ผลของโปรแกรมการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการป้องกันภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กในหญิงตั้งครรภ์

บทคัดย่อ

การวิจัยกึ่งทดลองแบบสองกลุ่มวัดก่อนและหลังการทดลองนี้ เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการป้องกันภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กในหญิงตั้งครรภ์ กลุ่มตัวอย่างคือหญิงตั้งครรภ์ที่แผนกฝากครรภ์ โรงพยาบาลพัทลุง จำนวน 68 คน สุ่มเข้ากลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบ ด้วยวิธีการจับฉลาก กลุ่มละ 34 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย1) โปรแกรมการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพในการป้องกันภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กในหญิงตั้งครรภ์ ประกอบด้วย 6 กิจกรรม ระยะเวลาดำเนินกิจกรรม 8 สัปดาห์ ประชุมกลุ่มในสัปดาห์ที่ 1 และ 8 โดยแบ่งกลุ่มทดลองเป็น 3 กลุ่ม ๆ 10 – 12 คน ติดตามรายบุคคลในสัปดาห์ที่ 4 และในสัปดาห์ที่ 7 ติดตามทางแอปพลิเคชันไลน์ 2) แบบประเมินความรอบรู้ด้านสุขภาพ และ 3) แบบประเมินพฤติกรรมการป้องกันภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กในขณะตั้งครรภ์ นำเครื่องมือไปหาค่าความตรงเชิงเนื้อหา ได้ค่า CVI เท่ากับ .97 .91 และ .91 ตามลำดับ และ ได้ค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของครอนบราค เท่ากับ .95 และ .80 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนา Chi-Square, Mann-Whitney U Test, Paired t-test, Independent t-test, และ Wilcoxon Signed Ranks Test ผลการวิจัยพบว่า

1. หญิงตั้งครรภ์ที่ได้รับโปรแกรมการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพต่อพฤติกรรมการป้องกันภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก มีค่าเฉลี่ยคะแนนความรอบรู้ด้านสุขภาพ พฤติกรรมการป้องกันภาวะโลหิตจางสูงขึ้น อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001 ส่วนระดับความเข้มข้นของเลือดลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001

2. หญิงตั้งครรภ์ที่ได้รับโปรแกรมการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพ มีค่าเฉลี่ยคะแนนความรอบรู้ด้านสุขภาพ และพฤติกรรมการป้องกันภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กสูงกว่ากลุ่มที่ไม่ได้รับโปรแกรมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และ .001 ตามลำดับ ส่วนระดับความเข้มข้นของเลือดทั้งสองกลุ่มไม่แตกต่างกัน

เห็นได้ว่า โปรแกรมการส่งเสริมความรอบรู้ด้านสุขภาพจะทำให้หญิงตั้งครรภ์มีความรอบรู้ด้านสุขภาพเพิ่มขึ้น และมีพฤติกรรมการป้องกันภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็กถูกต้องเหมาะสม