ผลของโปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพต่อระดับไขมันในเลือดและดัชนีมวลกาย ในผู้ป่วยความดันโลหิตสูงที่มีน้ำหนักเกิน อำเภอโพนพิสัย จังหวัดหนองคาย

บทคัดย่อ

วิจัยกึ่งทดลองแบบสองกลุ่มวัดผลก่อนและหลังการทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของโปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพของผู้ป่วยความดันโลหิตสูงที่มีน้ำหนักเกิน อำเภอโพนพิสัย จังหวัดหนองคาย ระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มเปรียบเทียบ กลุ่มละ 28 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ โปรแกรมการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพ แบบสอบถามพฤติกรรมสุขภาพ แบบวัดการรับรู้ประโยชน์ รับรู้อุปสรรค และการรับรู้ความสามารถตนเอง ตรวจสอบความตรงตามเนื้อหา ได้ค่าดัชนีความตรงของเนื้อหาได้เท่ากับ .87 วิเคราะห์หาความเที่ยง ได้ค่าความเที่ยงของแบบสอบถามพฤติกรรมสุขภาพเท่ากับ .82 แบบสอบถามการรับรู้ประโยชน์เท่ากับ .72 แบบสอบถามการรับรู้อุปสรรคเท่ากับ .77 และแบบสอบถามการรับรู้ความสามารถตนเอง เท่ากับ .81 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนา    สถิติไคสแควร์ สถิติทดสอบวิลคอกซัน สถิติทดสอบแมน-วิทนีย์ ยู สถิติทดสอบทีชนิดคู่ และสถิติทดสอบทีชนิดอิสระ ผลการวิจัยพบว่า

1. พฤติกรรมสุขภาพโดยรวม การรับรู้ประโยชน์ การรับรู้อุปสรรค และการรับรู้ความสามารถตนเอง พบว่าในกลุ่มทดลองมีพฤติกรรมที่เพิ่มขึ้นหลังการทดลอง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ .05 สำหรับในกลุ่มเปรียบเทียบมีเพียงการรับรู้อุปสรรค และการรับรู้ความสามารถตนเอง เพิ่มขึ้นหลังทดลอง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ .05 และกลุ่มทดลองมีพฤติกรรมสุขภาพ การรับรู้ประโยชน์ การรับรู้อุปสรรค และการรับรู้ความสามารถตนเองสูงกว่ากลุ่มเปรียบเทียบ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ .05

2. ผลต่างก่อนและหลังการทดลองของค่าไขมันในเลือดกลุ่มทดลองต่ำกว่ากลุ่มเปรียบเทียบ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 (t = -3.85) สำหรับดัชนีมวลกายไม่มีความแตกต่างกัน

ดังนั้นผลการศึกษาครั้งนี้แสดงให้เห็นว่าบุคลากรสาธารณสุข ควรมีการนำโปรแกรมปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพฯ ไปใช้ขยายผลในพื้นที่อื่น รวมถึงการพัฒนาโปรแกรมสู่การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของผู้ป่วยในโรคเรื้อรังอื่น ๆ ด้วย