การเปรียบเทียบต้นทุนการจัดบริการของ สถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา นวมินทราชินี และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลที่ไม่ถ่ายโอนและถ่ายโอนไปองค์การบริหารส่วนจังหวัดลำพูน ปีงบประมาณ 2566

ผู้แต่ง

  • ธนาภา ปะวัลละ โรงพยาบาลเวียงหนองล่อง จังหวัดลำพูน
  • นภชา สิงห์วีรธรรม คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
  • สินีนาฏ ชาวตระการ คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

คำสำคัญ:

ต้นทุนการจัดบริการ, โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล , องค์การบริหารส่วนจังหวัด , บริหารปฐมภูมิ

บทคัดย่อ

การศึกษาย้อนหลังนี้ เพื่อเปรียบเทียบต้นทุนรวมและต้นทุนต่อหน่วยการจัดบริการสาธารณสุขของสถานีอนามัยเฉลิมพระเกียรติ 60 พรรษา นวมินทราชินี (สอน.) และโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) ที่ถ่ายโอนและไม่ถ่ายโอนไปองค์การบริหารส่วนจังหวัด พื้นที่จังหวัดลำพูน โดยวิเคราะห์ต้นทุนทางบัญชีในมุมมองของผู้ให้บริการ ปีงบประมาณ 2566 คัดเลือกแบบเฉพาะเจาะจงจาก สอน. และ รพ.สต.ที่ถ่ายโอนและไม่ถ่ายโอน เก็บข้อมูลต้นทุน จำนวนกลุ่มละ 6 แห่ง รวมเป็น 12 แห่ง โดยใช้แบบบันทึกข้อมูลเก็บต้นทุนค่าแรง ค่าวัสดุ และค่าครุภัณฑ์ ร่วมกับข้อมูลที่ได้จากการปฏิบัติงานจริง นำเสนอข้อมูลเป็นจำนวนต้นทุน และร้อยละ ผลการวิจัยพบว่า

1. ต้นทุนรวมในกลุ่ม รพ.สต.ถ่ายโอน มีค่าเท่ากับ 27,717,405.88 บาท เป็นต้นทุนทางตรง ร้อยละ 58.58 ต้นทุนทางอ้อม ร้อยละ 41.42 ส่วนกลุ่ม รพ.สต.ไม่ถ่ายโอน มีต้นทุนรวม เท่ากับ 22,742,020.87 บาท เป็นต้นทุนทางตรง ร้อยละ 61.46 ต้นทุนทางอ้อม ร้อยละ 38.54 สัดส่วนต้นทุนค่าแรง ค่าวัสดุ และค่าครุภัณฑ์ ของกลุ่ม รพ.สต.ถ่ายโอน เท่ากับร้อยละ 77.66, 15.66 และ 6.68 ตามลำดับ ส่วนกลุ่ม รพ.สต.ไม่ถ่ายโอน เท่ากับร้อยละ 78.04, 15.99 และ 5.97 ตามลำดับ โดยทั้งสองกลุ่มมีสัดส่วนต้นทุนค่าแรงสูงที่สุด

2. ต้นทุนต่อหน่วยแยกตามกิจกรรมการรักษาพยาบาลโดยแพทย์ และโดยไม่ใช่แพทย์ระหว่างกลุ่ม รพ.สต.ถ่ายโอนและไม่ถ่ายโอนไม่แตกต่างกันมาก กลุ่ม รพ.สต.ถ่ายโอน มีค่ามัธยฐานต้นทุนต่อหน่วยเท่ากับ 117.19 และ 115.22 บาท ตามลำดับ ส่วนกลุ่ม รพสต.ไม่ถ่ายโอน มีค่ามัธยฐานต้นทุนต่อหน่วย เท่ากับ 109.49 และ 86.46 บาท ตามลำดับ เช่นเดียวกับต้นทุนกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพอื่น ๆ ยกเว้นงานส่งเสริมสุขภาพหญิงตั้งครรภ์ ที่กลุ่ม รพ.สต.ถ่ายโอนมีค่ามัธยฐานต้นทุนต่อหน่วยมากกว่ากลุ่ม รพ.สต.ไม่ถ่ายโอน

ต้นทุนการจัดบริการสาธารณสุขเป็นประโยชน์ในการบริหารจัดการทรัพยากร อีกทั้งยังใช้
เป็นข้อมูลพื้นฐานในการตัดสินใจจัดสรรงบประมาณให้กับหน่วยบริการอย่างเหมาะสม

References

Chiangchaisakulthai, K., Wongsin, U., & Samiphuk, N. (2019). Unit cost of services in primary care cluster. Journal of Health Systems Research, 13(2), 175-187. (in Thai)

Dechasathian, S. (2021) The unit cost analysis of Tambon health promoting hospital under supervision of Khon Kaen provincial health office. Journal of Khon Kaen Provincial Health Office, 3(2021), 164-176. (in Thai)

Health Insurance Group. (2013). A Handbook on Unit Cost Analysis of Health Care Service. Bangkok: The Office of Permanent Secretary, Ministry of Public Health. (in Thai)

Office of Primary Health System Support. (2020). Guideline on Development of Tidao Tumbon Health Promotion Hospitals (Tiddao Tumbon Health Promotion Hospitals) 2021. Bangkok: Ministry of Public Health. (in Thai)

Office of Public Accounting Standards. (2014). A Guide for Unit Cost Calculation of Public Services for Fiscal Year 2557 B.E. Bangkok: The Comptroller General's Department. (in Thai)

Office of the Decentralization to the Local Governament Organization Committee. (2010). Guideline on The Mission Transfer of ChaloemPhrakiat 60 Phansa Nawaminrachini Health Center and Tumbon Health Promotion Hospitals to Provincial administrative Organizations. Bangkok: Office of the Permanent Secertaty the Prime Minister’s office. (in Thai)

Office of the Decentralization to the Local Governament Organization Committee. (2010). Guideline on The Mssion Transfer of Public Health Missions for Local Administrative Organizations. Bangkok: Office of the Permanent Secertaty the Prime Minister’s office. (in Thai)

Phodha, T., Singweratham, N., Rochanathimoke, O., Techakehakit, W., & Bunpean, A. (2023). A compared cost analysis for halth care services in Tambon health promotion hospitals before and during the covid 19 pandemic period fiscal year 2019 2021. The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health, 10(1), 170-181. (in Thai)

Riewpaiboon, A. (2018). Cost Analysis in Health Systems. Bangkok: Saksopa. (in Thai)

Singweratham, N., Phodha, T., Techakehakij, W., Bunpean, A., Siewchaisakul, P., Nawsuwan, K., Sansrisawad, A., & Praesi, S. (2023) A comparison of the unit costs of health care services provided with and without transfer to local administrative organization of the Tambon health promoting hospitals. Princess of Naradhiwas University Journal, 15(3), 251-264. (in Thai)

Singweratham, N., Phodha, T., Techakehakij, W., Wongyai, D., Bunpean, A., & Siewchaisakul, P. (2022). A comparison on budget allocation of the National Health Security Fund between Contracting Unit for Primary care and the Tambon Health Promoting Hospitals with and without transferred to the Local Administrative Organizations for Policy recommendations. Bangkok: Health Systems Research Institute. (in Thai)

Sudhipongpracha, T., Ramesh, M., Chotsetakij, W., Phuripongthanawat, P., Kittayasophon, U., Satthatham, N., & Onphothong, Y. (2021). Policy analysis and policy design for the transfer of Subdistrict Health Promotion Hospitals to Provincial administrative Organizations (PAOs). Bangkok: College of interdisciplinary studies, Thammasat University. (in Thai)

Techakehakij, W., Singweratham, N., Wongyai, D. & Nawsuwan, K. (2020). Unit Cost of Primary Care Units: A Case Study in Kamphaeng Phet, Fiscal Year 2018. Journal of Safety and Health, 13(2), 192-204. (in Thai)

Wongsin, U., Wannasri, A., Thamwanna, P., Pongpattrachai, D., Chiangchaisakulthai, K., & Sakunphanit, T. (2016). Estimate unit cost per capital of services provided at cup network level. Journal of Health Systems Research, 10(3), 308-320. (in Thai)

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-08-27