อิทธิพลของความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง ความพึงพอใจในชีวิต และภาวะซึมเศร้า ต่อการติดสื่อสังคมออนไลน์ของวัยรุ่นในจังหวัดอุบลราชธานี
คำสำคัญ:
การติดสื่อสังคมออนไลน์, ภาวะซึมเศร้า, ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง, ความพึงพอใจในชีวิตบทคัดย่อ
การวิจัยเชิงพรรณนานี้เพื่อศึกษาอิทธิพลของภาวะซึมเศร้า ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง และความพึงพอใจในชีวิต ต่อการติดสื่อสังคมออนไลน์ของวัยรุ่นในจังหวัดอุบลราชธานี กลุ่มตัวอย่าง คือ นักเรียนนักศึกษาที่กำลังศึกษาในสถานศึกษา 7 แห่ง จำนวน 574 คน โดยเป็นโรงเรียนมัธยมศึกษาตอนปลาย 4 แห่ง และวิทยาลัยการอาชีวศึกษา 3 แห่ง สุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือวิจัยได้แก่ แบบสอบถามข้อมูลทั่วไป แบบประเมินการติดสื่อสังคมออนไลน์ แบบประเมินความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง แบบประเมินความรู้สึกพึงพอใจในชีวิต และ แบบประเมินภาวะซึมเศร้า ค่าความเชื่อมั่นสัมประสิทธิ์แอลฟาครอนบาค เท่ากับ.78, .83, .80 และ .76 ตามลำดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์ถดถอยเชิงพหุแบบขั้นตอน ผลการวิจัยพบว่า
1. ค่าเฉลี่ยของคะแนนการใช้สื่อสังคมออนไลน์ของกลุ่มตัวอย่าง เท่ากับ 22.41 (SD=8.67) พฤติกรรมการใช้สื่อสังคมออนไลน์อยู่ในระดับคลั่งไคล้ (ร้อยละ 42.16) รองลงมาคือมีการใช้สื่อสังคมออนไลน์อยู่ในระดับผู้ใช้งานทั่วไป (ร้อยละ 34.15) และร้อยละ 23.69 มีพฤติกรรมติดสื่อสังคมออนไลน์ ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเองอยู่ในระดับปานกลาง (M=27.86, SD=3.83) ความพึงพอใจในชีวิตอยู่ในระดับปานกลาง (M=25.45, SD=4.68) และคะแนนภาวะซึมเศร้าอยู่ในเกณฑ์ไม่มีภาวะซึมเศร้า (M=19.48, SD=10.52)
2. ภาวะซึมเศร้า (Beta=.229) ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง (Beta=-.184) และความพึงพอใจในชีวิต (Beta=-.087) มีอิทธิพลต่อการติดสื่อสังคมออนไลน์ของวัยรุ่นในจังหวัดอุบลราชธานี อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .001 โดยสามารถร่วมกันอธิบายความแปรปรวนได้ ร้อยละ 10.50 (adj.R2=.105, p<.001)
การศึกษานี้แสดงให้เห็นว่าวัยรุ่นที่มีภาวะซึมเศร้าสูง มีคุณค่าในตนเองและความรู้สึกพึงพอใจในชีวิตต่ำ มีแนวโน้มในการติดสื่อสังคมออนไลน์มากขึ้น ดังนั้นจึงควรมีการจัดโปรแกรมช่วยเหลือวัยรุ่นที่มีภาวะซึมเศร้า ส่งเสริมความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง และความพึงพอใจชีวิตให้นักเรียนนักศึกษา ตลอดจนส่งเสริมการเรียนรู้เท่าทันและใช้สื่อสังคมออนไลน์ในทางที่เป็นประโยชน์ เพื่อช่วยป้องกันการติดสื่อสังคมออนไลน์และปัญหาสุขภาพจิตที่อาจเกิดขึ้นได้
References
Andreassen, C. S., Pallesen, S. & Griffiths, M. D. (2017). The Relationship Between Addictive of Social Media, Narcissism, and Self-Esteem: Findings from a Large National Survey. Addictive Behavior, 64(14), 287-293.
Blachnio, A., Przepiorka, A. & Pantic, I. (2016). Association Between Facebook Addiction, Self-Esteem and Life Satisfaction: A Cross-Sectional Study. Computer Human Behavior, 55(1), 701-705.
Boonyarit, I. (2012). Forgiveness in Peer Relationship: Scale Development and Examination of Nomological Network with Mental Health and Well-Being in Thai University Students. Chiang Mai: Chiang Mai University, Thailand.
Caner, N., Efe, Y. S. & Başdaş, Ö. (2021). The Contribution of Social Media addiction to Adolescent LIFE: Social Appearance Anxiety. Current Psychology (New Brunswick, N.j.), 41(12), 8424-8433. https://doi.org/10.1007/s12144-022-03280-y
Chupradit, P., W. & Chupradit, S. (2022). The Influences of Social Media Addiction on Mental Health Status Among University Students in Thailand. Suthiparithat Journal, 36(3), 188-207.
Diener, E. & Diener, M. (2009). Cross-Cultural Correlates of Life Satisfaction and Self-Esteem Culture and Wellbeing. (pp. 71–91). The Netherlands: Springer.
Haan, R. & Zhuwhang, Z. (2020). The Relationship Between Social Media Addiction and Depression: a Quantitative Study Among University Students in Khost, Afghanistan. International Journal of Adolescence and Youth, 25(1), 780–786
Hair, J. F., Babin, B. J., Anderson, R. E. & Black, W. C. (2019). Multivariate Data Analysis (8th ed.). England: Pearson Prentice.
Hawi, N. & Rupert, M. S. (2016). The Relations among Social Media Addiction, Self-esteem, and Life Satisfaction in University Students. Social Science Computer Review, 35(5), 555-575.
Hou, Y., Xiong, D., Jiang, T., Song, L. & Wang, Q. (2019). Social Media Addiction: Its Impact, Mediation, and Intervention. Journal of Psychosocial Research on Cyberspace, 13(1), Article 4. doi: 10.5817/CP2019-1-4.
Jan, M., Soomro, S. A. & Armed, N. (2017). Impact of Social Media on Self-Esteem. European Scientific Journal, 13(23), 1857-1881.
Kajai, C. & Namwong, A. (2019). Facebook Addiction, Depression, and Suicidal Risk Among Z Generation Nursing Students. Journal of Public Health Nursing, 33(2), 33-47.
Kajai, C., Thapinta, D. & Skulphan, S. (2018). The Relationship Between Facebook Addiction and Depression among Adolescents Attending State University in Chiang Mai Province. The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health, 5(2), 57-69.
Keles, B., McCrae, N. & Grealish, A. (2019). A Systematic Review: The Influence of Social Media on Depression, Anxiety and Psychological Distress in Adolescents. International Journal of Adolescence and Youth, 25(1), 79-93. doi:10.1080/02673843.2019.1590851
Khumsri, J., Hanprathet, N., Manwong, M., Yingyeun, R. & Phanasathit, M. (2015). Facebook Addiction and Its Relationship with Mental Health among Thai High School Students. Journal of Medical Associated Thai, 98(3), S81-90.
Kirkabulan, K. (2016). Self-Esteem, Daily Internet Use and Social Media Addiction as Predictors of Depression among Turkish Adolescents. Journal of Education and Practice, 7(24), 64-72.
Longstreet, P. & Brook, S. (2017). Life Satisfaction: A Key to Managing Internet & Social Media Addiction. Technology in Society, 50(2), 73-77 doi. 10.1016/j.techsoc.2017.05.003.
Luo, T., Chen, W. & Liao, Y. (2021). Social Media Use in China Before and During COVID-19: Preliminary Results from an Online Retrospective Survey. Journal of Psychiatric Research, 140, 35-38. https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2021.05.057
Phanichsiri, K. & Tuntasood, B. (2016). Social Media Addiction and Attention Deficit and Hyperactivity Symptoms in High School Students in Bangkok. Journal of Psychiatric Association Thailand, 61(3), 191-204.
Pholphet, K. & Tuntasood, B. (2016). Self-Esteem and Facebook Addiction of High School Students in Bangkok Metropolitan Area. Journal of Psychiatric Association Thailand, 61(3), 217-230.
Pornnoppadol, C., Ladawan na Ayudhaya, S., Phoasavasdi, C. & Surapongphiwattana, T. (2017). Development of game addiction protection scale (GAME-P). Journal of Psychiatric Association Thailand, 62(1), 3-16.
Radloff, L. S. (1977). The CES-D scale: A Self-Report Depression Scale for Research in the General Population. Apply Psychology Measurement, 1(1), 385-401.
Rogowska, A. M. & Libera, P. (2022). Life Satisfaction and Instagram Addiction among University Students during the COVID-19 Pandemic: The Bidirectional Mediating Role of Loneliness. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(14). https://doi.org/10.3390/ijerph19148414
Rosenberg, M. (1965). Society and the Adolescent Self-Image. Princeton, NJ: Princeton University Press.
Sedgwick, R., Epstein, S., Dutta, R. & Ougrin, D. (2019). Social Media, Internet Use and Suicide Attempts in Adolescents. Current Opinion in Psychiatry, 32(6), 534-541, doi: 10.1097/YCO.0000000000000547
Srisoem, C., Thaweekoon, T. & Nintachan, P. (2021). Self-Esteem, Attitude towards Cyberbullying, and Cyberbullying among High School Students. The Journal of Psychiatric Nursing and Mental Health, 35(1), 112-127.
Tanta, I., Mihovilovic, M. & Sablic, Z. (2014). Uses and Gratification Theory-Why Adolescents Use Facebook?. Medijska Istraživanja/Media Research, 20(2), 85-110.
Thongpradab, J., Thaweekoon, T. & Nintachan, P. (2019). The Relationships Among Facebook Addiction, Self-Esteem and Depression in High School Students. Thai Red Cross Nursing Journal, 12(2), 116-133.
Trangkasombat, U., Larpboomsup, V. & Hawanont, P. (1997). CES-D in Adolescents. Journal of Psychiatrist Association Thailand, 42(1), 2-13. (in Thai).
Wang, C., Lee, M. & Hua, Z. (2015). A Theory of Social Media Dependence: Evidence from Microblog Users. Decision Support Systems, 69(1), 40-49. 10.1016/j.dss.2014.11.002.
Wang, J., Gaskin, J., Wang, H. & Liu, D. (2016). Life Satisfaction Moderates the Associations Between Motives and Excessive Social Networking Site Usage. Addiction Research & Theory, 24(6), 450-457. doi: 10.3109/16066359.2016.1160283
Wilcox, K. & Stephen, A. T. (2013). Are Close Friends the Enemy? Online Social Networks, Self-Esteem, and Self-Control. Journal of Consumption Response, 40(1), 12-57.
Wongpakaran, T. & Wongpakaran. N., (2011). Confirmatory Factor Analysis of Rosenberg Self-Esteem Scale: A Study of Thai Student Sample. Journal of Psychiatric Association Thailand, 56(1), 59-70. (In Thai).
Downloads
เผยแพร่แล้ว
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2023 วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
1. บทความหรือข้อคิดเห็นใด ๆ ที่ปรากฏในวารสารเครือข่าย วิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้ ที่เป็นวรรณกรรมของผู้เขียน บรรณาธิการหรือเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและวิทยาลัยการสาธารณสุขภาคใต้ ไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย
2. บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นลิขสิทธิ์ของ วารสารเครือข่ายวิทยาลัยพยาบาลและการสาธารณสุขภาคใต้