื่อหุ้มทารก ที่ได้รับการผ่าตัดคลอดทางหน้าท้องก่อนกำหนด พยาบาลมีส่วนสำคัญในการค้นหาปัญหา ความเสี่ยง ตั้งแต่ระยะฝากครรภ์ ระยะรอคลอด ขณะคลอดและหลังคลอด จึงจำเป็นต้องมีความรู้ ทักษะการใช้เครื่องมือ เทคโนโลยีในการประเมินภาวะสุขภาพของมารดาและทารกในครรภ์ สามารถคาดการณ์ความเสี่ยง ช่วยให้การวางแผนการรักษามีความรวดเร็ว ทันเวลา มีประสิทธิภาพ ช่วยให้มารดาและทารกมีความปลอดภัย ครอบครัวมีความมั่นใจ บรรลุเป้าหมายลูกอยู่รอดแม่ปลอดภัย และช่วยให้การพัฒนาคุณภาพการพยาบาลมีความยั่งยืน